С. Жайлауов физикалық химия
байтын ерітшділер ушш де колдануға болады. Жалпы қысымның сұйық-тық құрамына (1-қисық) және 72
жүктеу/скачать 2,46 Mb.
|
Ñ. Æàéëàóîâ ôèçèêàëû? õèìèÿ
| 72
байтын ерітшділер ушш де колдануға болады. Жалпы қысымның сұйық-тық құрамына (1-қисық) және 72 будың құрамына (2-қисық) тәуйлділігі 15-суретте келтірілген. Он-да екі компонент бар. Олардыңбірі— бензол (А компоненті). Таза бензол 80°С-та қайнайды. Екінілісі — толуол не метилбензол (В компоненті). Таза толуол 110°С-та қайнайды. Олардын физика-лық, химиялық қасиеттері және структуралық құрылымы ұқсас. Диаграммадағы 1-қисықтың үстінде сұйық, 2-қисықтың астында бу орналасқан. Әрине, мұнда дя теңдік жағдайы болу керек. Со-нымен, диаграммадағы Р°А және Р°в нүктелерінде бу мен сұйық-тың құрамы бірдей. Бензолдын қайнау температурасы толуолдікі-нен төмен болғандықтан, оның бу қисығының әрбір нүктесі 1-сы-зықтан солға қарай ығысады. 1 және 2-қисықтьвд ортасында сұ-йық пен бу өзара тепе-теңдік жағдайында болады. Сұйық пен бу сызықтарының араларына жүргізілген изобара сызықтарын нод-тар дейді. Нодтардың с және А, с' және д.' сияқты ұштары тепе-тең-дікте болатын бу және сұйық фазалардың құрамын көрсетеді. Сол ' сияқты, диаграмма тұрақты температурада жасалғандықтан, ондағы әрбір нүкте система күйін толық сипаттайды. Мысалы, диаграммадағы Іп нүктесі системаның Л/т құрамындағы бір фазалы сұйық ерітіндісіне сәгкес екенін көрсетеді. Мұндай нүктелерді фи гуративті нүкте дейді. Егер қысымды төмендетсе фигуративті т нүктесі төмендейді де с нүктесінде булана бастайды және осы кезде система екі фазалы болады. Алғашқы пайда болған будың құрамы Ма < Қысымды онан әрі төмендеткенде фигуративті нүкте 1-қисық бойымен тө-мендеп, с' нүктесінде тоқтады десек, осы күйдегі система құрамы с'Л' нүктелерінің абсцисса арқылы анықталатын сұйық пен бу тепе-теңдігін көретеді. Сосын қысымды тағы да төмендетсе, фи-гуративті нүкте 2-қисықтағы с"-ге жетеді. Мұндайда барлық сұйық буға айналады және қысымды онан әрі төмендетсе, енді ондағы кысымның өзі Nт қүрамдағы бу қысымына теңеледі. Бұл қарастырылған процесті изотермиялық айдау дейді. Қөптеген сұйықты не олардың қоспаларын түрақты қысымда (мысалы р=\ атм.) айдаған қолай-лы. Ол үшін 16-суреттегі диаграм-маны талдайық. Мұнда да А және 110-В компоненттерін сәйкес түрде бен-зол мен толуол деп аламыз. Әдет-тегіше абсцисса осіне компонент-тер кұрамын, ал ординатаға тем-пература мәнін жазамыз. 1-қисық сүйықтың, ал 2-қисық будың қүра-мын көрсетіп, оларды шектейді. Мұндай диаграмманы алу үшін әуелі таза күйіндегі екі компонент-тің қайнау температурасын таба-мыз. Сосын осы екеуінің әр түрлі құрамдық қатынастағы қайнау тем-ператураларын оларға сәйкес және тепе-теңдік жағдайындағы будың 16-сурет жүктеу/скачать 2,46 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|