Реферат, баяндама дайындау. Дерек Джонстонның «Философияның қысқаша тарихы. Сократтан Дерридаға дейін»
жүктеу/скачать 17,5 Kb.
|
Үңгір аллегория-Платон
- Бұл бет үшін навигация:
- Үңгір аллегориясы
- Дерек Джонстонның «Философияның қысқаша тарихы. Сократтан Дерридаға дейін» оқулығыннан алынған.
|
Үңгір аллегориясы: қазіргі оқылу» тақырыбына сараптау жұмысын (эссе, реферат, баяндама) дайындау. Дерек Джонстонның «Философияның қысқаша тарихы. Сократтан Дерридаға дейін» оқулығын қолдану ұсынылады Платон б.з.д. 427 жылы афиналық ақсүйектер отбасында дүниеге келген. Оның әкесі – ежелгі Аттика қаласының патшасы Кодрдың ұрпағы болса, ал анасы – заң шығарушы Солонның ұрпағы екен. Қанында бар тектілік балада теріс айналып кетпеген. Платон дүниеге келгенде оған «Аристокл» деген есім берілген екен. Бозбала Платон кең жауырынды болған соң, оны «Аристокл» емес, Плато деп атап кеткен. Платос – грек тілінде «ұзын» деген мағынаны білдіреді. Бұл лақап ат тарихта да осылай аталып кетті. Платонның ағарту туралы ең танымал метафорасы Үңгірлер аллегиясы - VII ғасырдағы грек пәлсапашысы Платонның « The Republic » туындысы, б.з.ч. 517 жылы жазылған әңгіме. Платоның ең әйгілі оқиғасы, бәлкім, Республикада орналасуы елеулі, өйткені Республика Платонның философиясының негізі болып саналады және адамдар сұлулық, әділдік және жақсылық туралы білім алуға қалай орталықтандырылған. Үңгірдегі Аллегорияда әділ және интеллектуалды рухқа жету мен қолдаудың қиындықтарын түсіндіру үшін қараңғыда ұсталған тұтқындардың метафорасы қолданылады. Үңгір аллегориясы Платон бізді қоршаған заттардың мәнін солар туралы терең ойлағанда, соларды өзіміздің ақыл-ойымызбен игергенде ғана түсінетінімізге сенімді болды. Бұл біршама қиын шаруа және аз ғана уақыт ішінде жүзеге асыру мүмкін емес. Платон нақты дүние біздің қабылдауымыз бен түсінуімізден сыртқары жатқанын көрсеткісі келді. Платонның ойынша, адамдардың басым көпшілігіне қоршаған ортаны алғашқы сәтте қалай байқаса, сол күйінде қабылдау дағдысы тән. Платон мұны қанағат тұтпады. Ол қарапайым адамның әдеті саналатын қандай да бір объектінің сыртқы қасиеттерін бейқам да үстірт қабылдау дағдысы меным философтың әдісі дүниені данімаы Платон хикаяны баяндады. Кейде ол «игі өтірік» деп көрсетіледі. Бұл - осы хикая қоспасыз шындық емес, бірақ жағдайдың қалай болғанын көрсетеді деген сөз. «Үңгір аллегориясы» деген осы. Платон адамдардың көбі үңгірдегі адамдарға ұқсайтынын айтады. Олар үңгірдің артқы қабырғасына қарайды. Адамдардың артында аласа қабырға бар. Заттардың бәрі соны жағалай орналасқан. Осы аласа қабырғаның арғы жағында от жанып тұр. Үңгір қабырғасына қарсы отырған адамдар не көреді? Олар үңгірдің артқы қабырғасына осы заттардан түскен көлеңкені көреді. Бірақ бұлай емес қой. Заттардың қандай екенін көру үшін адам күн сәулесі түсіп тұрған жерге шығуға тиіс. Бірақ біздің жарыққа шыққымыз келе ме? Адамдардың көбі үңгірде отыра беруге үйреніп алған. Олар сыртқа шығуға қорқады. Өздеріне салсаңыз, олар аса жайлы жерде отыр. Оларға нақты дүниенің сыртқы белгілері жеткілікті. Олар заттарды шынайы күйінде көргісі келмейді. Олар көздеріне күн сәулесінің шағылысқанын қаламайды. Дерек Джонстонның «Философияның қысқаша тарихы. Сократтан Дерридаға дейін» оқулығыннан алынған. жүктеу/скачать 17,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|