С. В. Кожанова Жалпы иммунология

552
IV Бөлім. Иммунды патология және иммунды профилактика
тежеу; лизосомалдык ферменттердін бөлінуін жоғарылату). Сонымен 
катар, ИЛ-8 
серпіліс ошағына Т-лимфоциттер мен базофилдердің
хемотаксисін қамтамасыз етеді,
гистамин мен лейкотриендердін 
бөлінуін күшейтіп, ИЛ-З-тің көмегімен мес жасушалары мен базо- 
филдердін дегрануляциясын белсендіреді. Моноциттердін эндотелий 
жасушаларына адгезиясын жоғарылатады, макрофагтардың секретор- 
лык қызметін коздырады, эозинофилдер мен тегіс салалы бұлшыкет 
жасушаларынын хемотаксисін шакырады, меланома жасушаларынын 
адгезивтілігін, кантамырларынын пролиферациясын жоғарылатады.
Сонымен, ИЛ-8 кабыну кезінде өндірілетін, белгілі жасушаларға 
хемоаттрактант ретінде кызмет ететін цитокиндер тұкымдастығынын 
(жалпы саны 20-ға жетеді) жалғыз ғана өкілі болып келеді. ИЛ-8-ге 
катысты жасушалар — нейтрофилдер. Сол себептен инфильтраттык 
немесе тіндік макрофактордан ИЛ-8 бөлініп шығуы закымдалу немесе 
кабыну ошағына нейтрофилдерді арнаулы түрде шакырады.
ИНТЕРЛЕЙКИН-9
(адамның хромосомаларының 5-жұбы). Мес 
жасушаларының және белсендірілген Т-хелперлердін өсу факторлары 
болып келеді. 30000—40000 Д молекулалык салмағы бар. 
ИЛ-9-ды
(лектиндер мен СӘ-З-ке карсы антиденелермен коздырылып) көбінесе, 
Тх2-лер өндіреді
және ең соңғы болып өндіріледі.
Алғашында ИЛ-9 кейбір Т-хелперлік клондарға әсер ететін 
Т-жасушалык өсу факторы ретінде бейнеленген. ИЛ-9 белсенділігі 
Т-жасушаларының белгілі бір субпопуляциясымен шектелмейтіні 
соңғы кезде дәлелденгенімен, коздырылу сатысына тығыз байланысты 
(мысал үшін, шеткері каннан казір ғана бөлінген лимфоциттер ИЛ-9 
жауап бермейді, лектинмен коздырылғандар жауап береді).
ИЛ-9 келесі биологиялык әсерлерді көрсетеді:
• ИЛ-4 тудырған Е және С иммуноглобулиндерінің синтезін 
күшейтеді;
•тыш кан сүйек кемігінен бөлінген мес жасушалары тізбектерінін 
пролиферациясын тудырады;
• ИЛ-6 өнімін және сериндік протеазаларының синтезін коздыру 
және жоғары аффиндік ІёЕ-рецепторларының экспрессия- 
сын жоғарылату аркылы мес жасушаларының пісіп-жетілуін 
шакырады;
• кан түзуге (әсіресе эритропоэзге) әсер етеді, гемопоэздің баска 
тізбектерінін пролиферациясына әсері төмен;
•тышкандар нейрондарының бастауыш жасушаларының морфо- 
логиялык жетілуі мен коздырылуын жоғарылатады.

24-Тарау. Цитокиндердің негізгі топтары, биологиялық әсерлері...
553
ИЛ-9 экспрессиясынын акаулығы Т-жасушалык онкогенезді 
коздыра алады деген болжам бар. Ходжкин ауруы және үлкен клеткалык 
анаплазиялык лимфомалармен наукастанған адамдарда ИЛ-9 арналған 
м-РНК экспрессиясы табылды.
ИНТЕРЛЕЙКИН-10
(адам хромосомаларының 1-жұбы). 1989 ж. 
Тхі активтілігінін ингибиторы ретінде бейнеленген. Молекулалык 
салмағы 35 000—40 000 Д кұрайды. 
Негізгі өндіруші жасушалары ретінде
Тх2,
сонымен катар В-лимфоциттер, макрофаг/монопиттер (анти- 
гендер мен бактериялык өнімдерімен коздырылу нәтижесінде) және 
цитотоксикалык Т-жасушалары кызмет етеді.
И Л-10 негізгі эффектісі, яғни әсері ИЛ-2 мен /ҒИ-у өнімін төмендету
арқыяы Тхі қалыптасуын және белсенділігін тежеу,
Тхі мен ІЧК—жа- 
сушалары цитокиндерінің өнімін басу (баскаша айтканда, ІҒФІ-ү-га 
карама-кайшы 
әсері 
бар, 
иммундык 
жауапты 
баяу 
жогары 
сезімталдыктан гуморалдык жолға түсіреді) және макрофагтардын 
белсенділігін төмендетеді, соның ішінде кабыну цитокиндерінін өнімін 
(ИЛ-1, 6, 8, МТФ, Т К Ғ -а және Тхі дамуын шакыратын активтелген 
макрофагтармен өндірілетін ИЛ-12) тежейді. Осыған байланысты 

жүктеу/скачать 19,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: