Психологиялық зерттеулерде қолданылатын эксперименталды жоспарлардың түрлері Эксперименталды жоспарларға сипаттама беру үшін, біз графикалық және символикалық белгілерді қолданамыз.
Х – тәуелсіз айнымалы, эксперименталды әсер;
О – тәуелді айнымалы,осы әсердің нәтижесі, эффектісі;
R - зерттелушілер тобы.
Кэмпбелл эксперименталды жоспарлардың мынадай түрлерін бөліп көрсетті:
экспериментке дейінгі жоспарлар (ғылыми негізі төмен);
нағыз эксперименталды жоспарлар.
Экспериментке дейінгі жоспарлар үшке бөлінеді.
Нағыз эксперименталды жоспарлардың үш түрін көрсетеді. Әдіснамалық әдебиеттерде негізінен осы айтылған нағыз эксперименттік жоспарларды ұсынады. Олар неғұрлым ғылыми негізделген деп есептеледі. Кэмпбелл бойынша нағыз эксперименттік жоспарлардың мынадай ерекшеліктері бар.