Сабақ : №1 Мектеп: Күні: Мұғалім: Сынып: 6

Сабақ 14

сабақта алған білімдерін сын тұрғысынан ойлау әдісі бойынша берілген тапсырмалар арқылы білімдерін тексеру

Сәлемдесу.

Топқа бөлемін : «Құттықтау хаттары арқылы» топқа бөлінеді. Оқушыларды құттықтау хаттарын алып, 1,2,3 топтарға бөлініп отрады.

Шаттық шеңберінде тұрып, бір-біріне жылы тілек айту.

 Біздің күлкіміз көңілді, (қолдарын еріндерінің шетіне жақындатады)

Жеткізсін жылу мен шаттықты. (қолдарын жүректерінің тұсына қояды)

Бөліскен жақсы ғой өмірде, (қолдарын алға созады, саусақтары күн сияқты)

Қуаныш, мейірім, бақытты. (қолдарын екі жаққа созады).

1.1. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу (2-минут) назарын сабаққа аудару .

1.2. Топқа бөлу ( сынып екі топқа бөлінеді) Оқушылар  қима қағаздарды құрастырып, сол бойынша   топтасады. ( 2 -минут) (Қарахан мемлекеті)

Ізгі арманын, үмітін

                                Бабалардың жалғаймыз!

                                Білім көкжиегінде   

                     Жалындаймыз, самғаймыз! (хормен айту)

 Одан кейін сабақ басталады. Оқушылардан күннің атын, сабақтың тақырыбын жазып қоюларын сұраймын.
. Үй тапсырмасын сұрау.

Білім биржасы ( Сұрақ-жауап)

1. Түрік қағанаты қай жылдары өмір сүрді? (552-603 жж)

2. Түрік мемлекетінің негізін салушы қаған? (Бумын қаған)

3. Түрік қағандығының негізгі құрамына қандай тайпалар енген?

(Теле немесе тирек тайпалары)

4. Түріктердің жоғарғы билеушілерін кім деп атады? (Қаған)

5. Мұқан қағаннан кейін қандай қаған билік етті? (Тобо қаған)

6. Түрік қағандығы қашан екіге бөлінді? (603 ж)

7. Батыс Түрік қағанаты қай жылдары өмір сүрді? (603-704 ж

Тренинг.

10 минут

(Әрбір топ берілген сұрақ бойынша өз позициясын жариялау керек. Бұл үшін топ ішінен спикер берілген уақыт ішінде (5 мину) басқа қатысушылар алдында сөйлеп, топ ұстанымын жеткізеді.)

І топқа

2. Түріктердің жазба әдебиеті -----ғасырда дүниеге келді.

3. Тарихи дастандарға - «----------» және «--------------» ескерткіштері жатады.

4. ҮІІІ – ІХ ғасырларға жататын әдеби шығармалар «----------» кітабы мен «-------------» дастаны.

5 . «Оғызнама» - ескі нұсқасын жазып қалдырған - ---------------. Толық жазған ХҮІІ ғасырда --------- .

ІІ топқа:

1. Түріктер ----,--------------,----------------,------------------- табынған.

2. «Ұмай анаға» табынуының себебі - ---------- ------------- ---------------- тигізеді деп ойлаған.

3. Қазақтарда бөріге табынудың белгісі - --------------- атын атамауы.

4. Мұсылман діні --------- ғасырдан бастап кең түрде етек жая бастады.

5. Исламды мемлекеттік дін есебінде қабылдағын - --------- -------------- хан.
ІІІ топқа :

1. Көне түрік әліпбиі - -------- әріптен тұрған.

2. «Руна» сөзі - -------- , ---------- деген мағынаны береді.

3. Көне түрік жазуы біздің жыл санауымыздан бұрынғы ---------------- ------------------- қалыптасқан.

4. Ертедегі орта ғасырларда көне руна жазуларын ---------- - ------------ құралы ретінде пайдаланған.

5. Түрік жазуы Ү ғасырда пайда болды деген

Оқулық,

10 минут

таныса отырып, екі топқа бөліп жеке, жұппен, топпен мәтінді оқып талқылайды.1 топ: Қарахан мемлекетінің құрылуы, қоғамдық құрылысы,мәдениеті, ІІ топ Мемлекеттің саяси жағдайы, шаруашылығы, мәдениеті. Әр топтың бақылаушысы соңында бағалау парағын жүргізеді

1040ж 955ж 942ж 960ж 1141ж

Қарахан мемлекетінің этникалық құрамы

Мемлекеттік салық төледі

1. 
   Қарахан мемлекетінің негізін салушы. (Сатұқ Боғра хан)
   
2. 
   Қарахан мемлекетінің астанасы (Баласағұн қаласы)
   
3. 
   Қарахан мемлекетінің территориясын картадан көрсетіңіз?
   
4. 
   Қарахандарда билік иесі? (хан)
   
5. 
   Иқта дегеніміз не? (жер иеленуің бір түрі)
   
6. 
   Иқтадар деген сөз қандай мағына береді? (парысша жер иеленушілер)
   
7. 
   Қарахан мемлекетінің батыс иелік территориясы (Мауараннахрды биледі. Орталығы Үзгент, кейін Самарқан болды)
   
8. 
   Шығыс иеліктің астанасы (Баласаұн қаласы жанындағы Орда кейін Қашғар қаласы болды)
   
9. 
   Ислам дінінің дамуына байланысты салғызған күмбезді ғимараттарды атаңыз? (Қарахан кесенесі, Айша бибі кесенесі, Бабаджа хатун кесенесі)
   
10. 
    Қарахан сәулетшілерінің ерекешелігін дәріптейтін ғимарат? (Қарахан кесенесі)
    

Конвертке әр оқушы бүгінгі сабақ бойынша не түсінгенін осы конверттегі қағазға бір сөз етіп жазу керек. Барлық оқушы бірге қамтылады. Әр топтан бір оқушы оқып шығады.

1. 
   942 Ж.-
   
2. 
   955Ж.-
   
3. 
   990Ж. -
   
4. 
   992 Ж.-
   
5. 
   996 Ж. –
   
6. 
   999Ж..
   
7. 
   1040Ж.-
   
8. 
   1089Ж. –
   
9. 
   1127Ж. –
   
10. 
    1141Ж.-
    

1. 
   942 Ж.- Қарахан мемлекеті құрылды.
   
2. 
   955Ж.- Мұса хан билігі орнайды.
   
3. 
   990Ж. –Әли Арслан билікке келеді.
   
4. 
   992 Ж.- Хотан аймағын қарахандар басып алады.
   
5. 
   996 Ж. –Мәуереннахр толығымен бағындырылды.
   
6. 
   999Ж..- Бұхарды қарахандар басып алады.
   

Топтық жұмысқа арналған ресурстар

2 минут

Сабақты бекіту

10 минут

Сұрақтар:

1. 1040 жылы не себепті Қарахан мемлекеті дербес екі мемлекеттке бөлінді?

2. Қарахан мемлекетін біржолата құлатқан кім?

Хорезм шахы Мұхаммед

3. Шығыстағы хандықты кім басып алды?

Найман ханы Күшлік.

Кері байланыс

Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, ағашқа жабыстырады.