Өсімдіктер
шөптекті өсімдіктер
бұталар
ағаштар
Өсімдіктердің мүшелерін білесің бе?
3
2
4
5
1
1
4
5
3
Өсімдікті зерттейтін ғылым ботаника деп аталады. Өсімдік тамыр арқылы қоректенеді.
Өсімдіктің даму кезеңінің ретін көрсет.
Көктеп келе жатқан өскін
Жеміс салған өсімдік
Сабағы мен жапырағы дамып келе жатқан өскін.
Тест әдісі
Көктемдегі ауа-райын белгіле:
А) жылы Ә) аяз Б) боран
Өсімдіктер неше топқа бөлінеді?
А) 4 Ә) 3 Б) 2
Қайсысы көкөніс?
А) бидай Ә) алма Б) пияз
Бидайдың дәні не деп аталады?
А) жидек Ә) жеміс Б) дәнек
Көктемде ерте гүлдейтін шөп:
А) жусан Ә) селеу Б) жауқазын
Ағаштың сабағы қалай аталады?
А) дің Ә) тамыр Б) бұта
41
Сен білесің бе?
Ормандағы өсімдіктердің қатарларман орналасады. Бұл: орман төсеніші шөптер, бұталы өсімдіктер және үлкен ағаштар. Әр қабатты мекендейтін өз жануарлары болады.
21-сабақ
Шежірелі жерлер
Қазақстанның жері кең – байтақ және бай. Табиғаты әр алуан. Мұнда жазық дала да. Орман да, өзен де, көл де, шөлді аймақтар да бар. Әлемге әйгілі тарихи ескерткіштер, табиғаты көркем қорықтар, демалыс орындары көптеп кездеседі. Қазақстанның тарихы талай мыңдаған ғасырларды қамтиды.
Қазақ елінің тарихы - бай, жері – шежірелі. Осындай шежірелі ата қоныстар қайда барсаң да алдыңнан шығады.
Қазығұрт.
Киелі қаратаудың әулиелі атанған бір жері – Қазығұрт тауы. Оның биіктігі 1768 метр. Қазақ аңызы бойынша бүкіл дүние топан су басқанда осы таудың басына Нұх пайғамбардың кемесі келіп тоқтаған екен. Осының айғағы - кеме тоқтаған алаң және асты ежелгі адамдардың мекн-жайы болған үңгірлер. Жер бетіндегі барлық тіршілік осы тауға келіп тірелген кемеден басталған сияқты.
Басына Қазығұрттың кеме қонған,
Болмаса ол әулие неге қалған.
Осында жетім қозы жатып қалып,
Шопан ата жануар содан қалған ......
деп көне жырда айтылғандай тау басында жатып қалған құлыннан – Қамбар ата, қошақаннан – Шопан ата, ботадан – Ойсылқара ата, торпақтан – Зеңгі баба, лақтан – Сексек ата шығып, осы түліктердің иесіне айналған деседі.
42
Ұлытау.
Ұлытау – Сарыарқаның оңтүстік – батысындағы тарихи шежіреге бай, қасиетті тау. Ұлытауға көне заманнан қалған тас мүсіндер, обалар, көптеген ру тайпалардың белгісі «Таңбалы тас» және Алаша хан, Жошы хан, Домбауыл тағы басқа кесенелер орналасқан. Алтын орда ханы Тоқтамысты Ақсақ Темір жеңіп, осы Ұлытаудың Алтыншоқы биігіндегі тасқа жазу қалдырған. Тапқыр болсаң тауып көр.
Достарыңызбен бөлісу: |