Қосымша ақпарат
Саралау – Сіз қосымша
көмек көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Сіз
қабілеті жоғары
оқушыларға тапсырманы
күрделендіруді қалай
жоспарлайсыз?
|
Бағалау - Оқушылардың
үйренгенін тексеруді
қалай жоспарлайсыз?
|
Пəнаралық байланыс
Қауіпсіздік жəне еңбекті
қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы
байланыс
|
Рефлексия
Сабақ / оқу
мақсаттары
шынайы ма?
Бүгін оқушылар
не білді?
Сыныптағы ахуал
қандай болды?
Мен жоспарлаған
саралау шаралары
тиімді болды ма?
Мен берілген
уақыт ішінде
үлгердім бе? Мен
өз жоспарыма
қандай түзетулер
енгіздім жəне
неліктен?
|
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.
Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес
келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
|
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
|
САБАҚ:16
|
Мектеп:
|
Күні:
|
Мұғалімнің есімі:
|
СЫНЫП: 6
|
Қатысқандар саны:
|
Қатыспағандар: 0
|
Сабақтың тақырыбы
|
Найман, керейіттер мен жалайырлар ( XII . – XIII ғ басы)
|
Сабақ негізделген оқу
мақсаты (мақсаттары)
|
6.3.2.1– тарихи оқиғалардың өзара байланысын табу арқылы түркі тілдес тайпалардың миграциясын түсіндіру;
|
Сабақ мақсаттары
|
Барлық оқушылар:
|
Көршілес орналасқан түркі тілдес мемлекеттік бірлестіктердің саяси – экономикалық ахуалымен салыстырмалы түрде таныстыру.
|
Оқушылардың басым бөлігі:
|
орта ғасырлардағы найман, керей, жалайырлар тайпаларының тарихымен таныстыру.
.
|
Кейбір оқушылар:
|
Орта ғасырдағы тайпалар туралы түсіндіре отырып, ойлау, еркін, тарихи тілде жатық сөйлеу, шығармашылықпен жұмыс жасау қабілетін дамыту..
|
Бағалау критерийі
|
Наймандар, керейіттер, жалайырлар туралы түсінік қалыптастырады.
Олардың шаруашылығын талдайды, бағалайды.
|
Тілдік құзіреттілік
|
Атлах шайқасы
|
Ресурстар
|
Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар және әртүрлі заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер.
|
Әдіс-тәсілдер
|
Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия.
|
Пәнаралық байланыс
|
Музыка, қазақ тілі,тарих.
|
Алдыңғы тақырып
|
Ежелгі түріктердің жазуы
|
Жоспарланған
уақыт
|
Жоспарланған жаттығулар (төменде
жоспарланған жаттығулармен қатар,
ескертпелерді жазыңыз)
|
Ресурстар
|
Басталуы 5 минут
|
сәлемдесу
- кезекші мәліметін тыңдау
- топқа бөлу
- конверт тарату арқылы топ мүшелерін анықтайды, сабақ барысындағы қызметін түсіндіреді
- топтық бағалау ережелерімен таныстырамын. Өзара бағалау және өзін-өзі бағалау парағын таратып орындалу ретімен таныстырамын
- сәлемдеседі
- кезекші мәлімет береді
- сандар арқылы 3, 4 топқа бөлінеді
- назарын сабаққа аударады
- өздеріне бөлініп берілген міндетін орындайды
«Айналмалы шеңбер» әдісі арқылы сұраймын.
Оқушылар қос шеңбер болып тұрады да, өткен сабақ туралы бір-біріне сұрақ қояды, жауап берген соң келесі адамға қарай жылжып сұрақ қойып отырады.
1. Қарахан мемлекеті қай жыл аралығында өмір сүрді?
2. Қарахан мемлекетін кім басқарды?
3. Қарахан мемлекетінің орталығы қай қала?
4. Батыс хандықтың орталығы қай қала?
|
1-топ «Сары кәмпиттер»
2-топ «Көк кәмпиттер»
3-топ «Қызыл кәмпиттер»
|
Ортасы 20 минут
|
Жалпыға арналған тапсырма:
Термин сөздерге түсінік
«ихта» - (жер иеленудің бір түрі)
«мұқта» - (жер иеленуші)
«вақф» - (діни жер иелігі)
«музари» - (алым - салық жинаушы)
«коммендация» - (әлсіз адам өз үлесіндегі жерді күштінің қамқорлығына береді)
. Тарихи диктант
1212 жылы... Қарахан мемлекетін құлатты. (Мұхаммед.)
2. Соғдылар мен Түріктердің әдет - ғұрпы, бір - біріне өте ұқсас екендігін жазған.... (М. Қашқари)
Жаңа сабақ жоспары:
1. Наймандар
2. Керейіттер
3. Жалайырлар
Наймандар
Мекені: Орхон өзені – Алтай
Найман сөзінің мағынасы: Сегіз тайпа бірлестігі Секиз өзені бойында тұратын тайпалар
Мемлекеттің аты шықты: ХІІ ғ екінші жартысы
Орталығы: Балықты
Билеушісі: Хан
Наркеш Дайын хан(1160 – 1203) саясаты:
• Егін шаруашылығы дамыды
• Отырықшы қалалық өмір салты орнады
Инанч – білге хан саясаты:
• Елді өнерге, күнкөріске баулыды.
• Бейбіт өмірді насихаттады.
• Сауда қатынасын дамытты.
• Наймандар одағын біріктіріп,
• мемлекетті күшейтті.
• Қарақытайлар үстемдігінен құтылды.
• Білге хан атанды.
Бұйрық пен Даян хандар саясаты:
• Бұйрық хан Қара Ертістегі Орунгу маңын мекендеген
• Билік үшін таласты
• Даян хан далалық өлкеде билік еткен
• Бұйрық хан Шыңғыс пен Ван хандардан жеңіліп, Енисей қырғыздарына қашты
• 1202 жылы Даян ханды Шыңғыс әскері жеңді, оның ұлы Күшілік хан Жетісуға қашады
Керейіттер.
Мекені: Орхон, Керулен, Селенга, Аргун өзендері.
Керейіт сөзінің мағынасы: Керлин өзені атынан шыққан.
Мемлекеттің аумағы: Долы өзені – Завхан аймағындағы Қазақ тауы.
Орталығы: Битөбе.
Хандық құрамына 8 аймақ кірді
• Тутау
• Албат
• Қыркун
• Тунхай
• Сақай
• Жирқиы
• Керей
• Қоңқай
Жалайырлар.
Мекені: Селенга, Хилок, Орхон өзендері, Қарақорым таулы қыраттары.
Жалайыр Мұқылай – Шыңғыс ханның ең жақын адамы түменбасы.
Жалайыр Жамұқа – 1201 жылы өзін гурхаан деп жариялап таққа отырды. Шыңғыс хан Жамұқанда жеңіп Жалайырларды бағындырды.
Тарихшы Әбілғазы ханның «Түрік шежіресінде» жалайырларды Шыңғыс ханның қолға түсірген тұтқындары есебінде көрсетеді. Қазақ халқының құрамына енген жалайырлар Жетісуда орналасқан.
Қоғамдық құрлысы.
Басқару жүйесі: Хандық билік.
Басқару: Ұлыстық жүйемен жүргізілген.
Басқару орталығы: Орда.
Ұлыстың ішкі істерін жүргізушілер: Шербилер.
Қорытындысы: Найман, Керей, Жалайырлар ірі мемлекеттік дәрежеге жете алмаған
Топтық жұмыс.
1 топ. Наймандар.
2 топ. Керейіттер.
3 топ. Жалайырлар.
« Сен - маған, мен – саған»
Әрбір топ кітаппен жұмыс жасай отырып, бір – біріне 5 - сұрақ дайындау.
|
«Әлемді шарлау» әдісі арқылы түсіндіріледі.
«Интервью» әдісі
Оқушылар өз оайларын стикерлерге жазып жабыстырады.
|
Сергіту сәті
2 минут
|
«Қыдырып қайтайық!»
би билеу
|
«Қыдырып қайтайық!» биі
|
Аяқталуы 20 минут
|
Топтық жұмыс.
« Сен – маған, мен – саған»
Әрбір топ кітаппен жұмыс жасай отырып, бір – біріне 5 – сұрақ дайындау.
Екі түрлі түсініктеме күнделігі.
Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:
Бөліктің оң жағына
|
Сол жағына
|
Мәтіндегі қатты әсер еткен тұстарды, үзінділерді жазады.
|
Сол әсер еткен үзінділер жайлы пікір жазады (нені еске түсіреді, себеп-салдары қандай, қандай сұрақ бар т.б.)
|
Рефлексия
2 минут
Бекіту сұрақтары:
1 сұрақ.
Картадан найман, керей, жалайыр мекендеген жерлерді көрсет.
2 сұрақ.
1201 жылы қандай оқиға болды?
3сұрақ.
Үш тайпаның мәдени – шаруашылық өмірін сипаттаңдар.
4 сұрақ.
Найман хандарынан кімдерді білесің?
5 сұрақ.
Тарихшы Рашид ад-Дин керейттер туралы не жазып қалдырды?
6 сұрақ.
«Түрік шежіресінде» жалайырларды қалай суреттейді?
«Бағдаршам»
«қызыл»-түсінген жоқпын
«сары»-әлі де сұрақтар бар
«жасыл»-барлығы түсінікті
Стикерге аттарын жазып, Бағдаршамға түсіну деңгейлеріне байланысты жапсырады.
|
Оқушылар кестемен жұмыс жасайды
|
Қосымша ақпарат
|
Саралау – Сіз қосымша
көмек көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Сіз
қабілеті жоғары
оқушыларға тапсырманы
күрделендіруді қалай
жоспарлайсыз?
|
Бағалау - Оқушылардың
үйренгенін тексеруді
қалай жоспарлайсыз?
|
Пəнаралық байланыс
Қауіпсіздік жəне еңбекті
қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы
байланыс
|
Рефлексия
Сабақ / оқу
мақсаттары
шынайы ма?
Бүгін оқушылар
не білді?
Сыныптағы ахуал
қандай болды?
Мен жоспарлаған
саралау шаралары
тиімді болды ма?
Мен берілген
уақыт ішінде
үлгердім бе? Мен
өз жоспарыма
қандай түзетулер
енгіздім жəне
неліктен?
|
«Менің көңіл-күйім баспалдағы»
Оқушылар стикерлерге өз есімдерін жазып (немесе смайликтің суретін салып) тақтада салынған баспалдақтардың біріне жабыстырады. Баспалдақтар «Керемет!», «Өзіме сенімдімін!», «Жақсы», «Жаман емес», «Маған көмек керек!», «Білмеймін», «Нашар» деп аталады.
|
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
|
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы 7.2.A Xғ.- XIIIғ. басындағы Қазақстан
Мектеп:
Күні:
Сынып: 6 Сабақ 17
Қатысқандар саны:
Қатыспағандар саны:
Мұғалімніңаты жөні:
|
Сабақ тақырыбы
|
Қыпшақ хандығы (XI. – XIII ғасырдың басы)
|
Оқыту мақсаты
|
6.3.1.3.Х ғ. XIII ғ. басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау.
6.3.2.4. Қыпшақтардың Еуразия тарихындағы орнын анықтау.
|
Сабақ мақсаттары
|
Барлық оқушылар:
Қыпшақтардың қоныстанған жері, этникалық құрамы, қоғамдық құрылысы, саяси жағдайы, шаруашылығы туралы мағлұматтар ды меңгереді
Басым оқушылар:
Қыпшақ хандығының тарихымен, Дешті Қыпшақ деп аталатын аймақта өткен оқиғалармен танысады, хандықтың қазақ халқының қалыптасуындағы орнын айқындаайды
Кейбір оқушылар:
Х ғ. XIII ғ. басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын ажыратады, талдайды.
|
Бағалау критерийлері
|
Xғ- XIIIғ басындағы мемлекетердің ерекшеліктерін түсінеді. (білу)
Қыпшақ мемлекетінің, айырмашылықтарын, ұқсастықтарын, ерекшеліктерін салыстыра отырып, анықтайды. (түсіну, бағалау)
|
Тілдік мақсаттар
|
Жаңа ұғымдар половшылар,ел бөрілі
Картадан Қыпшақтардың орналасқан жерін электронды оқулықтан көреді (тыңдалым және айтылым)
|
Құндылықтарды дамыту
| |
Пәнаралық байланыстар
|
Дүние жүзі тарихы , география
|
Алдынғы білім
|
6.3.1.3-Xғ-XIIIғ басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп,олардың ұқсастықтары мен айырмашылығын анықтау.
Миға шабуыл әдісін пайдалана отырып өткен тақырыпты пысықтайды.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
