1 кг бал
шаншары бар
ұйымшыл
19 миллион гүл
10мың жұмысшы ара
тозаңдандырады
отбасы
шырын жинайды
44
Е рте көктемде гүлдейтін шөптекті өсімдіктерді таңда.
« Кім жылдам?»
Құрғақ жемістерді себетке, шырынды жемістерді құмыраға жина.
Білгенге маржан.
Емен - алып ағаштардың қатарына жатады. Оның діңі жуан болады. Еменді адамдар да жақсы көреді. Оның жемістері, жаңғақтарымен жабайы қабандар мен үй шошқалары қоректенеді. Күзде еменнің жапырақтары ең соңынан түседі. Ол өте төзімді ағаш.
Терек - тез өсетін биік ағаш. Көктемде теректе жабысқақ, хош иісті бүршіктер өнеді. Кейін олардан сырғалар пайда болады. Олар піскен кезде ашылып, тұқымдары желмен бірге жан-жаққа тарайды. Оны сен көрген шығарсың, кәдімгі аппақ мамықтар ауада ұшып жүреді. Терек адамдардың сенімді көмекшісі. Олар жолдың жиегінде тұрып, бізді шаң – тозаң мен желден қорғап тұрады.
45
Өсімдіктер рекордтары.
Қылқан жапырақтылардың арасында ұзақ өмір сүретін секвоия деп есептеледі. Ол 2000 жылдан астам өмір сүре алады екен. Әрі ол ең алып ағаш: биіктігі 100 метрден , диаметрі 20 метрден асуы мүмкін.
Шөптердің ішіндегі ең үлкені - бамбук. Оның ұзындығы 20 метрге жетеді. Ол бір тәулікте 1 метрге өсе алады екен.
Ең ірі жапырақ - рафия пальмасында болады екен. Оның ұзындығы 20 метрге жетеді.
Ең ірі тұқым - кокоста болады. Салмағы 20 кг.
Ең ұзын – теңіз балдыры. Ұзындығы 60 метр.
Ең үлкен ормандар – Сібірдің суық тайга ормандары мен Бразилияның тропикалық ормандары.
23 – сабақ.
Оазистер жануарлары
Оазис дегеніміз – шөлдер мен шөлейттердегі өсімдіктер көп өсетін қолдан суарылатын жерлер. Суармалы жердің ауа – райы маңайындағы шөл жерлерге қарағанда ылғалды және қоңыржай болып келеді. Бұл жағдай көптеген жануарларға қолайлы. Жалпы алғанда оазис жануарлары – шөлден, даладан, орманнан ауып келген – келімсек жануарлар. Ағаштарға мысықторғайлар, қараторғайлар, тағанақтар, көкторғайлар, сасықкөкек мекендейді. Үйдің, сарайдың, қой қоралардың төбелеріне қарлығаштар ұялайды. Суармалы жерлерде көптеген кемірушілер мекендей алмайды. Алайда, егінжайдың арасында айдалмаған дөңестерге, сортаң топырақты жерлерге, адам суармайтын егістік, бау-бақша, бақ егілмей бос қалған жерлерге таяу шөлде болатын кемірушілер мекендейді.Солардың бірі – соқыртышқандар. Бұлар қалада да мекендейді.
Сөзжұмбақты шеш.
Достарыңызбен бөлісу: |