С. В. Кожанова Жалпы иммунология



Pdf көрінісі
бет184/314
Дата16.10.2023
өлшемі19,87 Mb.
#185815
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   314
Байланысты:
Жалпы иммунология оқулық

т ө з і м д іл ік .


18-Тарау. Трансплантациялык, иммунитеттің негіздері
369
Иммунды жүйеде аутореактивті супрессорлы Т-лимфоциттер бар 
екендігі айтылуымен бірге, олар тек 1990-шы жылдардын соңында, 
табиғи реттегіш Т-лимфоциттер бейнеленгенде дәлелденіп ашылған. 
Оларды ТрегҒохРЗ+-жасушалар деп белгілейді. Олар апоптоздан 
сакталған аутореактивті С 134' Т-лимфоциттерден дамиды. Реттегіш 
Т-лимфоциттер аутореактивті эффекторлы Т-лимфоциттер белсенуіне 
кедергі жасайды және оны трансплантация жасау кезінде тұрактамау 
серпілісін тежеу үшін колдануға ыкпал жасайтындығы маңызды 
болды.
Реттегіш Т-лимфоциттер аркылы иммунды жауаптын реттелуі 
іп
у
/
уо
жедел және созылмалы тұрактамау серпілісі дамуында 
антигенерекшелі төзімділікті сактаудың негізгі механизмдерінің бірі 
болып табылды. Антигенерекшелі иммунологиялык төзімділікті бұл 
кезде реципиенттің «аңкау» Т-лимфоциттерін донорлык сүйек кемігінің 
жасушалар фенотипіне сай донорлык дендритті жасушалармен 
байланысуын арнайы «тәрбиелеу» аркылы іске асырады. Нәтижесінде 
реципиент ағзасында донор антигеніне карсы иммунды жауапты 
басатын белсенді Т-реттегіш лимфоциттер табиғи түрде көбейеді.
Сүйек кемігінің аутологиялық гемопоэтикалық фракциясын құй- 
ғандаағзада қызметі белсендіС04+С 025+Т-реттегішлимфоциттерсаны 
көбейетіні көрсетілген. Сондай-ақ олар эффекторлы (цитотоксикалык) 
Т-лимфоциттердің супрессиясы мен тіндердің регенерациясын тудыру 
аркылы иммунды ағзалар мен шеткері канда ғана емес, закымданған 
тіндер мен ағзаларда де анықталған.
Т-реттегіш лимфоциттердің модельді жүйелерде кызметтерін 
талдағандадонордыңдендриттіжасушаларыменбіржолыбелсендірілген 
лимфоциттер антигендік белсенуді қажет етпейді және 
іп 
уііго
да, 
іп
ғ/то да эффекторлы серпілістерді тежейді, яғни, «мамандандырылған» 
супрессорлы жасушаға айналады. Т-реттегіш лимфоциттер антигенмен 
белсенгенде, олар супрессорлы әсерлі цитокиндерді — ІЬ-10 и ТСҒ-(3, 
бөле бастайды және сол аркылы Т-реттегіш лимфоциттер С 0 4 +Тх1, 
СӘ4+ Тх2 мен СӘ8+ ЦТЛ пролиферациясы мен цитокиндер бөлуін 
тежейді.
Кейбір зерттеушілердің айтуы бойынша, Т-реттегіш лимфоциттер- 
ДІҢ 
супрессорлы әсері мен трансплантация кезіндегі иммундық 
төзімділік шақыруы келесі механизмдер аркылы іске косылады:
• СТЬА-4/СО80, С086 байланысу арқылы жүретін жасушалык 
байланыс-тәуелді супрессия немесе тікелей цитотоксикалык ме- 
ханизм;


370
III Бөлім. Адаптивті иммунитет
•Т-реттегіш лимфоциттердін өсу факторды жұту арқылы эффек- 
торлы СӘ8+ ЦТЛ дифференциялануы мен бөлінуін тежеу және 
апоптозын коздыру;
•Т-реттегіш лимфоциттердін иммунды супрессиялаушы белсенді- 
лігі бар цитокиндерді (ІЬ-10 и ТСҒ-р) бөлу және жаңа Т-реттегіш 
лимфоциттердің дамуын коздыратын ко-стимулдаушы молекула- 
ларды белсендіру.
Жүрек, өкпе, бүйрек және бауыр салынған реципиенттерге кли- 
никалык зерттеулер өткізгенде трансплантаттын тұрактау деңгейі 
олардын канындағы Т-реттегіш лимфоциттер санымен тікелей бай- 
ланысы бар екендігі көрсетілген және олар реципиенттің лимфоидты 
тіндерінде ғана емес, трансплантаттың өзінде де табылған.
Қазіргі кезде салынған тіндермен бірге пациенттерде гемопоэздйс 
бағаналы жасушалар мен донор — арнайы Т-реттегіш лимфоциттерді 
қолдана басталғандыгы туралы біршама зерттеулер медициналык 
әдебиеттерде жариялануда.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   314




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет