Пропорциялар, яғни қатынастың абатшылықтары туралы пифагоршылдармен оқылды. Евдокс грек математиканың акбар табыстарынан бірі- пропорция туралы ілімді дамытты.
Пропорция туралы ілімдер шығарған алғашқы ғалымдар Пифагор (580-500 ж.б.з.б.) және Евдокс (408 –355 ж.б.з.б.).
Евдокс (408- 355 ж.) геометриялық шамалардың пропорционалдығы жөніндегі ілімді – геометриялық пропорция теориясын жасады. Евдокстың осы пропорция теориясы Евклид (б.э.д. III ғ.) «Бастамаларының» V кітабында жазылды, ал оның IV кітабында пропорцияның геометрияда әсіресе, ұқсас фигураларды қолданылуы көрсетілді. Жалпы ұғымы грек алгебрасына негіз болды.
Пропорция деген не?
Пропорция – (лат. proportio – ара қатынас, аралық өлшем), математикада a,b,c,d – төрт шаманың екі қатынасы арасындағы теңдік:
Мұндағы a, b, c, d –пропорция мүшелері, а мен d – пропорцияның шеткі мүшелері, ал b мен c –ортаңғы мүшелері деп аталады.
Пропорцияның негізгі қасиеті.
Пропорцияның ортаңғы мүшелерінің көбейтіндісі оның шеткі мүшелерінің көбейтіндісіне тең.