С 89 Сүлтанов М.Ә., Ёрбасова А. А. Фармакология


ж. Солтүстік Европада ашылған. Ал  Ресейде ең алғаш дәріхана  1581 ж



Pdf көрінісі
бет7/280
Дата20.11.2023
өлшемі8,77 Mb.
#192294
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   280
 1422
ж. Солтүстік Европада ашылған.
Ал
 Ресейде
ең алғаш дәріхана
 1581 ж.
ашылған. Мәскеуде 1673 ж. 2-ші, 1682 ж. 3-ші
дәріхана ашылуына жарғы шығарылған,
ХУ-ХУІ
ғасырда
 Парацельс
(1493-1541 ж.) бірінші болып
бейорганикалық заттарды медицинаға ендірген. Олар: темір, сынап,
қорғасын, мыс, мырыш, күкірт және т.б. қосылыстар.
Х\ЛІІ-ХІХ
ғасырдың аяғында
 Ганеман
гомеопатияның (аз мөлшермен
емдөу) негізін қалаған.
XVIII ғасырда қазақ даласында өмір сүрген шипагер
 Құртқа
Сұлтанқожаұлы өз емірін халқын емдеуге арнаған. 56 жасында Санкт-
Петербургте медициналық университетті бітіріп, қазақ дәрігерлерінің
арасында жоғарғы дәрежелі дәрігерлердің бірі болған. Сол кезде Европа
медицинасына бейтаныс өсімдіктер тізімін келтірген. Бұхара, Самарқанд,
Тәжікстан елдерінен дәрілік өсімдіктерді алдырып, өзі дәрі-дәрмек
дайындаған. Жылан ұстап, оның уын дәрі құрамына аздап қосқан. Ең қауіпті
рак, оба ауруларын емдеген көрінеді. Керуен арқылы Европа дәрігерлерінің
кітаптарын алдырған. Үнді талибтерінің 800-ге жуық дәрілік препараттарын,
Ибн Синаның 2600 рецептерін пайдаланған. Пышақсыз операциялар
жүргізіп, дүниеден озғанша адам түгілі қүстарды да емдеген көрінеді. Бүкіл
өмірін халқын емдеуге арнаған үлы бабамыз 136 жасында өмірден озыпты.


Қазақ шипагерлері іш айдағыш дәрі ретінде рауғаш, асқазанның
секрециясын күшейту үшін үшжапырақты сүбеде, созылмалы диареяны
айыр тамырсабағымен, жүйкө ауруларын таушымылдық (пиона)
препараттарымен, бүйрек ауруларын аршамен, туберкулезді қымызбен,
итжидек, балмен және т.б. емдеген. Ол кездері: цинорий, қүстаран шөбі,
аңдыз, кекнәр, салаубас, бақбақ сынды өсімдіктер белгілі болған. Қазақ
халық медицинасына 200-ге жуық дәрілік өсімдіктер белгілі болып,
қүрамында йоды мен бромы бар
 (теңіз балдырлары шарюм-дорю)
есімдіктерді Үндістаннан, Египетген, Қытайдан 100-ге жуығын алдырған.
Кейіннен препараттар шығарылып, Х!Х ғ. 50-жылдары дәріханалар ашылып,
онда сатыла бастаған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   280




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет