С. В. Кожанова Жалпы иммунология

24-Тарау. Цитокиндердің негізгі топтары, биологиялық әсерлері...
549
Аталған касиеттерге коса 
ИЛ-5 жетілген эозинофилдерді белсендіреді:
фагоцитоздау кабілеттерін белсендіреді, ісік жасушаларының анти- 
дене тәуелді цитолизін, оттегінің супероксид-анион-радикалдарынын 
өнімін күшейтеді.
ИЛ-5-тің әсері ИЛ-3 және ИЛ-4 сиякты баска цитокиндер- 
мен күшейтілуі мүмкін. ИЛ-5 өнімі Тх2 ИЛ-4 синтездеуіне тікелей 
байланысты. ИЛ-4 бойынша акаулы тышкандарда паразитарлық ин- 
фекциялар кезінде эозинофилдердін саны төмендейді, ал ИЛ-5 тапшы 
тышкандарда эозинофилдердін пайда болуы мүлдем токтатылады.
Сонымен, ИЛ-5әсерлерінің көлемі«тар» болады. Ол В-лимфоциттермен
эозинофилдердің өсу және пісіп жетілу факторы болып келеді, жергілікті
иммунитетті дамытып, І&А-ның әнімін жоғарылатады, паразитарлық
инвазиялар мен ісік өсуіне қарсы эозинофилдерді қоздырады.
ИНТЕРЛЕЙКИН
- 6
(адам хромосомаларының 7-жұбы). 20-30 кД 
жуык молекулалык салмағы бар гликопротеин. Алғашында Т-жасу- 
шалар 
өндіретін 
В-лимфоциттердің 
плазматикалык 
жасушаға 
айналуының соңғы кезеңін реттейтін лимфокин ретінде табылған. 
Кейін ИЛ-6 көптеген биологиялык әсерлері бар екендігі дәлелденді: 
В-жасушалардын 
иммуноглобулиндер 
өндіруі, 
бауырда 
жедел 
фазанын біркатар нәруыздарының өндірілуі, әр түрлі В-жасушалык 
тізбектердің — миелома, плазмоцитома, гибридомалар өсуін кам- 
тамасыз ету, мегакариоциттердің жетілуі; нейрондардың жетілуі; 
остеокласттардың белсендірілуі. ИЛ-6 өндіретін жасушалар саны өте 
көп: моноцит/макрофагтар, лимфоциттер, фибробласттар, гепатоцит- 
тер, кератиноциттер, эндотелиалдык, мезангиалдык, кан түзу жасу- 
шалары, трофобласт және әр текті ісіктердің жасушалары. ИЛ-6-нын 
өндірілуінің коздырғыштары ретінде туа біткен иммунитеттін ТЬК мен 
ЫОО-рецепторларымен танылатын бактериялык өнімдер, полиэлек- 
тролиттер, митогендер, сонымен катар, ИЛ-1, ТК Ғ-а, интерферондар 
және колония стимулдайтын факторлар бола алады.
ИЛ-6-ның нысана-жасушалары: әр түрлі дәнекер тіндік элементтер, 
кан, иммундык және нейроэндокриндік жүйелерінін, бауырдын 
жасушалары.
Биологиялык әсерлері ИЛ-1 мен ТЫҒ-а-ларға ұксас. Біріншіден, 
олар 
қабыну және туа біткен және адаптивті иммундық жауаптың
басталып жузеге асуына, қан тузуге қатысады.
ИЛ-6 созылмалы кабыну 
үдерістерінің жеделденуінін және жедел процестердін созылмалы 
түрге ауысуына себепкер болады. Вирустарға карсы әсер ететін 
қасиеті бар. ИЛ-1 мен Т^Ғ-а-лардан кешірек бөлініп шығып, ИЛ-6

550
IV Бөлім. Иммунды патология және иммунды профилактика
олардын өнімін басады, сол себептен кабыну реакцияны аяктайтын 
цитокиндерге жатады.
Иммундык жүйеде 
ИЛ-6 В-лимфоциттердің иммуноглобулиндерді
өндіретін плазмалық жасушаларға айналу соңғы сатысына стимул
ретінде қатысады.
Ол иммуноглобулиндердін барлык кластарынын 
бірдей өндірілуін шакырады. Жетілген Т-жасушаларға әсер етіп, ИЛ-6 
оларды ИЛ-2 әсеріне дайындайды, ИЛ-2 шакыратын Т-жасушалардын 
көбеюін және цитотоксикалык Т-лимфоциттердін жетілуін күшейтеді, 
ІҒ1Ч-ү N К-жасушаларына көрсететін әсерін жоғарылатады.
Кан түзу жасушаларына ИЛ-6 ИЛ-3, ГМ-КСФ және М-КСФ 
әсерлерін 
күшейтіп, 
көбінесе, 
кофактор 
ретінде 
көмектеседі. 
Гемопоэзде ИЛ-6, тромбоциттердің санын өсіріп, көп кабілетті 
бағаналы жасушаларының, мегакариоциттердің ИЛ-3 тәуелді пісіп- 
жетілуіне көмек береді. Сонымен катар, ол бласттык миелоидтык 
лейкемиялык жасушалардын және 
керотиноциттердін 
көбеюін 
күшейтеді. ИЛ-6 нейрондардың дамуына әсер етіп, иммундық және 
нейроэндокриндік жүйелерінін әсерлесуінде белгілі, бірак әлі толык 
анықталмаған маңызы бар.

жүктеу/скачать 19,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: