2.Анықтамалық берілгендер
2.1.Кейбір физикалық-химиялық шамалар мен СИ бірліктері
Шама
|
СИ бірлігі
|
Атомдық масса (салыстырмалы), Ar
|
Массаның атомдық бірлігі м.а.б.
|
Cыйымдылық. Көлемді қараңдар.
|
|
Ішкі энергия, U
|
джоуль, Дж
|
Уақыт, t
|
cекунд, c
|
Қысым, р
|
паскаль, Па
|
Ұзындық, (
|
метр, м
|
Толқын ұзындығы, (
|
метр, м
|
Зат мөлшері, n
|
моль, моль
|
Жылу мөлшері, Q
|
джоуль, Дж
|
Электр тогінің мөлшері, q
|
кулон, Кл
|
Химиялық тепе-теңдік константасы, К
|
|
Масса, m
|
килограмм, кг
|
Массалық үлес, (
|
|
Молекулалық масса (салыстырмалы), Mr
|
Массаның атомдық бірлігі м.а.б.
|
Молярлық үлес, х
|
-
|
Молялдық концентрация, Cm
|
моль килограмға, моль/кг
|
Молярлық концентрация, С
|
моль куб метрге, моль/м3
|
Молярлық масса, М
|
килограмм мольге, кг/моль
|
Молярлық көлем, Vm
|
куб метр мольге ,м3/моль
|
Көлем, V
|
куб метр, м3
|
Көлемдік үлес, (
|
-
|
Тотығу-тотықсыздану потенциалы, Е
|
вольт В
|
Тығыздық, р
|
килограмм куб метрге, кг/м3
|
Салыстырмалы тығыздық, d
|
-
|
Аудан, A (S)
|
квадратты метр, м2
|
Жұмыс, W (A)
|
джоуль, Дж
|
Потенциалдар айырымы, (U
|
вольт, В
|
Ерігіштік коэффиценті, ks
|
-
|
Электр тогінің күші, І
|
ампер, А
|
Термодинамикалық температура, Т
|
кельвин, К
|
Цельсиядағы температура, t
|
Цельций градусы, 0С
|
Химиялық реакцияның жылу эффектісі, Q
|
джоуль, Дж
|
Жылу. Жылу мөлшерін қараңдар.
|
|
Жиілік, v
|
герц, Гц
|
Электр сиымдылығы, C
|
фарад, Ф
|
Электр өткізгіштік, (
|
сименс, См
|
Электр заряды (салыстырмалы), (((q(, Z(,(()
|
электр заряды, э.з.
|
электрлік потенциал, V(()
|
вольт, В
|
Электрлік кедергі, R
|
ом, Ом
|
Электр қозғаушы күш, ((
|
вольт, В
|
Энергия, Е
|
джоуль, Дж
|
Заттың түзілуінің Гиббс энергиясы, (G
|
джоуль мольге, Дж/моль
|
Реакияның Гиббс энергиясы, (G
|
джоуль, Дж
|
Иондану энергиясы, І
|
джоуль, Дж
|
Зат түзілуінің энтальпиясы, ((
|
джоуль мольге, Дж/моль
|
Реакция энтальпиясы, ((
|
джоуль, Дж
|
Зат энттропиясы, S
|
джоуль келвин-мольге, Дж/(К(моль)
|
Реакция энтропиясы, (S
|
джоуль келвинге, Дж/К
|
2.2.Физика-химиялық тұрақты шамалар
Вакуумда электромагниттік тербелудің таралуының жылдамдығы с=2,99792458 (108м/с.
Магниттік тұрақты шама (вакуумның магнитті өткізгіштігі) (0 = 1,256637061(10-6 Гн/м
Электрлік тұрақты шама (вакуумның диэлектрлік өткізгіштігі) (0=8,85418782(10-12 Ф/м
Планк тұрақтысы һ=6,626176(10-34 Дж/Гц
Һ/2((1,0545887(108 Дж/Гц
Массаның атомдық бірлігі, м.а.б. mu ( 1,6605655(10-27 кг
Тыныш қалыптағы электрон массасы mе=9,109534(10-31 кг
Тыныш қалыптағы протон массасы mр=16726485(10-27 кг
Тыныш қалыптағы нейтрон массасы mn =1,6749543(10-27 кг
Электр заряды е = 1,6021892(10-19 Кл
Бор радиусы ( 0 = 5,2917706(10-11 м
Изотоп атомының массасы 1Н = 1,673559(10-27 кг
Изотоп атомының массасы 1Н(D) = 3,344548(10-27 кг
Авогадро тұрақтысы NА = 6,022045(1023 моль-1
Фарадей тұрақтысы F = 9,6484456(104 Кл/моль
Универсальды газ тұрақтысы R=8,31441 Дж/(К(моль)
Қалыпты физикалық жағдай:
Қалыпты атмосфералық қысым р = 1,01325(105 Па
Қалыпты термодинамикалық температура Т= 273,15 К
(немесе Цельсий температурасы t = 00С)
Қалыпты физикалық жағдайда идеал газдың молярлық көлемі VM = 2,241383(10-4 м3/моль ( 22,4 л/ моль
Больцман тұрақтысы k = 1,380662(10-23 Дж/К
Бор магнетоны (в = 9,274048(10-24 А( м2
2.3.Шамалардың бірліктері арасындағы қатынас
Қысым бірліктері:
1 атм (физикалық атмосфера) = 1,01325(105 Па
1 мм с. б. (миллиметр сынап бағанасымен)=1,33322(102 Па
1 Д (дебай) = 3,33564(10-30 Кл(м
Ұзындық бірліктері:
1мк (микрон) = 1(10-6 м
1 ? (ангрстрем) = 1(10-10 м
Масса бірліктері:
1т (тонна) = 10(103 кг
1 кар (карат) =2(10-4кг
Көлем бірліктері:
1 л (литр) = 1(10-3 м3
Жазық бұрыш бірліктері:
10(градус)= ((/180 рад) (1, 745329(10-2 рад.
1( (минут)= ((/10800) рад (2, 908882(10-4 рад.
1( (секунд) =((/648000) рад ( 4,848137(10-6 рад.
Энергия бірліктері:
1 эв (электронвольт) ( 1,60218(10-19 Дж.
1 калхалықар. (халықаралық калория) =4,1868 Дж.
1 эрг (эрг) =1(10-7 Дж.
1 л.атм (литр-атмосфера) =1,01325(102 Дж
1 Вт. сағ (ватт-сағ) = 3,60(103 Дж
Энтропия бірліктері:
1 э. б. энтропиялық бірлік) =4,1840 Дж/К
2.4. Еселік және қосүйекті бірліктер түзілгенде
жалғанатын жұрнақтар
Аталуы
|
Орысша белгіленуі
|
Көбейткіш
|
Аталуы
|
Орысша белгіленуі
|
Көбейткіш
|
Гига
|
Г
|
109
|
Деци
|
д
|
10-1
|
Мега
|
М
|
106
|
Санти
|
с
|
10-2
|
Кило
|
к
|
103
|
Милли
|
м
|
10-3
|
Гекто
|
г
|
102
|
Микро
|
мк
|
10-6
|
Дека
|
да
|
101
|
Нано
|
н
|
10-9
|
|
|
|
Пико
|
п
|
10-12
|
2.5.Газдардың суда ерігіштігі (г есебімен 100 г суға)
Газ
|
Температура, 00С
|
0
|
10
|
20
|
30
|
50
|
80
|
100
|
Br2
|
4,22
|
3,4
|
3,2
|
3,13
|
|
|
|
CO2
|
0,3346
|
0,2318
|
0,1688
|
0,1257
|
0,0701
|
|
|
Cl2
|
1,46
|
0,98
|
0,716
|
0,562
|
0,386
|
0,219
|
0
|
H2
|
2,0(10-4
|
1,7.10-4
|
1,6(10-4
|
1,5(10-4
|
1,3(10-4
|
0,8(10-4
|
0
|
NH3
|
87,5
|
67,9
|
52,6
|
40,3
|
22,9
|
|
|
NO
|
9,8(10-3
|
7,6(10-3
|
6,2(10-3
|
5,2(10-3
|
3,7(10-3
|
2(10-3
|
0
|
O2
|
7,0(10-3
|
5,4(10-3
|
4,6(10-3
|
3,5(10-3
|
2,6(10-3
|
1,4(10-3
|
0
|
HCl
|
82,3
|
-
|
-
|
67,3
|
59,6
|
|
|
H2S
|
0,673
|
0,552
|
0,447
|
0,358
|
|
|
|
2.6. Қатты заттардың суда ерігіштігі (100 г ерітіндіге г сусыз қосылыс)
Зат
|
атты фаза
|
Температура, 00С
|
0
|
10
|
20
|
40
|
60
|
80
|
100
|
Al2(SO4)3
|
Al2(SO4)3(18H2O
|
23,8
|
25,1
|
26,6
|
31,4
|
87,1
|
42,2
|
47,1
|
NH 4 NO3
|
NH 4 NO3
|
54,2
|
|
63,9
|
74,8
|
80,2
|
85,9
|
91,0
|
(NH 4 )2 SO4
|
(NH 4 )2 SO4
|
41,4
|
42,2
|
43,0
|
44,8
|
46,8
|
48,8
|
50,8
|
NH 4 Cl
|
NH 4 Cl
|
23,0
|
25,1
|
27,1
|
31,5
|
35,6
|
39,6
|
43,6
|
NH 4 HCO3
|
NH 4 HCO3
|
10,9
|
13,7
|
17,5
|
24,2
|
|
|
|
(NH 4)2 CO3
|
NH 4)2 CO3(H2O
|
|
18
|
22,5
|
|
|
|
|
KNO3
|
KNO3
|
11,6
|
17,7
|
24,1
|
39,1
|
52,5
|
62,8
|
71,1
|
KAl(SO4)2
|
KAl2(SO4)2(12H2O
|
3,1
|
4,4
|
5,7
|
12,0
|
26,7
|
|
71,4
|
K2 Cr 2O7
|
K2 Cr 2O7
|
4,4
|
7,5
|
1,11
|
20,6
|
31,2
|
41,1
|
50,5
|
K2 S2O8
|
K2 S2O8
|
1,62
|
2,60
|
4,49
|
9,89
|
|
|
|
K2 SO4
|
K2 SO4
|
6,9
|
8,5
|
10,0
|
13,1
|
15,4
|
17,6
|
19,4
|
KCl
|
KCl
|
22,2
|
23,8
|
26
|
28,7
|
31,3
|
33,8
|
36,0
|
Ca(CH3COO)2
|
Ca(CH3CO O)2
|
37,4
|
36,0
|
34,7
|
33,2
|
32,7
|
33,5
|
29,7
|
CoCl2
|
CoCl2(6H2O
|
30,2
|
31,0
|
34,9
|
39,4
|
48,4
|
|
|
|
CoCl2(12H2O
|
|
|
|
|
|
49,0
|
50,7
|
MgCl2
|
MgCl26H2O
|
34,5
|
34,8
|
35,3
|
36,5
|
37,9
|
39,7
|
42,2
|
MnCl2
|
MnCl2(6H2O
|
38,9
|
38
|
42,4
|
47,1
|
52,1
|
52,0
|
53,7
|
CuCl2
|
CoCl2(2NH4Cl(2H2O
|
22,2
|
|
26,0
|
30,5
|
36,1
|
43,4
|
|
CuSO4
|
CoSO4 (5H2O
|
12,9
|
13,2
|
17,5
|
22,8
|
28,1
|
34,9
|
42,4
|
Na2 SO4
|
Na2 SO4(10H2O
|
4,5
|
8,2
|
16,1
|
32,5
|
|
|
|
|
Na2 SO4
|
|
|
|
|
31
|
30,2
|
30,0
|
|
Na2 SO4(7H2O
|
16,4
|
23,4
|
32,5
|
|
|
|
|
Na2 B4 O7
|
Na2 B4 O7(10H2O
|
1,18
|
1,76
|
2,58
|
6,0
|
16,6
|
|
|
|
Na2 B4 O7(10H2O
|
|
|
|
|
|
23,4
|
34,6
|
Na2 CO3
|
Na2 O3(10H2O
|
6,6
|
|
17,8
|
33,2
|
|
|
|
NaHCO3
|
NaHCO3
|
6,45
|
7,58
|
8,76
|
|
4,9
|
|
|
NaCl
|
NaCl
|
26,2
|
|
26,5
|
26,8
|
27,1
|
27,6
|
28,4
|
Nі(NO3)2
|
Nі(NO3)2(6H2O
|
44,3
|
|
49,1
|
54,8
|
62,0
|
|
|
|
Nі(NO3)2(6H2O
|
|
|
|
|
|
63,0
|
|
H2 B O3
|
H2 BO3
|
2,50
|
3,52
|
5,4
|
9,5
|
|
|
27,5
|
Достарыңызбен бөлісу: |
