Еңбек
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім:
|
Сабақтың атауы
|
Табиғи және жасанды маталар
|
Сілтеме
|
Еңбек оқулығының әдістемесі
|
Сабақтың жабдығы
|
Оқушыларға әр түрлі талшықты маталар, маталардың жіктелуі туралы мағлұмат беру, матаның қоғамдағы маңызы мен ролі туралы түсініктерін кеңейту.
Теориялық білімдерін іс жүзінде шығармашылықпен дамыту, матамен жұмыс істеу барысында, алған білімдерін, дағдыларын нығайту;
Шеберлікке, ұқыптылыққа, талғампаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: - маталар түрлері, сызғыш, қайшы, жіп, ине;
|
Жалпы мақсаттар
Оқыту нәтижесі
|
Топқа бөлу
|
Сыныпты жыл мезгілдеріне қарай төрт топқа бөлу. Күз айында туылғандар 1 - топ, қыс айында дүниеге келгендер 2 - топ, көктем айындағылар 3 - топ, жаз айындағылар 4 - топ болып бөлінеді.
|
Ынтымақтастық атмосферасы
|
Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Мұғалім келесі оқушыға үлкен жүректі ұсынып тұрып,бүгінгі күніне сәттілік тілейді. Оқушылар бір-біріне жақсы тілек тілеп, сыныпта жақсы ахуал қалыптастырады.
|
Оқушылар мұғаліммен қосылып тақпақты айтады
|
Қызығушылықты ояту
|
Матаның бетінің құрылысы.
Оң жақ
- ашық әрі өрнегі анық Терісжақ
-анық емес, өрнегі өңсіз Мата
мақта-мата өрнегі басылған
- Төсектік маталар
- поплин
- көйлектегі маталар
- гипюр
- гофриленген маталар
- фантазия өрілген кестені еске түсіретін маталар
- спорттық және сырт киімдер тігуге арналған маталар
- ши барқыттар - Көйлек – көнш. арналған маталар
-асхана бұйымдарына арналған маталар
- сәндік маталар
- зығыр және синтетикалық талшық қоспасынан жасалған маталар
-өңделген маталар
- қатырма маталар - Джерси
- панама типтес маталар
-шырша маталар
-пипита типтес ұсақ торлы маталар
-көйлек маталар
-креп
-поплин
-фланель
-габардин
-букле
-твид
-бастон -жібек сатин
-креп-жоржет
-шифон
-чесуча
-атлас
-креп
-парча
-пафта
|
Мағынаны тану
|
Мақта – мата маталары: 100% матадан жасалған маталар өте аз шығарылады. Мақта-мата талшықтары көбінесе жасанды жібек және синтетикамен араластырылады.
Төсектік маталар. Жастық тысына, көрпе тыстарға, жаймаларға пайдаланылады.
Поплин жұқа, тығыз мата полотнолық әдіспен өріледі. Көйлектік маталар жіптері әр түрлі өріледі және өңделеді.
Гипюр шілтелерге ұқсас эффектілігімен және өрімдерінің әр түрлілігімен ерекшеленеді.
Гофриленген маталар - өте сәнді, әртүрлі киімдер жасау үшін қолданылады.
Фантазиялық өрілген, кестені еске түсіретін маталарды модификацияланған вискоздық талшықтан жасайды.
Спорттық және сырт киімдер тігуге арналған маталармақтаның элан қосылған қоспасынан жасалады.
Ши барқыттар әйел мен бала киімдерін, сондай-ақ ерлердің жұмыс көйлегі мен костюмын тігуге пайдаланылады.
Зығыр маталар. Зығыр маталардың беттік тығыздығы үлкен әрі қалың, қатты, берік және созылғыштығы төмен болады.
Асхана бұйымдарына арналған маталар (дастархан, қол сүрткіш) ақ сұр, айшықты, жаккардты болуы мүмкін.
Сәндік маталар жаккардты, айшықты болады.
Зығыр мен синтетикалық талшықтардың қоспасынан жасалған маталар сырт киімдер мен блузкалар тігуге қолданылады. Өңделген маталар өте берік.
Қатырма маталарын вискоздық талшықтар қосылған зығырдан жасайды.
Жүн, жартылай жүн және аралас материалдар.
Мұндай материалдарды 100%-дық жүннен, синтетикалық немесе жасанды талшықтардан, сондай-ақ жүн мен басқа да талшықтардың қоспасынан жасайды.
Джерси – трикотаж мата.
Панама типтес маталар полотнолық әдіспен өріледі немесе бірнеше жіптің негізінде екі немесе бірнеше жіпті өру арқылы алады.
Шырша матасы - өте қалың, сондықтан сырт киімдер тігуге пайдаланылады.
Пипита типіндегі ұсақ торлы маталар түстері қарбалас жіптердің тік немесе крест сияқты өрілуінен жасалады.
Кашемир – көйлектер үшін жұқа, жұмсақ, бір түстес немесе айшықты, пальто үшін неғұрлым берік, жұмсақ, бір түстес болып келеді.
Креп – жұқа, ауыр мата, үсті аздап түйіршіктелген болып келеді.
Поплин – жұқа, мықты мата.
Фланель – жүнді, диагональді, сирек полотнолық әдіспен өрілген мата.
Габардин – түтілген жүннің жоғары сортынан жасалады.
Букле – үсті түйінделген қалың мата.
Твид – бір түстес немесе өрнекті мата.
Бастон – бір түстес жоғары сапалы костюмдік мата.
Табиғи жібек маталар.
Жібек сәтен – жасанды талшықтардан жасалады, жылтыр болады және табиғи жібек сияқты болып көрінеді.
Креп-жоржет – бұл полотнолық әдіспен өрілген қатты ширатылып, иірілген жіппен жасалған мата бір түсті немесе айшықты болып келеді.
Шифон – табиғи, жасанды немесе синтетикалық жібектен жасалады.
Чесуча – полотнолық әдіспен өрілген тығыз мата.
Тафта – таза немесе жасанды жібектен жасалған мата.
Атлас – тығыз, жылтыр мата.
Креп – полотнолық әдіспен тоқылған беті түйіршікті мата.
Парча – алтын немесе күміс жіптермен тоқылған жаккардты мата.
|
Сергіту сәті
|
Оң қолымда бес саусақ
Сол қолымда бес саусақ
Бесті беске қосайық
Қатты-қатты соғайық.
|
Оқушылар денелерін жатықтырады
|
Ой толғаныс
|
Матадан бұйымдар жасайық:
 
|
Үй тапсырмасы
|
Жұмысты аяқтау
|
Күнделіктеріне жазады
|
Бағалау
|
Оқушылардың еңбегін салыстыра отырып, бағалау.
|
Парақшаларды толтырады
|
Кері байланыс
|
Еңбек
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім:
|
Сабақтың атауы
|
Қол тігісі түрлері
|
Сілтеме
|
Еңбек оқулығының әдістемесі
|
Сабақтың жабдығы
|
а)білімділігі: оқушыларға қол тігіс түрлерімен таныстыру, тігуді үйрету, тігістің түрлерін тігуге жаттықтыру;
ә)тәрбиелілігі: ұқыптылыққа, іскерлікке, шыдамдылыққа баулу;
б) дамытушылығы: қол тігіс түрлерін тұрмыста қолдана білуге, тиімді пайдалануға үйрету, қызығушылықтарын дамыту.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, ойын, сарамандық жұмыс
Сабақтың көрнекілігі: слайд, қол тігіс түрлерінің суреттері
Сабақтың құрал-жабдықтары: ине, жіп, қайшы, мата
|
Жалпы мақсаттар
Оқыту нәтижесі
|
Топқа бөлу
|
Сыныпты жыл мезгілдеріне қарай төрт топқа бөлу. Күз айында туылғандар 1 - топ, қыс айында дүниеге келгендер 2 - топ, көктем айындағылар 3 - топ, жаз айындағылар 4 - топ болып бөлінеді.
|
Ынтымақтастық атмосферасы
|
Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Мұғалім келесі оқушыға үлкен жүректі ұсынып тұрып,бүгінгі күніне сәттілік тілейді. Оқушылар бір-біріне жақсы тілек тілеп, сыныпта жақсы ахуал қалыптастырады.
|
Оқушылар мұғаліммен қосылып тақпақты айтады
|
Қызығушылықты ояту
|
й қозғау (жұмбақты шешу)
Кірш – кірш етеді
Ішіне кіріп кетеді
(ине)
Бір тышқанда екі құйрық
(ине мен жіп)
Кіріспе сөз.
Көктеу, жөрмеу, тепшу
Қиғаш сәндік
Ілмек тігіс
Таңдай тігіс, түйін тігі
Қайып тігу, түгу тігіс тышқан із тігіс, шалық торлау.
|
Мағынаны тану
|
Қазіргі кезде қолмен іс тігетін тігіншілерді өте сирек кездестіреміз. Өйткені олардың орнын тігін машиналары алмастырады. Алайда бұйымның бөлшектерін уақытша біріктіруге және әшекейлеп, көркемдеу үшін, сондай-ақ тігін машинасымен орындалуы қиын жағдайлар болған кезде қол тігістерді қолданылады. Қол мен іс тігушінің негізгі құралдарына ине, жіп, қайшы, оймақ жатады.
Кез келген бұйым тігу үшін матаның қалыңдығына қарай қол инесі мен жіпті дұрыс таңдау қажет.
Қиғаш сәндік. Бөлшектерді уақытша бекіту үшін қолданады. Тігіс солдан оңға қарай орындалады.
Айқас тігіс. Ине матаның теріс бетінен тік, ал оң бетінен қиғаш шаншылады, ине шаншымның арақашықтықтары 1 мм шамасында болады. Тігіс солдан оңға қарай, келесі тігіс солдан оңға қарай айқасады.
Ілмек тігіс матаның шеті сетінемес үшін және түймелікті торлау үшін қолданады. Тігісті солдан оңға, оңнан солға қарай да орындауға болады. Тігістің арақашықтығы мен биіктігі матаның қалыңдығына байланысты. Бұл тігістің ине шаншымдары тігінен түседі.
5. Сарамандық жұмыс.
Қауіпсіздік ережесі.
Инемен жұмыс жасағанда, инені аузыңа салма.
Ине жерге түсіп кеткенде мұғалімге ескертіп, мұғалімнің көмегімен ал.
Қайшыны досыңа сілкілемей бер.
Тігіс түрлерін матаға орындап, альбомға желімдеу.
|
Сергіту сәті
|
Оң қолымда бес саусақ
Сол қолымда бес саусақ
Бесті беске қосайық
Қатты-қатты соғайық.
|
Оқушылар денелерін жатықтырады
|
Ой толғаныс
|
Жаңа сабақты бекіту. «Бақытты сәт» ойыны
1-гейм. «Бой сергіту» топтарға 3 сұрақтан беріліп оларды талдауға 3 минут бөлінеді. Топтардың бір өкілі жауап береді.
Тапсырма:
1. Қазіргі кездегі қолмен іс тігетін тігіншілер туралы айту?
2. Қол іс тігушінің негізгі құралдарына нелер жатады?
3. Кез-келген бұйымды тігу үшін нені дұрыс таңдай білу қажет?
4. Тігістің түрлерін ата?
5. Матаның шеті сетінеп кетпес үшін қандай тігіс қолданылады?(ілмек)
6. Бөлшектерді уақытша бекіту үшін қолданылатын тігіс? (қиғаш тігіс)
2-гейм. «Сандықтан шыққан бас қатырғырлар» топ мүшелері сандықтан нөмірлері конфет алып шығады. Мұғалім әр нөмірге жұмбақ немесе сұрақ оқиды. Өз ішінде талқылаған соң, топ капитандары жауап береді.
Тапсырма:
2-нөмір.
Жұмбақ.
Қылыштасты ағайынды екі батыр
Кескілесті екеуі шатыр-шұтыр
Аағайынды екеуінің кескілесі
Тігіншіге пайдасын тигізіп жатыр. (қайшы)
4-нөмір.
Жұмбақ
Жүрген сайын жүйрігім
Қысқартады құйрығын (ине)
3-нөмір.
Мазмұнына қарай мақал-мәтелді жалғастыру.
1. Жіп жіңішке (жерінен) үзіледі
2. Жіптің ұзыны жақсы
Сөздің (қысқасы) жақсы
5-нөмір.
Мазмұнына қарай мақал-мәтелді жалғастыру
1. Тігінші кем істейді
(Үтік) тегістейді
2. үйренгенің (өзіңе) құт
Істегенің еліңе құт
3-гейм. «Көсемдікке ұмтылу» сұрақтарына барлық ойыншылар жауап береді. Ең көп дұрыс жауап берген топ ұтады.
1. Қандай тігіс түрлерін білесің?
2. Іс тігу үшін қандай құралдар қажет?
3. Ине не үшін қажет?
4. Мата түрлерін ата?
5. Қиғаш тігіс қалай орындалады?
|
Үй тапсырмасы
|
Тігіс түрлері жөнінде мәліметтер жинақтау
|
Күнделіктеріне жазады
|
Бағалау
|
Оқушылардың еңбегін салыстыра отырып, бағалау.
|
Парақшаларды толтырады
|
Кері байланыс
|
Еңбек
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім:
|
Сабақтың атауы
|
Ілгек,ілмек,тойтармалы түймелерді қадау
|
Сілтеме
|
Еңбек оқулығының әдістемесі
|
Сабақтың жабдығы
|
Мақсаты : Оқушыларға ілгек, ілмек, тойтармалы түйме туралы түсінік бере отырып, олардың бір-бірінен айырмашылығын, не үшін қолданатыны туралы айту, матаға қадап үйрету. Ойлау, есте сақтау қабілеттерін арттыру. Ұқыптылыққа, шеберлікке тәрбиелеу.
Сабақтың типі: аралас сабақ Әдісі: түсіндіру, әңгімелеуКөрнекілігі: түйме, ілгек, ілмектер.Оқушыларға қажетті құрал-жабдықтар: мата қиындылары, қайшы, ине, ілгек, ілмек, тойтармалы түймелер, қарындаш немесе бор.
|
Жалпы мақсаттар
Оқыту нәтижесі
|
Топқа бөлу
|
Сыныпты жыл мезгілдеріне қарай төрт топқа бөлу. Күз айында туылғандар 1 - топ, қыс айында дүниеге келгендер 2 - топ, көктем айындағылар 3 - топ, жаз айындағылар 4 - топ болып бөлінеді.
|
Ынтымақтастық атмосферасы
|
Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Мұғалім келесі оқушыға үлкен жүректі ұсынып тұрып,бүгінгі күніне сәттілік тілейді. Оқушылар бір-біріне жақсы тілек тілеп, сыныпта жақсы ахуал қалыптастырады.
|
Оқушылар мұғаліммен қосылып тақпақты айтады
|
Қызығушылықты ояту
|
а) мұғалімнің түсіндірмесі. Ілгек, ілмек,тойтармалы түймелерді киімнің немесе бұйымның екі бөлігін бір-біріне бекіту үшін қолданады. Оларды қадау үшін орналасатын орнын белгілеу қажет, себебі ілгек пен ілмек және тойтармалы түйменің үсті мен асты бір-біріне дәл түсуі тиіс. Ілгек, ілмектің көлемдері ұзын, орташа, қысқа және жуан-жіңішке болады. Сол сияқты тойтармалы түйменің де диаметрі үлкен-кіші, жуан-жіңішке болып келеді. Олар темірден, қазіргі кезде түрлі-түсті пластиктерден де жасалынады. ә)Оқулықпен жұмыс. Іштей, тізбектей оқыту.
|
Мағынаны тану
|
Сергіту сәті
|
Оң қолымда бес саусақ
Сол қолымда бес саусақ
Бесті беске қосайық
Қатты-қатты соғайық.
|
Оқушылар денелерін жатықтырады
|
Ой толғаныс
|
Практикалық жұмыс. Қауіпсіздік ережесін сақтау. Жұмыстың орындалу реті:
1. Бір түсті орташа қалыңдықтағы матадан ұзындығы 15 см, ені 10 см екі қиынды дайындап аламыз.
2. Мата қиындыларының жиегінен 4 см-ден қалдырып ілгек, ілмек тойтармалы түйме қадайтын орын белгілейміз.
3. Мата қиындысының біріне ілгек пен ілмекті қадаймыз. Екінші мата қиындысына тойтармалы түйменің үстіңгі бөлігі мен астыңғы бөлігін тігеміз. Оларды ілгенде ілгек пен ілмек, тойтармалы түйме бір-біріне сәйкес келуі керек.
Түймеден бұйып жасайық.
|
Үй тапсырмасы
|
Түйме қадау
|
Күнделіктеріне жазады
|
Бағалау
|
Оқушылардың еңбегін салыстыра отырып, бағалау.
|
Парақшаларды толтырады
|
Кері байланыс
|
Достарыңызбен бөлісу: |
