бір суббірліктс амин қышқылдарының 168 молекуласы кірсді. Әрбір суббірлікте ортүрлі 16 амин қышқылы бар

Әрбір суббірлікте ортүрлі 16 амин қышқылы бар. Олардын, атаулары, қысқартылған символдары және суббірліктегі молекулалардың саны төмендегі кестеде келтірілген.

РНҚ-ның негізгі суббірліктері нуклеотидтер болып та-былады. Осы қосылыстың төрт типі бар: аденил, гуанил, цистидил және уридил қышқылдары. РНҚ-ның бүкіл шиыршығьшда 6500 иуклеотид болады, бірак. опып калаіі ор-наласатыны олі дс болса бслгісіз.

ВТМ-ныц бүкіл молекуласы мі.іиіід;ііі Гніоіүіідік элемеиттсрдіц: коміртегі, сутсчі, огісіі, ;ііоі. фоіфяр ж;ліс кукірттің шамамен 5250000 атомыікпі турады. 5 млн 250 мың атом РНҚ молекуласындаш 6500 пуклсотпд іісіі бело-ктардың 2200 суббірліктсрі арасыида болііпсн, Оүлардыц оркайсысыида 158 амин к.ышкылі>ііп>щ калдыкгары Gap. Құрамы мен қүрылымыиың осыидаіі күрдсліліі іпс қарама-стан, ВТМ-ның үзындығы неборі 0,0003 милліімстріе, ал ені — 0,0000018 миллиметрге тең.

ВТМ-re үксас шиыршықты күрылым копісісп one вирустарда да бар. Әзірге белгілі иирустардыц ішііідегі сң үсағы — бактериофаг ф + 174, оныц тек қапа 12 үстіцгі суббірлігі бар.

Жеке вирус бөлшегі – осы вирустыц нсгізгі инфекци-ялық бірлігі. Ол белоктық “қабыктан” жоне омыц ішіндс жасырын жатқан нуклеин қышқылы молекуласыиан түра-ды. Вирустар бөлшектерінің клеткалардан тагы бір айырма-шылығы — оларда ордайым нуклеин қышқылыныц (ДНК, РНК) екеуі де бактериялардың жонс басқа организмдсрдіц клеткаларындағы сияқты әрбір вирус бөлшсгіндс мацызды “басқару” қызметін атқарады.

БАКТЕРИОФАГТЫҢ ӘРЕКЕТІ. Вирустың клеткапі қалай отетіні жоне онда бүлдіру озгсрістеріп қалаіі жүргізетіні женіндегі моліметгср алгаш рет бактериофапа-

рга — ішек бактермисыііыа (Е. соіі) жауларыпа бакылау жүргізілгсн ксідс алыпды. Элсктромдық микроскоп Т4 бактсриофаі ыныц сыр-ткы күрылымыпыц сырілп ашуга жордем тигізді. Фаі бөлшсгінің басы боладі.і, ол екі жагынан қакмақшалары бар алты қырлы призма тәрізді. Басынан үзынша келген қүйрық қосалк.ысы кетеді, оның үшында жіп тәрізді бірнеше “аяқшалар”  бар. Қосалк.ының каналы