Нуклеин
қышқылы
Орындаған: Пернеева Арайлым
Жоспары - Нуклеин қышқылдары
- Нуклеин қашқылдарының түрлері
- ДНҚ РНҚ құрамы
- Нуклеин қышқылдарының құрылымы
- Нуклеин қышқылдарының қызметі
Нуклеин қышқылдары - Нуклеин қышқылдары – көмірсулардан және фосфор қышқылынан тұратын жоғарғы молекулалы заттар.Алғашқы рет 1868 жылы швейцарияның ғалымы И.Ф.Мишер нуклейн қышқылдарын клеткалардың ядросынан тапқан.
Нуклейн қышқылдарының түрлері: - ДНҚ (дезоксирибонуклеин қышқылы)
- РНҚ(рибонуклеин қышқылы)
Нуклеин қышқылы – белоктармен комплекс құрып нуклеопротеидтер түзеді. Нуклеин қышқылы – белоктармен комплекс құрып нуклеопротеидтер түзеді. Нуклеотид құрамы көмірсудан, азотты негізден және фосфор қышқылдығының қалдығынан тұрады. ДНҚ және РНҚ молекуласында 4 түрлі нуклеотид болады. ДНҚ құрамы: - Дезоксирибонуклеин қышқылы (ДНҚ) - тірі организмдердегі генетикалық ақпараттың ұрпақтан-ұрпаққа берілуін, сақталуын, дамуы мен қызметін қамтамасыз етуіне жауапты нуклеин қышқылының екі түрінің бірі.
Азотты негіз - Фосфор қышқылдығының
- қалдығы
РНҚ құрамы: - Рибонуклеин қышқылы (РНҚ) — жоғары молекулалық байланыс; нуклеин қышқылдарының типі. Табиғатта кеңінен таралған. РНҚ-ның көмірсу бөлігінде рибоза қанты, ал азотты негіздері ретінде аденин, гуанин, цитозин және урацил болады.
- Көмірсу – рибоза
- Азотты негіз
- Фосфор қышқылының қалдығы
ДНҚ мен РНҚ салыстыру ДНҚ мөлшері 30 мың жұп құрайды. - Хромосомадағы ядро клеткасында
- Ал РНҚ молекуласы 5-6 жұп құрайды.
- Цитоплазма мен рибосомада
Нуклеин қышқылдарының қызметі Нуклеин қышқылдарының құрылымы Нуклеин қышқылдарының құрамына кіретін нуклеотидтер өзара жалғасып ұзын тізбек түзеді. 0,5 см-ге дейін жететін жағдайлар кездеседі. Әрбір табиғи ДНҚ-ның құрамына 4-5 түрлі нуклеотидтер кіреді.Полимерлік тізбекті дезоксирибоза мен фосфор қышқылы түзеді. ДНҚ мен РНҚ макромолекулаларындағы нуклеотидтердің қатал тәртіптегі тізбектілігі олардың біріншілік құрылымын сипаттайды. Нуклеотидтердің құрамына қарай ДНҚ мен РНҚ-ның атқаратын қызметі әр түрлі. ДНҚ-ның негізгі міндеті тұқым қуалайтын белгілерді ұрпақтан ұрпаққа жеткізу, РНҚ-ныкі белоктарды синтездеу. Нуклеин қышқылы
Салыстыру
|
ДНҚ
|
РНҚ
|
Көмірсу
|
Дезоксирибоза С5Н10О4
|
Рибоза С5Н10О5
|
Азотты негіздер
|
Аденин, Гуанин,
Тимин, Цитозин
|
Аденин, Гуанин,
Тимин, Урацил
|
Қышқыл қалдығы
|
Фосфорная Н3РО4
|
Фосфорная Н3РО4
|
Достарыңызбен бөлісу: |
