Сабақ тақырыбы Жарықтың түзусызықты таралу заңы

8.4.1.3 – Күннің және Айдың тұтылуын графикалық бейнелеу

- жарық көздерініӊ түрлерін;

- жарықтыӊ біртекті ортада түзусызықты таралу заӊын;

- жарық шоқтарыныӊ тәуелсіздік заӊын;

- көлеӊке және жарты көлеӊкеніӊ пайда болуын;

- Күн және Айдыӊ тұтылуын.

- жарықтыӊ біртекті ортада түзусызықты таралу заӊын біледі;

- жарық шоқтарыныӊ тәуелсіздік заӊын біледі;

- көлеӊке және жарты көлеӊкеніӊ пайда болуын біледі;

- Күн және Айдыӊ тұтылуын біледі.

Өзінен жарық шығаратын денелер жарық көздері деп аталады. Жарық көздері екіге бөлінеді: ....... және .......... жарық көздері.

Жарық сәулесі – ..........энергиясының таралу бағытын көрсететін сызық.

Нүктелік жарық көздері (физикалық модель) – қарастырылып жатырған жағдайда өлшемдері еленбейтіндей ........ көздері.

Жарықтың т үзусызықты таралу заңы: жарық біртекті мөлдір ортада ............. бойымен таралады.

0-5 мин

Төмендегі суреттердің барлығына ортақ не нәрсе?

Оқушылардың жауабынан кейін мұғалім сабақтың мақсатымен таныстырады

5-25 мин

Оқушылар күнделікті тұрмыстан жарық құбылыстарына мысалдар келтіреді.

Жарық құбылыстарына мысалдар

Мұғалім жарық көздеріне мысалдар көрсетеді

Оқушылар жарық көздерінің табиғи және жасанды болатынын түсінулері тиіс. Жасанды жарық көздерінің түрлерін ажырата алуы тиіс.

Ары қарай оқушылар жарықтың түзу сызықты таралу заңын бақылайды

Жарықтың түзу сызықты таралу заӊын Евклид (б.э.д 325-265 ж.) тапқан.

Көлеӊкеніӊ пайда болуы жарықтыӊ түзу сызықты таралуыныӊ дәлелі болып табылатынын оқушылар түсінулері тиіс. Жеке жұмыс ұйымдастырылады. Оқушылар берілген тапсырмаларды өз бетімен орындайды.

Сәйкестендіріңіз:

1. Көлеӊке	А) Жарық сәулесі жетіп бармайтын аймақ
2. Күнніӊ тұтылуы	B) Ай Жердіӊ көлеӊкесінде қалу құбылысы
3. Дербес жарық көздері	C) Ай Күн мен Жердіӊ ортасында орналасқан кезінде Айдыӊ көлеӊкесініӊ Жерге түсу құбылысы
4. Айдыӊ тұтылуы	D) Отын, электр шамының қылы, қызған металл кесегі, найзағай
5. Жарық сәулесі	E) Аспан күмбезі, мұхит, теңіз, көл, өзен суларының беті, өсімдік, қар, бұлт жамылғыларының беті
6. Шағылған жарық көздері	F) Жарық энергиясының таралу бағытын көрсететін сызық
7. Жарық көздері	G) Жарық құбылыстарын зерттейтін физиканыӊ бір бөлімі
8. Оптика	H) Өзінен жарық шығаратын денелер

Бос орындарды толтырыңыз:

Оптика – ... құбылыстарын зерттейтін физиканыӊ бір бөлімі.

Жарық - бұл ... 7,5·10¹⁴ Гц – 4·10¹⁴ Гц (толқын ұзындығы ≈400 нм - ≈760 нм) интервалдағы адамда көру сезімін пайда ететін ................... толқындар.

Өзінен ... шығаратын денелер жарық көздері деп аталады.

Жарық көздері екіге бөлінеді: ....... және .......... жарық көздері.

Жарық сәулесі – .......... энергиясының таралу бағытын көрсететін сызық.

Нүктелік жарық көздері (физикалық модель) – қарастырылып жатырған жағдайда өлшемдері еленбейтіндей ........ көздері.

• 
  Жарықтың түзусызықты таралу заңы: жарық біртекті мөлдір ортада ............. бойымен таралады.
  

Көлеӊке – жарық сәулесі жетіп бармайтын аймақ.

Егер нәрсеге нүктелік емес жарық көзінен шыққан жарықты бағыттасақ, онда экранда көлеӊке және жарты көлеӊке пайда болады.

(D) http://files.school-collection.edu.ru/dlrstore/669ba07d-e921-11dc-95ff-0800200c9a66/5_2.swf

Оқушылар мынадай қорытындыға келуі тиіс:

Күнніӊ тұтылуы: Ай Күнмен Жердіӊ ортасында орналасқан кезінде Айдыӊ көлеӊкесініӊ Жерге түсу құбылысы.

Айдыӊ тұтылуы: Ай Жердіӊ көлеӊкесінде қалу құбылысы.

Мүғалім оқушылардың жауаптарын тыңдап болған соң оларға кері байланыс жасай отырып теориялық материалға толықтырулар енгізеді.

Таратпа материал

25-30 мин

Мұғалім тапсырманың орындалу деңгейін талқылай отырып, сабақ мақсатына оралады. Келесі сабақты жоспарлау үшін оқушыларға сұрақтар қойылады:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет.

Үй тапсырмасы:

Физика және астрономия. 8-сынып.

§ 61, 62, 63. 192-201 б.

1:Оқушылардың жеке жұмысы

2: Өз өздерін әділ бағалау білуі

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1: Деңгейлік тапсырмаларды көбірек беру.

2: Тақырып ашылу үшін өмірмен байланысты тәжірибелер қолдану.

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

Сабақта тереңдетілген дидактикалық тапсырмаларды көбірек қолдану.