С. А. Вологжанина, А. Ф. Иголкин материалтану оқУ ҚҰралы
Пісірілген антифрикациялық материалдардың химиялық
жүктеу/скачать 8,95 Mb. Pdf көрінісі
|
6 Вологжанина Материалтану. Оқулық
- Бұл бет үшін навигация:
- 23.1. Минералдар
- 23.2. Керамикалық материалдар
| Пісірілген антифрикациялық материалдардың химиялық
құрамы, кеуектілігі және микроқұрылымы спеченных антифрикционных материалов на основе железа Материалдың таңбасы мазмұны, % кеуектілігі, % Микроқұрылымы темір графит сульфидтеді ңр Ж 100 — — 12... 15 Ф + кеуектілік ЖГр1 99 1 — 1 2 . 25 Ф + П + кеуектілігі ЖГр2 98 2 — 15... 25 П + Ф + Гр + +кеуектіліктер ЖГр3 97 3 — 15 . 25 П + Гр + Ц + + кеуектілік ЖГр3К1 96 3 1 15... 25 П + Гр + сульфид +кеуектер ЖГр2Д2,5 95,5 2 2,5 15... 20 П + Гр + Ц + + кеуекте ЖГр1,5Д5 93,5 1,5 5 20.25 П + Гр + кеуектер + мыс ЖГр2Д10 88,2 1,8 20.27 П + Гр + мыс + кеуектер ЖГр1Цс4 95 1 4 15.20 П + Гр + сульфиды + кеуектер ЖГр3Цс4 93 3 4 15.20 П + Гр + сульфиды + поры ЖГр(1—2) Дс3,5 94,9...95,5 1.2 3,5 15.25 П + Гр + сульфиды + кеуектер ЖГр3М15 82 3 15% Мо 1 5 . 25 П + Гр + кеуектер МГ10ЖН1К Основа — сплав Fe — Ni (1:1) 10 2,5 8.15 Темірдің қатты ерітіндісі + + никель + Гр + + сульфидтер Х23Н18КБ Основа — сталь Х23Н18 10... 25 20.25 Ф + бориды + + сульфиды + + поры Х18Н15КБ Основа — сталь Х18Н15 10... 25 20.25 Ф + борлар + + сульфиды + + поры Е с к е р т у . Ж — темір; Гр — графит; К — күкірт; Д — мыс; Н — никель; Цс — мырыш сульфиді ; Дс — мыссульфиді; М — молибден; МГ — металлографит; X — хром; Б — бор; Ф — феррит; П — перлит; Ц — цементит. 471 Сурет 23.2. .500 рет ұлғайтылған мырыш сульфиді құрамды ЖГр3Цс4 маркалы лген темірграфитті антифрикациялық материалдың құрылымы Сурет 23.3. 1000 рет ұлғайтылған мырыш сульфиді мен графит құрамды МГ10ЖН1К (темірникель құрамды) маркалы пісірілген антифрикациялық материалдың құрылымы ЖГр3М15 маркалы темірграфитті материал 400°С температураға дейін пайдаланыла береді. Егер сырғу (айналу) жылдамдығы жоғары болса, оның тозуға төзімділігі ЖГр3Цс4 маркалы материалдың тозуға төзімділігінен екі есе жоғары болады. Графит пен мырыш сульфидінен (23.3 сур) тұратын МГ10ЖН1К маркалы металлграфитті материал ( негізін темірникель құймасы құрайды) тексолитке, графитопластқа, көмірграфитке қарағанда тозу төзімділігі төмен (2-5 рет) болады. Ол суда ( жуынатын ванналардың үйкелу тіректерінің түйіндерінде) пайдалануға арналған. Х23Н18 жəне Х18Н15 маркалы коррозияға төзімді болаттардан жасалған сульфидті жəне сульфоборланған материалдардың коррозияға қарсылығы, беріктігі мен ыстыққа төзімділігіне байланысты химия жəне металлургиялық машина жасау өнеркəсібінде пайдаланады. 23.1. Минералдар Минералдар — табиғи (агат) жəне жасанды (рубин, корунд),сонымен бірге олардың орнын басушылар — ситаллдарды (стеклокристалл материалдар) тас тіректер ретінде сырғу подшипниктеріне (сағаттарға, гироскоптарға, тахомерлерге) пайдаланылады. Мұндай тіректердің — басты жетістігі - үйкелістің төмен жəне қалыпты болуында. Үйкелістің төмен болуы тіректер көлемінің шағын болуына байланысты жəне минералдардың адгезиясының əлсіздігі үйкеліс күшінің əсері азаяды. 472 етін Үйкеліс мерзімінің тұрақтылығы минералдардың жоғары беріктігіне жəне жоғары қысымға төтеп беруіне байланысты болады. 23.2. Керамикалық материалдар Керамиканы үйкеліс материалы ретінде пайдалану олардың ерекше қаситтеріне байланысты: қаттылығы жоғары, химиялық инерттілі, тығызыдығы төмен, термиялық кеңею коэффициенті төмен, қыздыру кезінде беріктігін сақтайды. Олардың негізгі кемшіліктеріне оның морттығы мен механикалық өңдеудің күрделілігі жатады жəне оған еңбек күші көп жұмсалады. Үйкеліс беті морт сынғыштығына жəне қажу процестеріне қарай жылдам тозады. Сонымен бірге, үйкеліс жұбының трибохимиялық сипаттарына қыздыру əсерінен күшейе түсетін қоршаған орта əрекеті де біраз ықпал етеді. Жоғары температурада үйкеліс түйіндерінде, сонымен бірге вакуумда қолдануға Ti1- xNbxCo0j5N0j5 и TiB2TiNx жүйелерінің керамикалары ыңғайлы. Металдық байланыс жасау үшін Co, Ni, Mo, Cr пайдаланылады. Байланыс құрамының ұлғаюы тұтқырлық пен беріктікті ұлғайтады, сонымен бірге керамиканы пайдаланудың шектеулі температурасы мен оның тозу төзімділігі төмендейді. Триботехникалық керамика ретінде металл емес оттегісіз тығыз құймалардан Si3N4, SiC, B4C, AN, Al2O3, ZrO2 қосылыстар пайдаланылады. Триботехникалық керамикалардың негізін құратын B 4 C бор карбиді жоғары қасиеттерге ие. Бор карбиді ковалентті байланысты қосылыс, оның қаттылығы жоғары, химиялық инертті, тығыздығы төмен жəне еріту температурасына жақын температураға дейін ыстыққа төзімділігімен ерекшеленеді. B4C — BN, B4C—Al2O3, B4C — SiC түріндегі құрамында бор карбиді бар керамикалық триботехникалық материалдардың болашағы зор. 1000.... 1500°С температурада пісірілген карбид ұнтағы мен бор нитридінің қоспасының үйкеліс коэффициенті f = 0,2 деңгейінде болады. Сырғу мен тербелістің керамикалық подшипниктері жылдамдық, күш түсу жəне температура жоғары,əр алуан кедергілерге төтеп беруге тура келетін абразиттік бөлшектер құрамды жағдайда жұмыс жасайды. Осындай жоғары деңгейдегі сипаттамалары оларды ерекше күрделі етеді жəне күш көп түсетін двигательдерге пайдалануға мүмкіндік береді. жүктеу/скачать 8,95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|