Автоматты стресс реакциясы мыналарды тудырады: - Автоматты стресс реакциясы мыналарды тудырады:
- жүрек соғуының үдеуі;
- қан қысымының жоғарылауы;
- тыныс алу ырғағының үдеуі;
- бұлшықеттерге қан ағымының жоғарылауы;
- ішкі ағзаларға қан ағымының төмендеуі;
- қандағы қант пен гормондардың жоғарылауы;
- тіндердегі газ алмасудың үдеуі;
- сезім органдарының жұмысын жақсарту;
- жалпы байқампаздық және іс-әрекетке дайын болу.
Адам бастан кешіретін стрессті келесідей жіктеуге болады. - Адам бастан кешіретін стрессті келесідей жіктеуге болады.
- Эмоциялық жағымды стресс және эмоционалды жағымсыз стресс
- Қысқа мерзімді (жедел) және ұзақ мерзімді (созылмалы) стресс
- Физиологиялық (соматикалық) және психоэмоционалды стресс
- 1. Эмоциялық жағымды стресс және эмоционалды жағымсыз стресс
- Эустресс: жағымды стресс - ол қалаулы әсерімен үйлеседі және ағзаны жинақтайды; танымдық процестердің белсенділігі және сана сезім процестері шынайы өмірде ұғысуы, есте сақтау қабілеті артады.
- Дистресс: жағымсыз стресс - әр адам стресстің оптимальды деңгейін ұстауға қабілетті, бірақ стрестік әсерлер адамның бейімделушілік мүмкіншілігінен аспауы керек, олай болмаған жағдайда стресс – дистреске айналуы мүмкін (шаршау, жұмысқа ынтаның төмендеуі, қобалжу, үрейлену деген сияқты өзгерістермен сипатталады, стреске төзімсіздік азуға, жүйке ауруына шалдықтырады, кейде психоздық ауруға, үнемі шаршап тұру синдромына, немесе психосоматикалық ауытқуларға жетелейді).
-
- Қазіргі кездегі ғалымдар стрестің келесі түрлерін ажыратады:
2. Қысқа мерзімді (жедел) және ұзақ мерзімді (созылмалы) стресс - 2. Қысқа мерзімді (жедел) және ұзақ мерзімді (созылмалы) стресс
- Қысқа мерзімді (жедел) стресс тез және күтпеген жерден пайда болады, оның төтенше дәрежесі - шок. Егер адам шок жағдайын жеңе алмаса және ол үнемі оған қайта оралса, бастан кешіргенін есіне түсірсе, онда өткір стресс созылмалы болады.
- Ұзақ мерзімді (созылмалы) стресс дене үшін ауыр зардаптарға әкеледі, ол үнемі әрекет ететін, шамалы болып көрінетін факторлар - біреумен қарым-қатынастың шиеленісуі, кез келген жағдайға қанағаттанбау және басқа да тұрақты әрекет ету факторлары болған кезде, өткір күйзеліс кезеңінсіз пайда болуы мүмкін.
- 3. Физиологиялық (соматикалық) және психоэмоционалды стресс
- Физиологиялық стресс (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық, физиологиялық, травматикалық және жарақаттан кейінгі стресс) ғылымның жаңа деректері бойынша оған қосымша самототропин және самотомединдер де стрестің, әсіресе оның үрейлену кезеңінің өрлеуі не себеп болады, самототропиниммундық жүйенің қызметін белсендіріп, организмнің стреске қарсы тұру төзімділігін арттырады.
- Психоэмоционалды стресс
- ақпараттық стресс тосыннан жағымсыз хабар естігенде пайда болады, адам дұрыс жауап таба алмай, қатты қиналады, не істерін білмей, абыржып қалады;
- эмоционалды стресс қауып туғанда немесе оқыс қорыққанда, не біреуден қатты көңілі қалғанда байқалады, мұндайда жоғарғы жүйке әрекетінде тежеулі серпілісі қанат жаяды, соның нәтижесінде іс-қимыл әрекеті немесе сөйлеген сөзі бұзылады
Достарыңызбен бөлісу: |
