С. В. Кожанова Жалпы иммунология
м о н о ц и т т е р д ің к ө б е ю ім е н п іс іп -ж е т іл у ін
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
| м о н о ц и т т е р д ің к ө б е ю ім е н п іс іп -ж е т іл у ін
қ о з д ы р а д ы Базофилдер мен мес жасушалары Г и с т а м и н н ің б о с а т ы л ы п ш ы ғу ы н б о л д ы р а д ы Ұйкы безінін жасушалары Л а н г е р г а н с а р а л ш а л а р д ы ң $ -ж а с у ш а л а р ы н ы ң ж о й ы л у ы Ісік жасушалары Ж а с у ш а л а р д ы ң ж о й ы л у ы ИЛ-1-дің биологиялық әсерлерін шартты түрде: иммунологиялык, кабынулык, кан түзушілік және жүйеаралык деп бөлуге болады. ИЛ-1 иммундық жауаптың бастапқы кезеңіне қатысты, соньщ ішінде Т-хелперлерді іске косуы өте манызды. Т-жасушаларының ішінде ИЛ-1-ге арналған рецепторды басым түрде экспрессия- лайтын ИЛ-3, 4 және 5-ті өндіретін Тх2-лер болып келеді. Соны- мен қатар, ИЛ-1 ИЛ-2-нің гендері экспрессиясына үлес көрсетеді. Бәлкім, аталған эффектілердің алғашкысы жанама механизмдер аркылы жүзеге асырылады. Мембраналык ИЛ-1 Т-лимфоциттер мен макрофагтардың контакттык әрекеттесуіне катысады. Басқа цито- киндермен катар (м.ү. ИЛ-4), ИЛ-1 белсендірілген В-лимфоциттердің пролиферациясын, олардын плазматикалык жасушаларға айналу- ын және иммуноглобулиндердің изотиптерінің реттелуін бакылайды. ИЛ-2 мен ІҒІЧ-ү-лармен бірітіп МК-жасушаларының белсенділігін жоғарылатады. ИЛ-1 мие.юпоэз бен эритропоэздің бастапқы сатыларын қоздырады (соңғыларын басады, себебі — эритропоэтиннің антагонисті). Қан түзуге катысы бар болғандықтан, ИЛ-1-дін радиокорғау әсері бар. ИЛ-1 сәулелеуге дейін енгізілсе — радиоқорғау әсері пайда болады да, сәулелеуден кейін 5 тәулік өткенде енгізілсе, сәулеленудің әсерін күшейтеді. ИЛ-1 қабындыргыш агент ретінде белгілі. Ол кабыну реакциясы- ның жергілікті және жалпы көріністерінің басым санын ынталанды- 24-Тарау. Цитокиндердің негізгі топтары, биологиялық әсерлері... 543 24.1-сурет. ИЛ-1-дің иммунды жүйенің жасушаларына көрсететін әсері: 1) ЫК — жасушаларынын белсенділігін арттыру; 2) полиморфты ядролық нук- леоциттердің (ПМ Н) метаболизмінің белсенуі; 3) эндотелий өткізгіштігінін жоғарылауы; 4) макрофагтардын простагландиндер мен цитокиндерді өнді- руінің жоғарылауы; 5) Тх көбейіп, ИЛ-2 рецепторларын экспрессиялау және цитокиндерді өндіру; 6) В-лимфоциттердің пролиферациясы мен антиген өндіруші клеткаға (АӨЖ) айналуы рады (24.1-сурет). Сол бағытта ИЛ-1 кантамырларының эндотелиіне кан жасушаларынын жабысуын жоғарылатады, жасушалардын про- коагулянттік белсенділігін өрлетеді. ИЛ-1 нейтрофилдердің козғалу кабілетін жоғарылатады, біркатар жасушаларға хемоаттрактант болып келеді, кабыну ошағында жасушалардың белсенуіне көмектеседі, баска цитокиндердің, простагландиндердің, коллагенмен фибронектиннің өнімін күшейтеді, фагоцитозды, супероксид-радикалдардын өнімін белсендіреді, мес жасушаларынын дегрануляциясын шақырады. Аталғаннын барлығы кабыну процессінің экссудативті және про- лиферативті бөлімдерінің дамуына себеп болады. 544 IV Бөлім, Иммунды патология және иммунды профилактика Сүйек және шеміршек тіндердің еруін негіздей отырып, ИЛ-1 кабыну процессінің альтернативті көріністерінің дамуына катысады. Бірак, ИЛ-1-дін төменгі концентрациялары остеобластардың пролиферациясын тудыра алады және кыска мерзімге коллагеннін синтезін коздырады. жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|