Сабақ берген. Қарапайым колохозшы кезінде көп халық жауының
жүктеу/скачать 7,29 Mb.
|
Күншығар Дамир 1 кезең
- Бұл бет үшін навигация:
- Шығармалары
- Аударма шығармалары
|
01 Қалтай Мұхамеджанов 1928 жылдың 24 желтоқсанында Қызылорда облысының Тереңөзек ауданындағы Шіркейлі ауылында дүниеге келген. 2001 жылы 7 мамырда 72 жасында Мәскеу қаласында дүниеден озды. 02 Әкесі-Нұрекеұлы Мұхамеджан 1888 жылы туған, ескіше сауатты болған, медіреселерде сабақ берген. Қарапайым колохозшы кезінде көп халық жауының бірі атанып, 1937 жылы 25-сәуірде тұтқынға алынып, сол жылы 18-шілдеде атылып кеткен. 03 Анасы-1972 жылы 69 жасында қайтыс болды. Оларда қалған 7 баланың төртеуі айдау сүреңде қаза тапты. 04 1945-47 жылдары Қызылорда пединститутында, одан Ташкент қаласындағы А.Н.Островский атындағы театр өнері институтында 1947 – 1950 жылы, Москваның А.В.Луначарский атындағы ГИТИС-те 1950-1953 жылы оқып-бітіріп, театр тарихы мен теориясының маманы болып шықты. Отбасылық мұрағаттар Еңбек жолы Қазақстан Республикасының Мәдениет министрлігінде Қазақстан Жазушылар одағының, Кинематографистер одағының екінші,бірінші хатшысы Мемлекеттік кино комитетінде, Өмірінің соңғы жылдарында халықаралық «Түркістан» газетінің бас редакторы қызметін атқарды 1988–1998 жж. республикалық «Ара–Шмель» журналында, халықаралық «Заман – Қазақстан» газетінде бас редактор болды Марапаттары 1971 жылы «Құрмет белгісі» 1992 жылы Қазақстан Республикасы Президенті жарлығымен «Республиканың Халық жазушысы 1978 жылы «Халықтар достығы»ордені «Парасат» ордендерімен, сондай-ақ бірқатар мемлекеттік жоғары марапаттарға ие болған. Шығармалары«Құдағи келіпті» «Қуырдақ дайын» «Көктөбедегі кездесу» «Бөрік астындағы бөлтірікке» Осылай да кездесу болады... «Бөлтірік бөрі астында» Қ.Мұхамеджановтың драматургия саласындағы төл шығармасы – «Бөлтірік бөрік астында» комедиясы 1959 жылғы ақпанда қазіргі М.Əуезов атындағы академиялық театрда алғаш рет қойылды. Шығарманың негізі – ұлт мəдениеті мен тілінен қазіргі жастардың қол үзіп бара жатуы. Автор өмір де болған Марфуға мен Арыстан образдары арқылы білімсіздік, мансапқорлық, ұлттық əдет-ғұрып, ана тілінен безіну сияқты қоғамда жиі кездесе бастаған келеңсіздіктерді ащы күлкімен көрерменге жеткізеді. Аударма шығармаларыШ.Айтматовтың «Ана–Жер–Ана», «Арманым, Әселім» А.Қаһардың «Ауру тістерін» Шығыс классикасының «Мың бір түн» ертегісі Айбектің «Киелі қан» М.Горькийдің «Тоғышарлар» Кітапхана қоры Ә.Тәжібаев атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапханасында 2015 жылдың 21 мамырында Қазақстанның халық жазушысы, комедия жанрының шебері, ұлт мақтанышы Қалтай Мұхамеджановтың жеке кітапханасы ашылды. Қ.Мұхамеджанов кітапханасының қорында белгілі қоғам қайраткерлері мен қаламгерлердің өзіндік қолтаңбаларымен кітаптар бар. Сонымен қатар кітапханада жазушының көп жылдар бойы пайдаланған жеке заттары: жазу үстелі, орындығы, жазу құралдары, ескерткіш жазулары бар кәдесыйлары, портреті қойылды. Жазушының айтулы мерейтойларында жер-жерден келген ақ тілекке толы құттықтау хаттар да осы жерден орын алған. Құнды дүниелерінің бірі-Тұңғыш Елбасының сыйға тартқан шапаны. п Қызылорда қаласындағы Қалтай Мұхамеджанов атындағы №1 мектеп гимназиясы Қазақ әдебиеті мен өнеріне өлшеусіз еңбек сіңірген Қазақстанның халық жазушысы Қалтай Мұхамеджановтың туғанына биыл 95 жыл.Елдік мәселеде үнемі ұлтының сөзін сөйлеп, ақиқат биігінен көрінген тұлғалы жазушының ой-пікірлері өзінің тереңдігімен, өткірлігімен дараланып тұратын. Қоғамдағы келеңсіздіктерді əртүрлі дəрежедегі басшылардың «көңілдеріне қарамай шыжғыра» айтудан Қалағаң тайған емес. Сондықтан да болар, көре алмаушылықтың талай кесапат-кесірін көрген. Бірақ Қалағаң еңкеймеді, қайыспады, қайта қақтығыс пен қалыптасып, жігерлене түсті. Сондығымен қайсар тұлғалы Қалағаң болып бəріміздің жадымызда қалды. Қорытынды Назарларыңызға рахмет! жүктеу/скачать 7,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|