Сабақтың тақырыбы: § 12 «Нарықтық қатынастар және ақша»

№134 орта мектептің құқық пәнінің мұғалімі

білу қабілетін ұштап, өздігінен жұмыс жасату арқылы олардың ой – өрісін

дамытып, өзіне деген сенімін, пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Сабақтың түрі: Кіріктірілген сабақ

Сабақтың әдісі: Баяндау, ой қозғау, тестпен жұмыс, терминмен жұмыс;

Сабақтың көрнекілігі: АКТ, видео, слайд, суреттер
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу;
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару;
  
• 
  Сыныптың тазалығын тексеру;
  

Оқушылар дәл осы уақытта біз қандай қоғамда өмір сүріп жатырмыз?

Тәуелсіздігіміздің басты белгілерінің бірі еліміздің рәміздері. Ендеше топқа бөлінуде мен осы рәміздерді қолдансақ. Өзімізге түскен рәміздер бойынша 2 топқа бөлініп алсақ.

Оқушыларды топқа бөлу үшін Мемлекеттік рәміздерді қолданамыз.

Оқушылардың қолына берілген қағаздар бойынша 2 топқа бөлінеді.

Топтың арасынан көшбасшыны анықтау керек. Оқушылар өздері анықтайды.

Оқушылардан үйге берілген § 11 бойынша сабақ сұрау :

Сабағымыздың басында мына сөзді айта отырып өткен сабақты қорытындылап кетсек: «Өткенімізді білмей, болашығымызды болжай алмаймыз »

• 
  Тақтаға 2 топтан оқушылар шығып сабақ айтады.
  
• 
  Сыныпта 2 топтың оқушылары слайдпен көрсетіліп тұрған тест сұрақтарына жауап береді.
  

1. 
   Жеке адамдар мен фирмалардың жерді,капиталды және басқа активтерді алу, билеу, пайдалану, сату және мұраға қалдыру құқығы?
   

С) акционерлік меншік Д) жалгерлік кәсіпорындар

2. Қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру мен түсім түсіру мақсатында

жұмыстар атқаратын, өздігінен шаруашылық жүргізетін субьект?

А) жекеменшік В) кәсіпорын

С) акционерлік қоғам Д) нарықтық қоғам

3. Заңды немесе жеке тұлғалардың ерікті бірлестіктері, меншіктің аралас

нысанындағы кәсірорындардың бір түрі:

А) Жауапкершілігі шектеулі серіктестік В) кәсіпорын меншігі

С) акционерлік меншік Д) жалгерлік кәсіпорындар

4. Экономикалық жүйелердің ішіндегі қате жауапты табыңыз?

А) Дәстүрлі В) Жоспарлы

С) Нарықтық Д) Капиталистік

5. Нарықтық экономика негізделген:

С) ұлттық-отбасылық Д) Жекеменшік пен кәсіпорын

6. Экономиканы балансқа келтіру үшін қажет негізігі элементтер :

А) нәтиже мен қорытынды В) адам мен қоғам

С)сапа мен сан Д) сұраныс пен ұсыныс

7. Жоспарлы экономика дегеніміз:

В) ресурстарды дәстүрлер мен ғұрыптарға сүйеніп пайдалану түрі

С) тауар-ақша қатынасына негізделіп, жекеменшік пен өндірушілердің еркін бәсекелестігі орнаған жүйе

Д) жекеменшікке және оның түрлері ассоцияланған формалары мен түрлеріне негізделген

8. Қоғамдық қатынастардың : экономикалық,саяси, ұлттық және отбасылық,

идеологиялық және адамгершілік қатынастардың жиынтығы алып жүруші:

А) Қоғам В) Адам

С) Экономика Д) Нарық

9. Қызылорда қаласындағы жергілікті кәсіпорындар:

А) «Митлл стритт», «Казмыс» В) «Бастау», «Абзал и К», « КАМ» С) «Теңіз Шевройл», «Роял Датшель»

Д) «Фармацефтика» ,«Цемент»

10. Командалық экономика дегеніміз?

А) Жоспарлы жүргізілетін ,мемлекет тарпынан басқарылатын және қадағаланатын жүйе

В) Өнеркәсіп орындарын басқару бір орталықтан жүзеге асырылатын жоспарлы экономиканың бір түрі ретінде көрініс береді

С) тауар-ақша қатынасына негізделіп, жекеменшік пен өндірушілердің еркін бәсекелестігі орнаған жүйе

Д) жекеменшікке және оның түрлері ассоцияланған формалары мен түрлеріне негізделген

ІІІ. Жаңа сабақ:

Тақтаға күннің реті мен тақырыпты жазу. 12.12.2013 ж

/ Оқушылар көрген көріністер арқылы жаңа тақырыпқа жетелейміз/

• 
  Оқушылар жаңа ғана көрген көріністе нені байқай алдық?
  
• 
  Базар, сауда, қала, бай ,кедей ,теңсіздік,ақша,адалдық, қулық және т.б
  

1. 
   Нарық , ақша ,тауар,
   
2. 
   Құн және тауардың бағасы
   
3. 
   Сұраныс пен ұсыныс заңы
   

Ақша, өзінің дамуы барысында екі түрге бөлінеді: толық құнды ақшалар және толық құнсыз ақшалар.

Толық құнды ақшалар — номиналдық құны оны дайындауға кеткен нақты құнымен сәйкес келетін ақшалар.

Мұндай ақшаларға металл ақшалар, соның ішінде: мыстан, күмістен және алтыннан жасалғандары жатады. Металл ақшалар әр түрлі нысанда болған. Монета түріндегі нысаны — бұл олардың соңғы нысаны. Монетаның бет жағы — аверс, артқы жағы — реверс және жаны — гурт деп аталады.

«Монета» сөзі латынша «moneo» — «кеңес беремін, көңіліңнен шығамын» дегенді білдіреді. Алғашқы монеталар VII ғ. б.з.б Ертедегі Қытайда және Ертедегі Лидия мемлекетінде пайда болды. Киев Русінде алғашқы монеталардың пайда болуы IX—X ғғ. жатады.

Тауар- айырбас үшін арнайы өндірілетін өнім.Әр тауардың өзінің бағасы болады. Тауардың құны оны өндірушініңм өндіріс факторлары үшін шығарған шығындарының жиынтығымен айқындалады.

Сұраныс- сатып алушылардың уақыттың сол мезетінде сол бағаға белгілі бір көлемде тауар сатып алу қабілеті.

Ұсыныс- тауар өндірушінің белгілі жерде, белгілі уақытта тұтынушыға сата алатын тауарларының көлемі.
IY. Сабақты бекіту:

1. 
   Кластер құру :
   

ІІ топқа: « Ақша» сөздері беріліп қысқа –нұсқа жауап.

2. 
   Терминмен жұмыс. Оқушылардың ішінде жылдам орындап, бір уақытта бітірген бірнеше оқушы болса 1 –айту үшін жұмбақ жасырамын : Әлемнің тынысы
   Байлықтың белгісі
   Ол не? -... (ақша, теңге)
   Оқушы бүгінгі өткен тақырып барысында кездескен қасиетті 7 санына сәйкес 7 терминді тізіп және оның мәнін қысқа сөзбен жазып шағады . Олар: ақша, нарық, тауар, құн, сұраныс, ұсыныс,баға
   

Үйге тапсырма § 12 «Нарықтық қатынастар және ақша»