Сабақ жоспары: Адамның шығу тегінің теориялары. Адамның маңызын тарихи іздеу Ұлт және этнос 1
жүктеу/скачать 26,21 Kb.
|
Адамның шығу тегі, этностардың пайда болуы, әлемнің этникалық картасы. ЭМ-12 Д.тарих
- Бұл бет үшін навигация:
- Адам туралы буддалық ілім.
| Адам туралы конфуцийлік ілім. Көне қытай ойшылы Конфуций адамды әлеуметтік жүйенің иерархия бөлімі ретінде қарастырды. Адам туралы конфуцийлік ілім әр түрлі жағдайлардағы мінез-құлықтың әр түрлі мүмкін болатын стереотиптерін көрсетеді. Адамды табиғаттың ерекше объектісі, яғни табиғатқа бағынатын, бірақ оған қарсы тұра алмайтын ретінде қарастырады, бұл Көк пен Жер арасындағы адамның "аралық" жағдайы ретінде түсіндіріледі. Бір жағынан, адамды дүниенің бірегей жағдайы ретінде орын алады, ал басқа жағынан, - бірыңғай тұтас табиғатты құрайды.
Адам туралы буддалық ілім. Буддизмнің негізгі идеялары шамамен алғанда б.ғ.д. V ғ. қалыптасты, солардың негізінде – тіршілік құбылыстарының өшу процесінде нирван (тыныштық) көрінісі ретінде адамды табиғатпен (Тұтас) біріктіру (еріту) жатыр. Адам табиғатпен болатын бірлікті қолдайды, оны Дао жағына – «Тұтаспен» бірігудің негізгі жолына алып кетпеуі тиіс. Адам туралы сопылық ілім. Сопылық VIII ғ. ислам бағыттарының бірі ретінде өркен жайды, соның шеңберінде адам жаратылыс ретінде Ниммен бірігуді ойлай отырып, өзінің Құдайға қатысы барлығын сезіне отырып, болмыстың ақиқаттылығына көз жеткізеді. Мұхаммед пайғамбар "жан-жақты жетілген адам" деп саналады, соның арқасында Құдай осы өмірде пайда болды. Адамның жоғарғы мақсаты оның жанының құдайшылдықпен қосылуы болып табылады. 2. Бізге халық ұғымының негізгі екі түсіндірмесі белгілі. Олардың біріне сәйкес, ұлт - бұл ортақ азаматтық сана мен өзін-өзі санасында көрініс тапқан аумақтар қоғамдастығына, экономикалық құрылымға, саяси байланыстар жүйесіне, тілге, мәдениетке және психологиялық құрылымға негізделген тарихи қалыптасқан адамдар тобы. Бұл жағдайда халықты біріктірудің жаңа формасының азаматтық мәні бар. Дегенмен, бұл түсіндірмеде ұлттық этникалық құрамдас жоқ. Батыстық әлеуметтану бойынша, халық индустриалды дамыған әлеуметтік бағдарланған демократияға негізделген ортақ азаматтық деп түсіндіріледі. Көптеген заманауи демократиялық елдерде «ұлт» термині «ортақ азаматтық», «белгілі бір елдің тұрғындары», «мемлекеттің азаматтарының жиынтығы» мағынасында ұзақ уақыттан бері қолданылады. Соған қарамастан, қазіргі заманғы әлем полиэтникалық болып қала береді - халықтардың 90% көпұлтты (көпұлтты) мемлекеттерде өмір сүреді. «Халық» (этнос) ұғымы өзіндік мағынасын жоғалтпастан, қазіргі заманғы ұлттық қатынастарда кеңінен қолданылатын болды. Елде тұратын халықтардың ұлтаралық (этносаралық) қарым-қатынасы тұрақты болғанша мемлекет өз тұрақтылығын сақтайды. Және сіз білетіндей этникалық қақтығыстар өркениеттің даму деңгейіәртүрлі мемлекеттерде(мысалы, Азия мен Африкада, Біріккен Корольдікте, Канадада, Испанияда және Бельгияда) пайда болуы мүмкін. Мұндай қақтығыстардың қаупі өте зор: олар ең қуатты мемлекеттерді ыдыратып жібере алады. Бір түсіндірмеде ұлт этникалық сана мен өзін-өзі тану арқылы көрінетін тілі, аумағы, экономикалық құрылымы, сондай-ақ ақыл-парасаты және мәдениетімен сипатталатын ерекше тарихы бар қоғамдастық ретінде түсіндіріледі. Екінші түсіндірмеде «ұлт» ұғымы халықтардың ұлтаралық бірігуінің жаңа формасына,яғни, Жаңа және жаңа уақыт шарттарындағыформағасәйкес келеді. Осылайша, бір түсініктемеде ұлт ортақ азаматтық, ал екіншісі біреуінде – этнос деп қарастырылады. Бұл белгісіздік көптеген ғалымдарды ұлт ұғымын қатаң түрде белгілі бір ғылыми санатқа жатқызуға болмайды деген қорытындыға әкеледі. жүктеу/скачать 26,21 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|