Сабақтың тақырыбы : Альдегидтер және карбон қышқылдары Пән мұғалімі: А. Нұржанова Сабақтың мақсаты



Дата21.04.2017
өлшемі67,21 Kb.
#14345
түріСабақ
Сабақ жоспары

Пәні: Химия

Мамандығы, тобы:

Өтілетін күні:

Сабақтың тақырыбы: Альдегидтер және карбон қышқылдары

Пән мұғалімі: А. Нұржанова

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға альдегидтер және карбон қышқылдарының анықтамасын түсіндіру молекула құрылысын жазып көрсету. Альдегидтер мен карбон қышқылдарының құрылымдық формуласын,алыну жолдарын қолдану салаларын ұғындыру

Дамытушылық: өздігінен талдауға, салыстыруға, қорытынды шығаруға ой қорытындысын жасауға жаттықтыру

Тәрбиелік:Альдегидтердің және карбон қышқылдарының гомологтық қатарын қолданылуы мен алынуы туралы түсініктерін, ғылыми дүниетанымын тереңдету; пәнге деген қызығушылығын қалыптастыру

Кәсібилік: ғылыми – ізденіс жұмыстарымен айналысуға қызығушылықтарын ояту, сабақта қолданылған оқыту әдістері мен оқушылар жұмысын ұйымдастыру формаларын өздерінің болашақ кәсіби қызметтерінде пайдалануға ынтасын тудыру.

Күтілетін нәтиже:

Білу керек:

  • Альдегидтер және карбон қышқылдарын анықтамасын

  • Молекула құрылысын

  • Альдегидтерді және карбон қышқылдарын алу жолдарын

  • Қолдану салаларын

Істей алу керек:

  • Альдегидтердің және карбон қышқылдарының құрылымдық формулаларын құрастыра алуды

  • Оларды жүйелік номенклатура бойынша атауды

  • Альдегидтердің және карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін дәлелдей алуды

  • Реакция теідеулерін жаза алуды

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: лекция

Сабақтың технологиясы, әдіс – тәсілдері:

Дамыта оқыту, тірек сызбалар әдісі, кесте толтыру, өзіндік жқмыс, топтыө жұмыс , оқулықпен жұмыс



Қолданылатын Әдебиеттер:

    1. А.Л. Цветков Органикалық химия 10 сынып

    2. Г. Абкин Химия есептері мен жаттығулары Алматы «Мектеп» 1984

    3. Шың кітап Химия Жоғары оқу орындарына түсушілерге арналған оқулық - тест


Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі:

Мақсаты:Оқушыларды сабақтағы жұмысқа дайындау.Өзара салемдесу оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру, құрал – жабдықтарды түгендеу журналға белгі соғу

ІІ.Мақсат қою: Жаңа сабақ тақырыбын хабарлау, мақсат – міндеттерін қою жоспармен таныстыру

ІІІ. Тірек білімдерді өзектілеу, жаңа материалды қабылдауға дайындау:

Мақсаты: Оқушылардың тірек білімдерін өзектілеу, жаңғырту арқылы негізгі кезеңдегі белсенді оқу – танымдық әрекетке дайындау

1!Негізгі тірек ұғымдарды қайталау:

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру:






ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ




Бір атомды

спирттер

Фенолдар

Көпатомды

спирттер









Мақсаты: оқушыларға жаңа материалды хабарлау, оқушылардың танымдық әрекеттерін белсендіру

Тақырыбы: Альдегидтер және карбон қышқылдары

Жоспары: 1. Құрылысы мен физикалық қасиеттері

2. Химиялық қасиеттері

3. Қолданылуы мен алынуы



Альдегидтер

Салыстырмалы сипаттама

Карбон қышқылдары

О

R – С


Н

Жалпы формуласы

О

R – С


ОН

Аль жұрнағы

Номеклатура бойынша аталуы

Қышқыл жұрнағы

Функциональдық

Құрамы

Карбоксил

Өткір иісті, тұншықтырғыш, күшті улы зат

Физикалық қасиеті

Жеңіл, өткір иісті, суда ериді, сұйық зат

Гибридтенген SP2 күйінде кездеседі, байланыс бұрыштары 120 градус,көміртегі атомдарының Р- электрондары гибридтенбеген

Құрылысы

Құрылысы жағынан қышқылдар спирттерденисутегінің екі атомының орнына оттегінің бір атомы пайда болады




Химиялық қасиеті

Альдегидтер

Карбон қышқылдары

О

Н – С + Н2 Н – С - ОН

Н

Қосып алу реакциясы





Қышқыл ерітіндісімен кейбір металдар әрекеттескенде сутегі бөлініп шығады да тұз түзіледі, мысалы

СН3 – СООН + Mg Н2 + Mg ( СН3 СООН)



Күміс айна реакциясы:

О О


СН3 – С +Ag2О СН3 – С + Ag2О

Н ОН


Күкірт қышқылын құйып жылытсақ, көп ұзамай сірке қышқылын эти эфирінің жағымды иісі бөлінеді

О О


СН3 – С + НО С2Н5 СН3 – С + Н2О

ОН О - С2Н5





АЛЬДЕГИДТЕР

САЛЫСТЫРМАЛЫ СИПАТТАМА

КАРБОН ҚЫШҚЫЛДАРЫ

Сірке альдегидін тотығу тотықсыздану реакциясына қолданылады, тотықтыру арқылы сірке қышқылы, тотықсыздандыру арқылы этил спиртін алады. Ағза ақуызына иелік әрекет етеді,



( шіруіне жол бермейді) формалин жоғары өндірісінде егістік матеиралды дәрілеуге дизенфикциялауға қолданылады



ҚОЛДАНЫЛУЫ

Құмырсқа қышқылы спирттер арасындағы реакцияны пайдаланып күрделі эфирлер алады. Олар еріткіштер, қош иісті заттар ретінде қолданылады. Сірке қышқылы – ауыл шаруашылығында арамшөптерге қарсы күрес ретінде қолданылады (гербицидтер) оның судағы ерітіндісі сірке суы тағамды дәмдендіретін консервлейтін зат ретінде қолданылады. Сірке қышқылы – бояу, дәрі дәрмек ретінде де қолданылады.

Альдегидтердің алудың жалпы әдісі спирттерді тотықтыру, өнеркәсіпте Кучеров реакциясы арқылы алады. Соңғы жылдары ацетадегидті палладин мен мыс хлоридін қатыстыра отырып этиленді оттегімен тотықтыру әдісі кең қолданылады.

АЛЫНУЫ

Сірке қышқылын өндірісте сірке альдегидін тотықтыру арқылы алады. Карбон қышқылдарының ортақ алу әдісі альдегидтерді тотықтыру, тотықтырғыш ретінде калий маргенецін қолданылады.

Білімді бекіту және қолдану, бақылау және бағалау:

Альдегидтер

Салыстырмалы сипаттама

Карбон қышқылдары




Жалпы формуласы







Номеклатура бойынша аталуы







Құрамы







Физикалық қасиеті







Құрылысы




Үйге тапсырма беру, бағалау:

  1. 29 - оқу

  2. тақырыптың соңындағы 6-7-8-9 жаттығу жұмыстарын орындау

3. 42- суретті салу

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет