Ұйықтататын дәрілер
1. Ұйықтататын дәрілер деп, адамдарда табиғи ұйқыға жақын жағдай туғызатын дәрілерді атайды. Олар ұйқыны тез туғызады және оның ұзақтығына, тереңдігіне әсер етеді. Оларға барбитур қышқылы туындылары және бензодиазетин туындылары және басқа химиялық қоспалар жатады.
Ұйқыда 2 кезең болады :
І. Ақырын, терең ұйқы – бұл кезеңде мидың электрлік активтілігі тамыр соғуы, тыныс алуы азайады.
ІІ – тез ұйқы – бұл кезеңде мидың электрлік белсенділігі жоғарлайды, тамыр соғуы, дем алуы, жиілейді, көздің қимылы, жиілейді, түс көреді. Бұл 2 кезең тез 90 – 100 минуттан кейін ауысып отырады. Бұл кезең 2 кезеңнің біреуінің ұзақтығы бұзылса, орталық жүйке жүйесінің қызметі бұзылады. Ұйқының әртүрлі бұзылуы мүмкін.
1 кейбір кісілер кенеттен ұйықтай алмайды.
2. тынышсыз ұйқы – қайта – қайта оянады.
3.ұйқы кезеңдері бұзылуы мүмкін. Бұл кезеңдерде ұйықтататын дәрілерді қолданады.
1. Барбитур қышқылының туындылары әсеріне қарай наркоз дәрілеріне ұқсас. Мөлшерінің көлеміне қарай әсері 3 кезеңнен тұрады :
1. Ұйқы
2. Наркоз
3. Жанталас кезеңдері
Бұл дәрілер бір – бірінен әсер ету жылдамдығы мен ұзақтығына қарай бөлінеді.
Фенобарбитал – Б – тізімі (таблеткада) ұнтақ, таблетка 0,05 – 0,01. Асқазан ішекте баяу сіңеді, бауырда зарарсызданады, бүйрекпен шығады. Ұйқы 1 сағаттан кейін туғызады, ұзақтығы 8 сағат. Ұйықтар алдында 1 сағат бұрын қолданады. Аз дозада тыныштандыратын дәрі ретінде қолданады (невроздарда, қан қысымы жоғарлағанда стенокардияда).
Этаминал натрий – Б – тізімі таблеткада 0,1. Ұйқы 20 – 30 минуттан кейін басталып 6 сағатқа созылады.
Барбимал – Б – тізімі таблеткада 0,1 – 0,2
Нитразепам Б – тізімі таблетка 0,005 – 0,01 ұйқы 20 – 45 минуттан кейін басталып 6- 8 сағатқа созылады.
Барбитураттардан айырмашылығы тез ұйқы кезегіне аз әсер етеді. Невроз ауруларында, ой – сезімі бұзылғанда болатын ұйқы бұзылуында қолданады.
Достарыңызбен бөлісу: |