Сабақтың аты §. 22 Ежелгі Қытай мәдениеті Сілтеме Ежелгі дүние тарихы оқыту әдістемесі 2012 жыл

1.1. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу (1-минут) зейінін сабаққа аудару

1.2. Топқа бөлу Кун-фуцзы (Конфуций), Сыма Цянь және жылнамашылар болып үш топқа бөлінеді ,( 2 -минут)

ІІ. Миға шабуыл (Сұрақтар қою техникасы); (2- минут)

Кезбе тілші топтарға бірнеше сұрақтар қояды.

1.Жібек маталардың ерекшеліктері неде ? «Ұлы жібек жолы» деп неге аталған ? Оның қандай тармақтары бар ? 2.Қытай билеушілері батысқа қарай басқыншылық жорықтарын не үшін жүргізді ? Қандай жерлерді басып алды ? 3.Еңбекші халық жағдайы неге нашарлады ? 4. «Қызыл қастылар» мен «сары орамалдылар » көтерлістері туралы не білесің ? (Стикер арқылы бағалау)

Сіздің тобыңызда 5 рөлді: көшбасшы, баяндамашы, хатшы, уақытсақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:

Oқулықтағы кіріспе бөлімімен таныса отырып, үш топқа бөліп мәтінді оқып талқылайды.

Топтарда 5-рөлді анықтайды: көшбасшы,баяндамашы,хатшы,уақыт сақшысы және бақылаушы.Әр топтың бақылаушысы соңында бағалау парағын жүргізеді (әр топқа 1 минут).

2 жұлдыз,бір тілек арқылы бағалау.

“Венн диаграммасы”

2 минут

2. Б.з.б. 151 ж -

3.Б.з.б. 479 ж –

3-тапсырма :Жауаптарын сәйкестендіріңдер. 3 минут

№	Сұрақтары	Жауаптары
1	Өте ертеде иероглифтік жазу қайда пайда болды ?	Қытайда
2	Кун-фуцзы (Кунфуций) қашан дүниеге келген ?	Кун-фуцзы б.з.б. 551 жылы дүниеге келген.
3	Сыма Цянь әкесінің өсиеті бойынша не жазуға кірісті ?	Қытай елінің тарихын жазуға кірісті.
4	Алғаш шайды қалай пайдаланған ?	«Шай»сөзі қытайлықтардан шықты.Алғаш шайды сырқат адамның күш-қуатын сақтайтын дәрі ретінде пайдаланған. Кейіннен сусын ретінде қолданды.Сөйтіп,ол басқа елдерге де тарады.
5.	Қытайлықтар ұсақ,жұмсартылған маталардың қалдықтарын неге айналдырған ?	Арнайы пеште қайнатып, қоймалжың күйге келтіріп,одан соң қағазға айналдырған.

Шапалақпен бағалау

4-тапсырма :Төмендегі сөздер мен ұғымдардың мағынасын түсіндіріп беріңдер. 3 минут

1.Құбыланама - Қытайда әлемдегі ең алғашқы құбыланама ( компас) ойлап табылды. Ол өзі қазіргі қазіргі құбыланамаға ұқсамағанымен, сол дәуірдің өзінде дүниенің төрт бұрышын дәл бағдарлауға мүмкіндік береді.Әсіресе қытай теңізшілері осы құбыланама арқылы ашық теңізге шығып,Үндістан жеріне дейін бара алатын еді.

2.Сейсмограф - Ең ежелгі сейсмографты , яғни жердің сілкінісін алдын ала болжауға, жер сілкінген кезде оның қай жерде қаншалықты дәрежеде болғанын айқындауға мүмкіндік беретін аспапты да ойлап тапқан қытайлықтар болды.

3.Жұлдызнамашылар - Аспан денелерінің қозғалысын,орын ауыстыруын жете зерттеді.Соның нәтижесінде қытай жұлдызнамашылары әлемде бірінші болып жылдың ұзақтығын дәл есептеп шықты.

Смайликтер арқылы бағалау

5-тапсырма : Тарихи диктант.Сөйлемдерді толықтырыңдар. 2 минут

1.Ежелгі Қытайда ән-өлеңдері де,.................(ақындары) да көп болған.

2.Солардың бірі б.з.б. II ғасырда өмір сүрген...................(Сыма Сянжу ) атты ақын.

3.Қытайдың сонау ежелгі замандардағы..................( иероглифтік ) жазулары бүгінгі күнге дейін сақталған.

4.Сыма Цянь әкесі қайтыс болған соң, сарай................(тарихшысы ) болып тағайындалады.

5. «....................»( Тарихи жазбаларда) қытай тарихының өте үлкен кезеңіндегі-екі жарым мың жылдағы оқиғалар баяндалады.

1.”Ұлы Қытай қорғаны” қай тайпалардан қорғану үшін салынған?

а) Үйсіндерден. в) Оғыздардан с) Қыпшақтардан д) Ғұндардан

2.Ежелгі Қытайдақайжылдаршамасындашағынмемлекеттерпайдаболған? а) Б.з.б. ІІмыңжылдық в)Б.з.б.ІІІмыңжылдық с)Б.з.б. І мыңжылдық д)Б.з.б. IVмыңжылдық

3.Ежелгі Қытайқайжердеорналасқан? а)КішіАзияда в)БатысАзияда с)АлдыңғыАзияда д)ШығысАзияда

4.Ежелгі Қытайдақайғасырдабірорталыққабағынғанмемлекетқұрылды?

5.Ежелгі Қытайдағы ең алғашқы патшалық қалай аталды?

6.Цинь патшалығы қанша әкімшілікке бөлінді?

8.Ең алғаш қай мемлекетте қағаз ойлап табылған?

1. Д 6. Д

2. А 7. С

3. С 8. В

4. А 9. А

5. В 10. С

Келтірілген сөздердің қайсысы Қытай мәдениетіне жатады ?

III ғасырда қазіргі Иранның солтүстігінде Парфия мемлекеті пайда болды. Алғашқы адам пайда болды.Ол Паньгу деп аталды.Ману заңдарын оқи отырып ежелгі үнділіктердің шаруашылығы, әдет-ғұрыптары туралы мәліметтер ала аламыз.Мылтық атуға арналған оқ-дәрісін алғаш ойлап тапқан да қытайлықтар.Бұл жаңа -дін буддизм деп аталады. Бұлармен бірге жоғарыда айтылған жібек матаны,жұлдыздар картасын да алғаш қытайлықтар ойлап тапты.

Мылтық атуға арналған оқ-дәрісін алғаш ойлап тапқан да қытайлықтар. Бұлармен бірге жоғарыда айтылған жібек матаны,жұлдыздар картасын да алғаш қытайлықтар ойлап тапты.

1.Мәтінді оқып келу мазмұндау.