Сабақ Уақыт Уақыт, сағат неше болды? Уақыт время Сағат неше болды? Сағат нешеде? (В каком часу?) Уақыт қанша? I. 1-ден 15 мин кетті (отошло) 2-ден Кет-кен-де

Алюминий

Алюминий деген ат ашудастардың латын тілінде «alumen» деген аталуынан шыққан. Жер қыртысындағы салмағы 8,8% -ды құрайды. Ол күміс түсті ақ металл, жылуды және электр тогын жақсы өткізеді, соғуға, жаюға, созуға икемді.

Алюминий таза металл түрінде электротехникада ток өткізгіш сымдар, химиялық аппаратура, сондай-ақ күнделікті тұрмыста шаруашылық қажетті бұйымдарды дайындау үшін, басқа металдарды ауа коррозиясынан қорғау үшін қолданылады. Алюминий маңызды стратегиялық металл. Ол жеңіл, жақсы жылу өткізгіш, механикалық жағынан өте берік әрі коррозияға төзімді болғандықтан, өнеркәсіптің әртүрлі салаларында қолданылады. Алюминий, әсіресе, авияцияда, автомобиль, электротехника, тамақ және металл өңдеу өнеркәсібінде, басқа бірсыпыра салаларда маңызды рөл атқарады.

Алюминий рудалары минералдық құрамына қарай, екі топқа бөлінеді. Негізгі алюминий рудасына боксит, екіншісіне алюминий силикаттары мен сульфаттар жатады.

Алюминий кендері бар нефелинге бай жыныстар Краснояр өлкесі мен Сібірдің көп жерінде, Қола түбегінде, Есіл-Ұлытау аймағында, Ақмола облысында орналасқан. Алунитті жыныстар Әзербайжаннан, Оңтүстік Жоңғардан, Шымкент облысынан табылды.
Сөздік .

Ашудас –квасцы

Корғау –защищать

Саз –глинистая почва

Тамақ –пища

Минералды құрамы – минеральный состав

Үстеу - часть речи, которая обозначает признак действия, предмета или другого признака. Үстеу бывают:

1. Негізгі үстеу (непроизводные )

Мысалы: кейін (потом), жоғары (высоко), төмен (низко).

2. Туынды үстеу (производные) образуются:
а) с помощью жұрнақтары (суффиксов):

-ша/ше: қазақша (по-казахски), немісше (по-немецки) -лай/лей: ақшалай (деньгами), тікелей (впрямую) -дай/дей: жаздай (все лето), күздей (всю осень) -тай/тей: қыстай (всю зиму), теректей (как тополь) -шалық: соншалық (настолько, слишком) -шама: мұншама (столько) -ын/ін: астыртын (тайно), үстіртін (поверхностно)

-та/те: қыста (зимой), төсекте (на кровати) -қа/ке: артқа (назад), ішке (внутрь) -ға/ге: жоғарыға (вверх), төменге (вниз) -на/не: айына (в месяц), күніне (в день\) -нан/нен: қырынан (с краю), етбетінен (навзничь) -дан/ден: лажсыздан (безысходно ) -тан/тен: кенеттен (вдруг, неожиданно) -мен: шынымен (и вправду)

Төмен, кейін, дұрыс, әдейі, қазақша, орысша, меніңше, сеніңше, жылдам, алға, артқа, осында, жақында, күндей, адамша, жазда, қыста, бүгін, ертең, былтыр, тым, аса, қырынан, соншама.

1)орыс, қазақ, өзбек, сенің, өздерің, өзің, ағылшын, неміс, француз, ескі;

2)теңіз, құс, апаң, әке, біз, олар, үй, бастық мақтаншақ, жас;

3)түн, күн, алыс, осы, жаны, қасы, арты, күз, қыс, жоғары, орта;

4)төмен, жоғары, жат, алыс, арты, жылы, күні, ал, жат;

5)қыры, жоғары, алды, арты, жаны, басы, қарсы, оң жақ, сол жақ, амалсыз.

... мен театрға барамын. ... керемет концерт көремін. Концертке досыммен ... барамын. Эстрада әншісі ... ән айтады. Театрда кісі ... болады. Біздің орындарымыз ... болады. ... көру үшін біз ... жылжимыз. Концерт бізге ұнайды. ... тағы да театрға барғым келеді.

Бүгін таңертең ұшаққа мініп, жоғары көтерілеміз. Ұшақ дереу жоғары, биікке көтеріледі. Жер төменде қалады. Баратын жеріміз ілгері алыс. Ұшақ екі сағаттан кейін Омбының әуежайына қонады. Біраз уақыттан кейін төмен түсеміз. Төменде қала шамдары көрінеді. Бізді көп адамдар күтіп тұрады. Біз Алматыдан Омбыға шапшаң жетеміз.

1. Әдейі істеп отыр. 2. Біле тұра неге солай істейсің? 3. Әдейілеп Сізді көру үшін келіп отырмын. 4. Көре тұра неге үндемейсің? 5. Жорта ешкімге айтпайық. 6. Әдейі сенен сұрағалы отырмын. 7. Әдейілеп оған хат жазып отырмын. 8. Мен оны қасақана істемеймін.

Жорта, қасақана, әдейілеп, біле тұра, әдейі, коре тұра.

1. Босқа әуре болма. 2. Текке жұмыс тоқтап тұр. 3. Амалсыздан қонаққа бара жатырмын. 4. Шарасыздан тоқтаймыз. 5. Бекер мұны бастап отырмыз. 6. Құр босқа барма. 7. Себепсіз қонақ шақырып отырмыз. 8. Текке рұқсат бересің. 9. Босқа уақытым өтіп бара жатыр.

1. Рет-ретімен қояйық. 2. Екеулеп отырыңдар. 3. Бір-бірлеп санаңдар. 4. Аз-аздан ішсін. 5. Бас-басына жете ме? 6. Үшеулеп жүріңдер. 7. Бір-бірден сал. 8. Топ-тобымен бөлінсін. 9. Көп-көптен алсын.

1.Самат дұрыс айтады. 2.Әдейі айтып отыр. 3.Гауһар жақсы оқиды. 4.Сен нашар жазасың. 5.Осылай болсын! 7.Бірге жаз. 8. Наташа қазақша әрең сөйлейді. 9.Ол тез жүреді. 10. 11.Тікелей хабарласыңыз. 12.Бәрі меніңше болады! 13.Жаттығуды жазбаша орындаңыздар.

1. Едәуір жұмыс бітірмекпіз. 2. Соншама кісі! 3. Қаншама адам жүр! 4. Қаншама жұмыс күтіп тұр! 5. Мына сөйлемді екі рет жаз. 6. Мира біраз ойланып тұрды. 7. Кітапты көп оқу керек. 8. Бір-бірден сана. 9. Әжептәуір сал. 10. Әлі талай жұмыс істерміз. 11. Осыншама қонақ келеді. 12. Төле би көшесінде көптеген машина жүр. 13. Қайрат қыруар ақша табады. 14. Сонша қонақ отыр!

1. Жаздыгүні сендер Астанаға барасыздар. 2. Айжан Астанаға кейін жүреді. 3. Мен Астанада көп болмаймын. 4. Марина қазір қазақша сөйлейді. 5. Мұғалім сабақты әдетте қызықты жүргізеді. 7. Мен үйге бүрсігүні жетемін. 8. Сәбит кейде дұрыс айтады. 9. Ертең жұмысқа кешікпей кел. 10. Әуелі маған қара. 11. Қыстыгүні аяз қатты болады. 12. Марат енді келе жатыр. 13. Көктемде Англияға барып қайтамыз. 14. Сен ертең ерте тұр, сабаққа кешігіп қаласың! 15. Әрқашан күн сөнбесін! 16. Сен Түркияда аз ғана уақыт боласың ба? 17.Дүкенге жиі бармаймын, жек көремін. 18. Күздігүні балалар мектепке барады. 19. Арман сабаққа ешқашан кешікпейді.

Кеше, қазақша, бүгін, қыстай, төмен, төсекте, жоғары, қырынан, нағыз, тым, үйден, етбетінен, ерте, таңертең.

Марат ауылдан ... келді. Жаңбыр бір апта ... жауды. Жұлдыздар ... көрінеді. Мен мектепті ... бітіргенмін. Нұрсейіт күндегіден ... тұрды.

ең аса ерте қазір ақырын

нақ кеш енді әбден әшейін

тым тез әрең зорға былтыр

дәл әлі әдейі нағыз бағана

жиі өте әуелі талай ілгері

әрі бері ылғи үнемі жылдам

сәл бірге кейін бұрын жоғары