С. К. Игибаев қазақстан тарихының өзекті мәселелері Актуальные проблемы истории Казахстана Монография


ИЗ ИСТОРИИ ЗОЛОТОДОБЫЧИ НА ТЕРРИТОРИИ СОВРЕМЕННОГО КАЗАХСТАНА



бет50/55
Дата20.06.2023
өлшемі0,8 Mb.
#179000
түріМонография
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   55
Байланысты:
Монография. Игибаев С.К.(1)

ИЗ ИСТОРИИ ЗОЛОТОДОБЫЧИ НА ТЕРРИТОРИИ СОВРЕМЕННОГО КАЗАХСТАНА:
КОНЕЦ XIX-НАЧАЛО XX ВЕКОВ


Аннотация. В статье рассматривается зарождение и развитие золотопромышленности на территории современного Казахстана. Золотой промысел возник и развивался как отдельная отрасль горнодобывающей промышленности на основе вложения частного капитала и вольнонаемного труда.

Показана роль купцов и купеческих компаний в разработке золотых россыпей и их постепенное вытеснение крупными акционерными обществами, иностранными фирмами в освоении богатых золотоносных систем территории. Кроме золота, дополнительным источником дохода у золотопромышленников стали отведенные им земли под прииски и рудники. На основе введения в научный оборот новых архивных, иных источников и их анализа автор приходит к выводу о том, что условия найма рабочих в золотопромышленности, в основном, были капиталистические, однако до середины 90-х годов XIX в. имели в них место остатки докапиталистических черт. При оплате труда рабочих господствовала «трук-система». С дальнейшим развитием капиталистических отношений, углублением имущественного и социального неравенства в ауле и деревне, образованием избытка рабочих рук отпала необходимость золотопромышленника удерживать дешевые рабочие силы путем долговой кабалы.


Ключевые слова: золото, предприниматель, трук-система, промышленный капитал, золотоносная россыпь, частный устав, рудник, Российское акционерное общество, буржуазия.
СТРАНИЦЫ ИСТОРИИ УСТАНОВЛЕНИЯ СОВЕТСКОЙ ВЛАСТИ И ГРАЖДАНСКОЙ ВОЙНЫ В ДОКУМЕНТАХ АРХИВА ГУВЕРСКОГО ИНСТИТУТА

Гувер Институтынын архив құжаттарындағы Кеңес Өкіметінің орнауы мен Азамат соғысы тарихының беттері.


Бұл мақалада Гувер институтының архив құжаттарының негізінде Кеңес өкіметінің Түркістанда орнауы, Азамат соғысы барысында ақгвардияшылардың жеңілуі және олардың көрші мемлекеттердің жеріне кетуі қарастырылған. Түркістанда Уақытша өкіметтің Өлкелік Комиссариаты мен Кеңестердің бір-біріне қарама-қарсы тұрған жағдайды бағалауда тек либералдық көзқарас қана емес (В.А. Климм), большевиктердің (Г. Сафаров) пікірі де келтірілген. В.А. Климм Қоқанда Түркістан автономиясын жариялау себептеріне қатысты қалыптаскан қоғамдық пікірді дұрыс сезген. В.А. Климнің пікірінше, Қоқанда Түркістан автономиясының жариялануы большевиктердің тираниясы мен қатігездігіне қарсы ұйымдастырылған наразылық, сондай-ақ совдеп билігіне балама ретінде қарастырды. Ә. Бөкейхановтың бірінші Жалпысібір съезінде сөйлеген сөзінің мазмұны, оның қазақ халқына толық автономия беруді жақтаушы болғандығын айғақтайды. «Алаш» партиясының бағдарламасы жер мәселесін Құрылтай жиналысын шақырғанға дейін және автономия қазынасына кіріс түскенге дейін Алаш Орда Үкіметінің өкілеттігі ретінде шешуді көздегені белгілі. Халық милициясы түрінде құрылған қарулы күштер автономия мен оның азаматтарын қорғауды қамтамасыз ету қарастырылған. «Алаш» партиясының бекітілген бағдарламасы бойынша, жастарға білім беру жүйесі ана тілінде жүргізілетін болуы керек еді. Тәуелсіздікке жақындаған мұндай «автономияны» большевиктер мойындаудан бас тартты. Адмирал А.В. Колчактың саяси көзқарасы қарастырылған. Оның мәлімдемесіне сүйенсек, А.В. Колчак шексіз монархияның жақтаушысы болған жоқ, заңның үстемдігін жақтады, большевиктерді жеңгеннен кейін шақырылатын Құрылтай жиналысының шешімдеріне бағынуға дайын екенін білдірді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   55




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет