Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру. IІ. Ауызша жаттығулар: Өрнекті ықшамдаңдар: 3 а 2 · а; 2 Х · Х

• 
  Оқушыларды көпмүше, стандарт түрдегі көпмүше, көпмүшенің дәрежесі түсініктерімен таныстыру, көпмүшелерді қосу және азайту амалдарын орындау білік дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  Оқушылардың ойлау, жүйелеу қабілеттерін дамыту;
  
• 
  Жауапкершілікке, ұқыптылыққа, математикалық сауатты жазуға баулу.
  

1. Өрнекті ықшамдаңдар:

3а² · а; 2х · х⁴; 2ху · 3у; (b · b²)³.

2. Өрнекті бірмүшенің стандарт түріне келтіріңдер:

- 2ах ²х³; 3аb² · 8аb; (-2а3b²)².

3. Бірмүшенің дәрежесін анықтаңдар: -2х³ ∙ у⁴; 6abс; -3х⁶; 71.

1) Бірмүшенің стандарт түрі;

2) Таңбалар ережесі.
IV. Жаңа тақырыпты оқулықтағы тақырыпқа сәйкестендіріп құрастырып, түсіндіру.

Бүтін өрнектерді теңбе – тең түрлендірудегі негізгі мәселе – оны стандарт көпмүшеге түрлендіру, сондықтан оқушылар стандарт көпмүше түсінігін жақсы игерулері қажет.

Көпмүшелерді қосу және азайту амалдары алдына «+», «-» таңбалары бар жақшаларды ашу ережесіне сүйенеді.
V. Есептер шығару: №102, 103, 104, 105(1,3), №108 (1,3).

VІ. Үйге: § 6. № 105 (2,4), №108 (2,4), №113, № 116 (2,4).

VІІ. Сабақты қорытындылау.
Тақырыбы: Көпмүшелерге амалдар қолдану. (2-ші сабақ)

Мақсаты:

• 
  Оқушылар көпмүшені стандарт түрде жазуға, көпмүшелерді қосу және азайту амалдарын орындауға берілген есептерді шығарып жаттығу;
  
• 
  Оқушылардың ойлау, жүйелеу, теориялық білімдерін практикада қолдану қабілеттерін дамыту;
  
• 
  Ұқыптылыққа, математикалық сауатты жазуға баулу.
  

2) Стандарт түрдегі көпмүше деп қандай көпмүшені айтады?

3) Стандарт түрдегі көпмүшенің дәрежесі.

4) Көпмүшенің ұқсас мүшелері болмаса, онда көпмүше стандарт түрде жазылған деуге бола ма?

5) Көпмүшенің барлық мүшелері стандарт түрде жазылған болса, көпмүше стандарт түрде деуге бола ма?

6) Жақшаның алдында «+», «-» таңбасы болғанда, жақша қалай ашылады?

1. Жақшаны ашыңдар:

а) х – (у + z); б) (а – b) – (c – d).

2. Өрнекті ықшамдаңдар:

(х – у) + (у + х).

3. Өрнектің мәнін табыңдар: 12,8 + (11 – 12,8); б) – 1,7 – (5 – 1,7).

4. Теңдеуді шешіңдер: 3 – (2 – х) = 1,5.

5. Теңдік орындалатындай, жақшаларды қойып шығыңдар:

х² – 3 х + 1 – х² – 3х – 1 = 2;

х² – 3 х + 1 – х² – 3х – 1 = – 2;

х² – 3 х + 1 – х² – 3х – 1 = 0.

IV. Есептер шығару: № 109, 110, 116(1,3), 118(1), 121.

V. Өздік жұмыс.

1. (7х² – 5х + 3) – (7х² – 5); 1. (3a² + 7a – 5) – (3a² + 1);

2. (3х + 1) + (–3х² – 3х +1); 2. (5a + 3) + (–2a² + a +7);

3. (a + 3b) + (3a – 3b); 3. (х + 6у) + (3 – 6у);

4. a² - 5ab – b² – (a² + b²); 4. х² – 3ху + у² – (х² – у²);

5. (х + у – z) – (х – у) + (х – у + z). 5. (a – b + c) + (a – c) – (a – b – c).

• 
  Оқушыларды бірмүшені көпмүшеге көбейту ережесімен таныстыру, олардың көбейтіндісін стандарт түрдегі көпмүшеге түрлендіре білу дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  Оқушылардың тапқырлық, зеректік қабілеттерін, математикалық сауаттылықтарын дамыту;
  
• 
  Жауапкершілікке, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
  

2) Көпмүшенің ұқсас мүшелерін біріктіру.

3) Көпмүшенің стандарт түрі.

4) 5-6 кластардан таныс көбейтудің үлестірімділік заңы.

1. Қандайда бір заңдылықты пайдаланып өрнектің мәнін табыңдар:

7,49 ∙ 2,5 + 2, 5 ∙ 2,51; 0,2 ∙ 7 + 0,8 ∙ 7; 65 ∙ 35 + 35² .

2. Көбейтудің үлестірімлік заңын пайдаланып, теңбе-тең өрнекке түрлендір:

(5х + 2) ∙ 7; 8 ∙ (х + 3); 12(10 - 3b).

3. Дәреже түрінде көрсетіңдер: х⁵ ∙ х²; a ∙ a²; - 26 ∙ (- 86); 4a² ∙ (-8a³).

• 
  Оқушыларды көпмүшені көпмүшеге көбейту ережесімен таныстыру, мысалдар арқылы түсіндіру;
  
• 
  Ізденімпаздық дағдыларын, ақпаратты өңдеу, байқағыштық, салыстыру, қорытынды шығара алу қабілеттерін дамыту;
  
• 
  Ұқыптылыққа, шыдамдылыққа тәрбиелеу.
  

3х2 ∙ (4х2 -3х + 5) -2а2 ∙ (7а5 - 0,11а4) 4ху ∙ (х2 -2ху + у2) -1,6n2m ∙ (-2n + 5m) 0,5y ∙ (10y3 - 4y2 + 100y)

-3x ∙ (x2 - 2x + 4) c ∙ (2c2 - d + 4d2) (4y3 - 5z3) ∙ yz bc ∙ (b2 - bc) 10) (a + b) ∙ (-3a2b2)

1. 10 ∙ 23 = ... . /230/. Бұл - ... /натурал сандарды/ көбейту.

2. = ... . /3/. Бұл - ... /аралас сандарды/ көбейту.

3. 1,4 * 0,2 = ... . /0,28/. Бұл - ... /ондық бөлшектерді/ көбейту.

4. 5 * ( -12) = ... . / -60/. Бұл - ... /оң сан мен теріс санды/ көбейту.

5. 8х⁵ ∙ 3х² = ... . /24х⁷/. Бұл - ... /бірмүшелерді/ көбейту.

6. -4а ∙ (3а² - 12а⁵) = ... . /-12а³ + 48а⁶/. Бұл - ... /бірмүшені көпмүшеге/ көбейту.

7. (a + 5b) ∙ (1-3ab) = ? Бұл - ... /көпмүшені көпмүшеге/ көбейту.

Ендеше жаңа тақырып: Көпмүшені көпмүшеге көбейту.
IV. Жаңа тақырыпты оқулықтағы тақырыпқа сәйкестендіріп құрастырып, түсіндіру. Жазып, түсіндіру үлгісін мынадай түрде көрсетуге болады:

(a - b) ∙ (c - d) = ac – ad – bc - b ∙ (- d) = ac – ad – bc + bd.

Міндетті түрде көрсетіп кетуге болады: егер бірінші көпмүше m мүшеден, ал екінші көпмүше n мүшеден тұрса, шыққан көбейтіндіде (m∙n) мүшелі көпмүше шығады. Бұл көпмүшелерді көбейтуде кететін қателіктердің бірінен сақтайды.

Мысалы: (-х-у³ + z²) ∙ (p-q).

Бірінші көпмүшеде 3 мүше бар.

Екінші көпмүшеде 2 мүше бар.

Шыққан көпмүшеде 3 ∙ 2=6 мүше болады.
V. Есептер шығару: 109 (3,4,5,6), 117, 123, 126(3,4).

2х(х+3) – х(2х+4) = 6 – х