Рационал теңдеулер
жүктеу/скачать 121 Kb.
|
Реферат та ырыбы Те деулер азалы 2015ж те деулер
|
Рационал теңдеулер. Мынандай теңдеулерді қарастырайық: 2х+5 =3(8-х) (1) х – = - 3х +19 (2) Бұл теңдеулердің оң және сол жақтары рационал өрнектер. Мұндай теңдеулер рационал теңдеулер деп аталады. Оң және сол жағы бүтін өрнектер болып келген рационал теңдеуді бүтін рационал теңдеу деп, ал оң немесе сол жағы бөлшек болып келген рационал теңдеу бөлшек рацонал теңдеу деп аталады. (1) –теңдеу бүтін рационал теңдеу, ал (2) – теңдеу бөлшек рационал теңдеу. мысал. х- -5 + = х+ бөлшек рационал теңдеуін шешейік. Шешуі: Ортақ бөлімге келтіреміз. Бөлшектің ортақ бөлімі: х(х-5). Сонда х(х-3) + (х-5) =х+5 Бүтін рационал теңдеу шығады. Берілген теңдеудің кез-келген түбірі пайда болған теңдеудің де түбірі болатыны сөзсіз. Ал, шыққан рационал теңдеудің кез келген түбірі берілген теңдеудің түбірі бола бермейді. Өйткені біз берілген теңдеудің екі жағын айнымалысы бар өрнекке көбейттік.Соңғы теңдеуден х2 – 3х – 10 =0 квадрат теңдеуі келіп шығады. Теңдеуді шешсек, х2 – 3х – 10 =0 Д=9+4*10=49 х1,2=3± .Бұдан х1=-2, х2=5 табылады. х=-2 мәні ортақ бөлімді нөлге айналдырмайды: х=-2, х(х-5) =-2(-2-5) = 14, Ал, х=5, х(х-5) = 5 (5-5) =0 Сондықтан, берілген теңдеудің шешімі х=-2 болады. Жауабы: -2. Сонымен, құрамында бөлшегі бар теңдеулерді шешкенде мына ретпен шешу дұрыс: Ортақ бөлімді табу; Теңдеудің екі жағын ортақ бөлімге келтіру; Пайда болған теңдеуді шешу; Табылған түбірлердің ішінде ортақ бөлімді нөлге айналдыратындарын анықтап, оларды теңдеудің шешімінен шығарып тастау.[4] жүктеу/скачать 121 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|