Сабақжоспары
Сабақ: Физика
|
Мектеп:№45 ЖББ ОМ
|
Уақыты:
|
Мұғалімніңаты-жөні: Панабек В.Ж.
|
Сынып: 9 сынып
|
Қатысқаноқушыларсаны:
|
Қатыспағандар:
|
Сабақтыңтақырыбы :
|
Сапалық және мәтіндік есеп шығару (Ньютонның екінші заңы)
|
Белгілібіроқытумақсаты;Осысабақтыңсолмақсатқақолжеткізудетигізетінүлесі
|
Денелердің өзара әрекеттесуі туралы ұғымды қалыптастыруды жалғастыру, Ньютонның 2 – ші заңын түсіндіру.
Оқушыларды өз беттерімен ғылыми ой қорытындыларын жасай алуға жетелеу, ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.
Жауапкершілікке, еңбекқорлыққа, тиянақтылыққа тәрбиелеу.
|
Сабақтың мақсаты
|
Оқушыларды Күш, масса және үдеу арасындағы байланыс туралы ұғымдармен таныстыру.
«Тең әсерлі» күш ұғымынан туындайтын мәселелерді ашып түсіндіру.
|
Тілдік міндеттер
|
Оқушыларбақылапотырғанынасипаттамаберужәнеалынғанүлгілердітүсіндіруүшінтиістітерминологиянықолданаалады.
Пәндіксөздікқор/Пәндіклексикаментерминология:
Ньютонның екінші заңы, инерция күші,масса, тең әсерлі күш, инерттілік,
Диалогқа/жазуғақажеттісөзтіркестері:
Күш нені сипаттайды?
Күш неліктен векторлық шама болып табылады?
Күш пен үдеу арасында қандай байланыс бар?
Күштердің қандай түрлерін білесіңдер?
|
Алдынғы білім
|
Оқушы күш ұғымын біледі, оны практикалық жағдайда динамометрмен өлшей алады.
Тең әсерлі күш, күштерді геометриялық қосуды біледі. Масса ұғымын жақсы түсіндіре алады және инерттілік қасиетін біледі.
|
Сабақтың барысы
|
Сабақтың кезеңдері
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушының іс-әрекеті
|
Дерек көздері
|
|
Басы 5 минут
|
1. Оқушылармен амандасу.
2.Мұғалім оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіру үшін демонстрация, слайд, немесе кішігірім практикум түрінде көрсетеді.
3. Ньютонның екінші заңына байланысты анықтамасын береді, формулаларын дәптерлеріне жаздыртады.
|
1. Ынтымақтастық ортаны қалыптастыру.
2.Өтілетін жаңа тақырыпқа зейін қояды. Мұғалімнің көрсеткен немесе айтқан анықтамалары мен формулаларын дәптерлеріне жазады.
|
Физика және Астрономия
Р. Башарұлы.
|
|
Ортасы
10 минут
15 минут
|
1).Электрондық оқулықтан мысал көрсету;
2). Тәжірибелер көрсету ( күшке);
3). «Миға шабуыл» сұрақ – жауап;
1. Динамика нені зерттейді?
2. Күш дегеніміз не?
3.Күштің түрлерін ата.
4. Ауырлық күші және серпінділік күші дегеніміз не?.
5. Ғалымдардың суретінен И.Ньютонды көрсет.
6. Дененің массасы.
7. Ньютонның ІІ заңы қалай тұжырымдалады?
4). «Кім жылдам» есептер шығару
9 - жаттығу. №1 есеп.
Бір денеге 8Н және 6Н болатын екі күш әрекет етеді. Күштер бағыттарының арасындағы бұрыш 900. Осы екі күштің тең әрекетті күші неге тең?
Берілгені: Шешуі:
F1 = 8H F=√ F12+F22F=√36H+64H= √100H= 10H
F2 = 6H
α=900 Жауабы: 10Н
F- ?
№243.
«Арқан тарту» ойынында екі топ сайысуда. Әр топ арқанды өзіне 5000Н күшпен тартады. Арқанның керілу күші қандай?
Берілгені: Шешуі:
F= 5000H Fк=F= 5000H
Fк -? Жауабы: 5000Н.
10 жаттығу. №1 есеп.
Массасы 1500кг автокөлік 0,5м/с2 үдеумен горизонталь бағытта қозғала бастады. Қозғалысқа кедергі жасайтын күш 500Н-ға тең. Қозғалтқыштың өндіретін тарту күшін анықтаңдар?
Берілгені: Шешуі:
m = 1500кг F1=m a. F1= 1500кг × 0,5м/с2=750H
a = 0,5 м/с2 Fт=F1+F. Fт= 750Н + 500Н = 1250Н.
F= 500H Жауабы: 1250Н
Fт -?
№2есеп.
Массасы 200г дене 1,5м/с2 үдеумен қозғалуы үшін оған қандай күш түсіру қажет?
Берілгені: Шешуі:
m = 200г=0,2кг F= m a. F= 0,2кг × 1,5м/с2=0,3H
a = 1,5 м/с2 Жауабы: 0,3Н.
F-?
5). Сәйкестікті тап.
F кг үдеу
a Н масса
m м/с2 күш
ϑ с жол
t м жылдамдық
S м/с уақыт
6). «Сабақты пысықтау. (оқулықпен жұмыс).
№1есеп. Жылдамдығы 150м/с массасы 150г оқ бөгетке тиді және тоқтағанға дейін 15см өтті. Оқтың кедергі күші.
Берілгені: h = s=15см=0,15м Шешуі:
m = 150г =0,15кг F= m a. ϑ=2aS a=ϑ/2s a=(150 )2/ 2*0,15=75000м/с2
ϑ= 150 м/с F=0,15*75000=11250Н
F-? Жауабы: 11кН.
№2есеп.
50Н денеге 0,4м/с2 үдеу береді. Осы денеге 2м/с2 үдеу беретін күш.
Берілгені: Шешуі:
a1=0,4м/с2 m=F1/a1F1/a1= F2/a2F2=F1*a2 /a1
F1= 50H F2=50Н*2м/с2/ 0,4м/с2= 150Н.
a2=2м/с2
F2-? Жауабы: 150Н.
№3.есеп.
Массасы 10 кг дененің 50 м жүрген жолында жылдамдығы 5 м/с – тан 15 м/с-ға дейін көбейді. Денеге әсер ететін күшті табыңдар?
Берілгені: Шешуі: Денеге әсер ететін күшті Ньютонның екінші заңынан табамыз
m=10 кг Ғ =ma; а=(ϑ2-ϑ2 )/2S
S= 50 м/с Ғ= m(ϑ_2^2-ϑ_1^2)/2S= (10 кг(225м^(2 )/с^(2 )- 25м^2/с^(2 ))/100м = 20H
ϑ_1=50м/с
ϑ_2=15м/с
Ғ - ? Жауабы: 20Н.
№4.есеп.
Массасы 0,4 кг тыныш тұрған дене 0,2 Н күштің әсерінен 10 с уақыт ішінде қандай жылдамдық алады?
Берілгені: Шешуі: Ньютонның екінші заңын пайдаланамыз:
Ғ= 0,2 H а=F/m, а= (ϑ-ϑ_0)/t ϑ_0=0 а=ϑ/t, ϑ/t=F/m □(⇒┬ ) Ft/m =5м/с
m=0,4кг
t=10 c
ϑ_0=0 ϑ=0,2Н/0,4кг 10с =5м/с
ϑ-?
№5.есеп.
Егер жүк машинасының тарту күші жеңіл машинаның тарту күшінен 3 есе көп, ал оның массасы жеңіл машинаның массасынан 4 есе көп болғанда, онда жеңіл және жүк машиналарының үдеулерін салыстырыңдар?
Берілгені:
Ғ_ж/Ғ_жук = 3, m_ж/m_жук =4
а_ж/а_жук - ?
Шешуі: сонда аж = F_ж/m_ж , ажук Ғ_жук/m_жук , сонда а_ж/а_жук = (F_ж*m_жук)/m_(ж*〖 Ғ〗_жук ) =1,2
|
|
Соңы
10минут
|
Оқушыларға үй тапсырмасын беру;
Оқушыларға рефлекция жаздырту
|
|
Қосымша мәліметтер
|
Бөліпоқыту–Көбірекқолдаукөрсетуүшінсізнеістейсіз?Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайкүрделітапсырмабересіз?
|
Бағалау–Оқушылардыңбілімінқалайтексересіз?
|
Пәнаралықбайланыс
ҚауіпсіздікережелеріАКТ
Құндылықтар
|
Дарынды оқушыларға қосымша күрделі есептер беру. Б.А.Кронгард «Физика және астрономия» 5.7-5.8 есеп
|
|
1.Математикалық білімдерін физика арқылы практикада қолдану.
2. Өтілген сабақ тақырыбы бойынша есептер шығару.
|
Рефлексия
Сабақмақсаттары/оқытумақсаттарышынайыболдыма?Бүгіноқушыларненіүйренді?Оқытуортасықандайболды?Меніңбөліпоқытқанымөзмәніндежүзегеастыма?Менөзуақытымды ұтымдыпайдаланаалдымба?Менжоспарымақандайөзгерістеренгіздімжәненеліктен?
|
|
|
Сәйкестікті тап.
F кг үдеу
a Н масса
m м/с2 күш
ϑ с жол
t м жылдамдық
S м/с уақыт
Сәйкестікті тап.
F кг үдеу
a Н масса
m м/с2 күш
ϑ с жол
t м жылдамдық
S м/с уақыт
Сәйкестікті тап.
F кг үдеу
a Н масса
m м/с2 күш
ϑ с жол
t м жылдамдық
S м/с уақыт
Сәйкестікті тап.
F кг үдеу
a Н масса
m м/с2 күш
ϑ с жол
t м жылдамдық
S м/с уақыт
Сәйкестікті тап.
F кг үдеу
a Н масса
m м/с2 күш
ϑ с жол
t м жылдамдық
S м/с уақыт
Сәйкестікті тап.
F кг үдеу
a Н масса
m м/с2 күш
ϑ с жол
t м жылдамдық
S м/с уақыт
№1. Массасы 1500кг автокөлік 0,5м/с2 үдеумен горизонталь бағытта қозғала бастады. Қозғалысқа кедергі жасайтын күш 500Н-ға тең. Қозғалтқыштың өндіретін тарту күшін анықтаңдар?
№2. Жылдамдығы 150м/с массасы 150г оқ бөгетке тиді және тоқтағанға дейін 15см өтті. Оқтың кедергі күші.
№3. Массасы 0,4 кг тыныш тұрған дене 0,2 Н күштің әсерінен 10 с уақыт ішінде қандай жылдамдық алады?
№4. Массасы 10 кг дененің 50 м жүрген жолында жылдамдығы 5 м/с – тан 15 м/с-ға дейін көбейді. Денеге әсер ететін күшті табыңдар?
№5. 50Н денеге 0,4м/с2 үдеу береді. Осы денеге 2м/с2 үдеу беретін күш.
№1. Массасы 1500кг автокөлік 0,5м/с2 үдеумен горизонталь бағытта қозғала бастады. Қозғалысқа кедергі жасайтын күш 500Н-ға тең. Қозғалтқыштың өндіретін тарту күшін анықтаңдар?
№2. Жылдамдығы 150м/с массасы 150г оқ бөгетке тиді және тоқтағанға дейін 15см өтті. Оқтың кедергі күші.
№3. Массасы 0,4 кг тыныш тұрған дене 0,2 Н күштің әсерінен 10 с уақыт ішінде қандай жылдамдық алады?
№4. Массасы 10 кг дененің 50 м жүрген жолында жылдамдығы 5 м/с – тан 15 м/с-ға дейін көбейді. Денеге әсер ететін күшті табыңдар?
№5. 50Н денеге 0,4м/с2 үдеу береді. Осы денеге 2м/с2 үдеу беретін күш.
№1. Массасы 1500кг автокөлік 0,5м/с2 үдеумен горизонталь бағытта қозғала бастады. Қозғалысқа кедергі жасайтын күш 500Н-ға тең. Қозғалтқыштың өндіретін тарту күшін анықтаңдар?
№2. Жылдамдығы 150м/с массасы 150г оқ бөгетке тиді және тоқтағанға дейін 15см өтті. Оқтың кедергі күші.
№3. Массасы 0,4 кг тыныш тұрған дене 0,2 Н күштің әсерінен 10 с уақыт ішінде қандай жылдамдық алады?
№4. Массасы 10 кг дененің 50 м жүрген жолында жылдамдығы 5 м/с – тан 15 м/с-ға дейін көбейді. Денеге әсер ететін күшті табыңдар?
№5. 50Н денеге 0,4м/с2 үдеу береді. Осы денеге 2м/с2 үдеу беретін күш.
№1. Массасы 1500кг автокөлік 0,5м/с2 үдеумен горизонталь бағытта қозғала бастады. Қозғалысқа кедергі жасайтын күш 500Н-ға тең. Қозғалтқыштың өндіретін тарту күшін анықтаңдар?
№2. Жылдамдығы 150м/с массасы 150г оқ бөгетке тиді және тоқтағанға дейін 15см өтті. Оқтың кедергі күші.
№3. Массасы 0,4 кг тыныш тұрған дене 0,2 Н күштің әсерінен 10 с уақыт ішінде қандай жылдамдық алады?
№4. Массасы 10 кг дененің 50 м жүрген жолында жылдамдығы 5 м/с – тан 15 м/с-ға дейін көбейді. Денеге әсер ететін күшті табыңдар?
№5. 50Н денеге 0,4м/с2 үдеу береді. Осы денеге 2м/с2 үдеу беретін күш.
№1. Массасы 1500кг автокөлік 0,5м/с2 үдеумен горизонталь бағытта қозғала бастады. Қозғалысқа кедергі жасайтын күш 500Н-ға тең. Қозғалтқыштың өндіретін тарту күшін анықтаңдар?
№2. Жылдамдығы 150м/с массасы 150г оқ бөгетке тиді және тоқтағанға дейін 15см өтті. Оқтың кедергі күші.
№3. Массасы 0,4 кг тыныш тұрған дене 0,2 Н күштің әсерінен 10 с уақыт ішінде қандай жылдамдық алады?
№4. Массасы 10 кг дененің 50 м жүрген жолында жылдамдығы 5 м/с – тан 15 м/с-ға дейін көбейді. Денеге әсер ететін күшті табыңдар?
№5. 50Н денеге 0,4м/с2 үдеу береді. Осы денеге 2м/с2 үдеу беретін күш.
Достарыңызбен бөлісу: |