Республикасы



бет23/125
Дата04.04.2023
өлшемі1,57 Mb.
#173693
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   125
Байланысты:
тқн

Экологиялық сукцессия.


Автогенді өзгерістерді экожүйенің дамуы немесе экологиялық сукцессия деп атайды. Экологиялық сукцессияға анықтама берген кезде мынандай 3 жағдай ескерілуі тиіс:

  1. Сукцессия қауымдастықтың, яғни экожүйенің биотикалық компонентінің ықпалымен жүреді. Өз кезегінде қауымдастық сукцессияның сипаты мен жылдамдығын анықтап, даму шектерін межелейтін физикалық ортаның өзгерістерін туындатады.

  2. Сукцессия дегеніміз қауымдастықтың түрлік құрамының және оның ішінде өтіп жатқанда процестердің өзгеруіне байланысты жүретін экожүйенің реттелген дамуы. Сукцессия белгілі бір бағытта жүреді, демек оны болжауға болады.

  3. Сукцессияның шарықтау шегі (кульминациясы)-энергия ағымы бірлігіне шыққанда максималды саны келетін биомасса түр аралық әсерлесулердің тепе-тең

күйдегі экожүйенің қалыптасуы боп табылады. Өзгерістердің жүру жылдамдылығы мен тепе-тең күйге жету үшін қажет уақыт әртүрлі экожүйелер және экожүйенің жекелеген белгілері үшін әртүрлі болады. Жалпы биомассаның өзгеру қисық сызығының пішіні әдетте дөңес болса, жалпы бастапқы өнімнің өзгеруі қисық сызығы ойық болады. Орман экожүйесіндегі де лабораториялық микрокосм жағдайында да бастапқы таза өнім қауымдастықтың дамуын алғашқы кезеңдерінде өскенімен, соңғы кезеңдерде кемиді.

Негізгі әдебиеттер :


1.Оспанова Г., Бозшатаева. Экология. Оқу құралы. Алматы, 2000. 2.Сағымбаев Ғ.Қ. Экология негіздері. Оқу құралы. Алматы, 1995.-292 бет. 3.С.Ж. Колумбаева, Р.М. Бильдебаева. Общая экология: Учебное пособие.
Под. ред. А.Б. Бигалиева.-Алматы: Қазақ университеті; 2005.-126 с.

  1. Экология и устойчивое развитие /журнал/ Астана, 2004, № 1-12.

  2. Акимова Т.А., Хаскин В.В. Экология. Человек-Экономика-Биота-Среда: Учебник для вузов.-2-е изд., перераб. И доп.-М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2001. – 566 с.

  3. А.М. Никаноров, Т.А. Хоружая. Экология.-М.: 2001.-304 с.

  4. Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. Оқу құралы.

Алматы,«Ғылым», 1997, қаз.ауд. Көшкімбаев Қ.С.

  1. Байтулин И.О. Экология Казахстана. Алматы, 2003.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   125




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет