24-Тарау. Цитокиндердің негізгі топтары, биологиялық әсерлері...
563
нәтижесінде ГМ-КСФ макрофагтар мен нейтрофилдердің физио-
логиялык белсенділігінде зор маңызы бар деп айта аламыз, сол себептен
біркатар, соның ішінде макрофагішілік көбейетін микробтармен
шакырылған індеттер кезінде, емдеу және алдын алу шарасы ретінде
колданыла алады.
Г-КСФ — тегі адам хромосомаларының 17-жұбында орналасқан,
классикалык гемопоэздік өсу факторларының бірі. Г-КСФ негізгі
өндіруші
жасушалары:
моноцит/макрофагтар,
фибробласттар,
тегіс салалы және эндотелиалды жасушалар. Г-КСФ синтезін
қоздыратындар — ИЛ-1,
ИЛ-6 және ГМ-КСФ. Ол, көбінесе,
гранулоциттердін
бастауыштары
мен жетілген
гранулоциттерге
әсер келтіріп, эритроциттер, тромбоциттер, нейтрофилдер және
эозинофилдердін дамуын камтамасыз етеді, митогендерге (ЛПС) жауап
ретінде фагоциттердің белсенділігін және оттегі өнімін жоғарылатады.
Сонымен катар, Г-КСФ хемотаксикалык белсенділікті көрсетіп,
лейкоциттердің миграциясын шакырады; гранулоцитопоэзді коздыруда
ИЛ-3, 6, 11-лермен бірігіп, кызмет етеді; адам эндотелиінде фибрин
ұйыткыларын ерітетін протеолитикалық фермент — плазминнің
плазминогеннен
пайда
болуына
әсер
келтіретін
плазминоген
активаторының
белсенділігін
жоғарьтатып,
культивацияланған
адам эндотелиі жасушаларының миграциясы мен пролиферациясын
күшейтеді; куық карциномасына аутокринді өсіру фактор ретінде
әсер келтіреді. Г-КСФ-ды енгізгенде тез арада гранулоциттердің саны
көбейеді.
М-КСФ — тегі адам хромосомаларының 5-жұбында орналасқан.
М-КСФ өндірілуінің индукторлары: ИЛ-3, ГМ-КСФ, ІҒКІ-ү. Оны
фибробласттар,
эндотелиалды жасушалар,
моноцит/макрофагтар
өндіреді. Негізгі биологиялык әсері моноцитопоэзді коздыруымен
және моноцит/макрофагтарды белсендірумен байланысты. ГМ- және
Г-КСФ-термен
салыстырғанда,
нейтрофилдердің
хемотаксисінің
кұшті тежегіші болып келеді. Сонымен, КСФ табиғи жағдайда миело/
моноцитопоэзді, белгілі бір сатылары мен тізбектеріне әсер етіп,
қамтамасыз ететін факторлары болып келеді.
Достарыңызбен бөлісу: