ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ФИЛОЛОГИЯ ЖӘНЕ КӨП ТІЛДІ БІЛІМ БЕРУ ФАКУЛЬТЕТІ
ҚАЗАҚ ТІЛІ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТІ МАМАНДЫҒЫ
СӨЖ 2
ПӘНІ:ӘДЕБИЕТ ТЕОРИЯСЫ
ТАҚЫРЫБЫ:СЮЖЕТ ЭЛЕМЕНТТЕРІ МЕН ТҮРЛЕРІ ТУРАЛЫ КЛАССТЕР ҚҰРУ
ОРЫНДАҒАН:САРЫМСАҚ КАМИЛА
ҚАБЫЛДАҒАН:аға оқытушы АШИРОВ Ж
АЛМАТЫ 2022
A, сосын b, одан соң c ..... сосын х (немесе:a+b+c+…+x )
а, b, c, x – хроникалық сюжеттер құрылатын оқиғалар.
A, сосын b, одан соң c ..... сосын х (немесе:a→b→c→…→x )
а, b, c, x – шоғырлас сюжеттер құрылатын оқиғалар.
Танымал автор Кристофер Букер өзінің «Семь основных сюжетов: почему мы рассказываем истории» кітабында жеті базалық сюжетті сипаттады. Оның ойынша солардың негізінде әлемдегі барлық кітаптар жазылды.
«Саз балшықтан баққа» - атауы оқиға желісін білдіріп тұр, бізге балалық шақтан таныс-Күлбике. Кейіпкерлер- өздерінің күші арқылы немесе жағдайға байланысты "биікте" табылатын қарапайым адамдар.
2."Оқиға"- қиын қол жететін мақсаттарды іздеуде ауыр саяхат. Букердің ойынша, оған Одиссей, Ясон, сонымен қоса, осы санатқа "Сүлеймен патшаның кеніші", "Су асты патшалығына саяхат" жатады.
3."Әрі қарай және кері қарай". Сюжеттің негізінде күнделікті тіршіліктен суырылып алған кейіпкердің қайтып үйіне оралу әрекеті келтірілген. Ол "Робинзон Крузо" және "Алиса таңғажайыптар әлемінде" және басқалар жатады.
"Комедия" - бұл жай ғана жалпы ұғым емес, ол өзіндік ережелерге сәйкес дамитын сюжеттің белгілі бір түрі. Осы санатқа Джейн Остиннің барлық романдары жатқызылады.
"Трагедия"- басты кейіпкердің мінезіндегі қандай да бір кемшіліктері, әдетте ол махаббат немесе билікке деген құштарлығы үшін мерт болуы шарықтау шегі болып табылады. Ол ең алдымен, "Макбет", "Лир король", "Фауст".
"Жексенбі"- кейіпкер қарғыс немесе қара күштердің билігінде болады, оны мұндай кейіптен ғажап күш алып шығады. Осындай сюжеттің айқын көрінісі- ұйқыдан ханзаданың сүйісімен оянған Ұйқыдағы сұлу.
"Құбыжықты жеңу"- атауына сәйкес, сюжетте кейіпкер құбыжықпен күреседі, оны жеңіп, сыйлық ретінде қазына немесе махаббатқа ие болады. Мысалы : Дракула, Давид және Голиаф.
Достарыңызбен бөлісу: |