ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ФИЛОЛОГИЯ ЖӘНЕ КӨП ТІЛДІ БІЛІМ БЕРУ ФАКУЛЬТЕТІ
ҚАЗАҚ ТІЛІ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТІ МАМАНДЫҒЫ
СӨЖ 2
ПӘНІ:ӘДЕБИЕТ ТЕОРИЯСЫ
ТАҚЫРЫБЫ:СЮЖЕТ ЭЛЕМЕНТТЕРІ МЕН ТҮРЛЕРІ ТУРАЛЫ КЛАССТЕР ҚҰРУ
ОРЫНДАҒАН:САРЫМСАҚ КАМИЛА
ҚАБЫЛДАҒАН:аға оқытушы АШИРОВ Ж
АЛМАТЫ 2022
A, сосын b, одан соң c ..... сосын х (немесе:a+b+c+…+x )
а, b, c, x – хроникалық сюжеттер құрылатын оқиғалар.
A, сосын b, одан соң c ..... сосын х (немесе:a→b→c→…→x )
а, b, c, x – шоғырлас сюжеттер құрылатын оқиғалар.
Танымал автор Кристофер Букер өзінің «Семь основных сюжетов: почему мы рассказываем истории» кітабында жеті базалық сюжетті сипаттады. Оның ойынша солардың негізінде әлемдегі барлық кітаптар жазылды.
-
«Саз балшықтан баққа» - атауы оқиға желісін білдіріп тұр, бізге балалық шақтан таныс-Күлбике. Кейіпкерлер- өздерінің күші арқылы немесе жағдайға байланысты "биікте" табылатын қарапайым адамдар.
-
2."Оқиға"- қиын қол жететін мақсаттарды іздеуде ауыр саяхат. Букердің ойынша, оған Одиссей, Ясон, сонымен қоса, осы санатқа "Сүлеймен патшаның кеніші", "Су асты патшалығына саяхат" жатады.
-
3."Әрі қарай және кері қарай". Сюжеттің негізінде күнделікті тіршіліктен суырылып алған кейіпкердің қайтып үйіне оралу әрекеті келтірілген. Ол "Робинзон Крузо" және "Алиса таңғажайыптар әлемінде" және басқалар жатады.
-
"Комедия" - бұл жай ғана жалпы ұғым емес, ол өзіндік ережелерге сәйкес дамитын сюжеттің белгілі бір түрі. Осы санатқа Джейн Остиннің барлық романдары жатқызылады.
-
"Трагедия"- басты кейіпкердің мінезіндегі қандай да бір кемшіліктері, әдетте ол махаббат немесе билікке деген құштарлығы үшін мерт болуы шарықтау шегі болып табылады. Ол ең алдымен, "Макбет", "Лир король", "Фауст".
-
"Жексенбі"- кейіпкер қарғыс немесе қара күштердің билігінде болады, оны мұндай кейіптен ғажап күш алып шығады. Осындай сюжеттің айқын көрінісі- ұйқыдан ханзаданың сүйісімен оянған Ұйқыдағы сұлу.
-
"Құбыжықты жеңу"- атауына сәйкес, сюжетте кейіпкер құбыжықпен күреседі, оны жеңіп, сыйлық ретінде қазына немесе махаббатқа ие болады. Мысалы : Дракула, Давид және Голиаф.
Достарыңызбен бөлісу: |