Сабақтың тақырыбы : екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Еуропа мемлекеттері Сабақтың мақсаты

• 
  Кеңес армиясының немес фашист әскерлерін осы елдердің аумағында талқандауы Шығыс Еуропа елдерінің ішкі дамуына әсер еткендігін айту. 1945-48 жж. демократиялық өзгерістердің іске асуын, коммунистік партияның социалистік құрылыста үлгі болғандығын айту;
  
• 
  Белсенділігін арттырып, білімдерін жетілдіру;
  
• 
  Тарихи санасы қалыптасқан, дүниежүзілік мәдениетпен сусындаған, ұлттық рухы жоғары, шығармашыл жеке тұлға тәрбиелеу.
  

II Үй тапсырмасын тексеру

III Жаңа сабақ

IV Жаңа сабақты бекіту

V Қорытындылау,бағалау

VI Үйге тапсырма.

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

• 
  Әлемдегі ықпалдастық және ықпалдастыққа қарсы үрдістерге мән беріп, олардың себептерін ашып көрсетіңдер.
  
• 
  Қандай жағдайлар Батыс Еуропа елдерінің бірлесуіне жол ашты?
  
• 
  Еуропадағы ықпалдастықтың негізгі кезеңдерін атаңдар.
  
• 
  Еуропа қоғамдастығының негізгі құрылымдарын атаңдар
  
• 
  ЕО мүшелері қатарына қай елдер кіреді? Оған кейінгі жылдары қандай елдер қосылды, тағы да қандай елдер қосылуы мүмкін?
  
• 
  ЕО –ға мүше елдер неліктен біріккен еуро валютасына көшті?
  
• 
  ЕО-ға бүгін қанша мемлекет мүше болып отыр?
  

Жаңа сабақтың жоспары:

1. 
   Орталық, Оңтүстік-Шығыс Еуропа елдері (Польша, ГДР, Венгрия, Чехословакия, Югославия, Албания) соғыстан кейінгі кезеңде неліктен Шығыс Еуропа деп аталды
   
2. 
   Соғыс жылдарында бұл елдер қандай жағдайда болды?
   
3. 
   Ішкі дамуына не әсер етті?
   
4. 
   Социализм құрылысының принциптері
   
5. 
   Шығыс Еуропа елдеріндегі реформалар
   

• 
  «Иә-жоқ»
  
• 
  БҮҮ
  

1. 
   Шығыс Еуропа елдеріндегі леуметтік-экономикалық құрылысты сипаттаңдар. Оны Батыс Еуропа елдерімен салыстырыңдар.
   
2. 
   Бұл елдердегі демократиялық революциялардың ерекшеліктері неде?
   
3. 
   Шығыс Еуропа елдерінің дамуына басқа жолдар бар ма еді?
   
4. 
   1990 жылдардағы өзгерістерді сипаттап беріңдер.
   

Үйге тапсырма: §13.Шығыс Еуропа елдері

Сабақтың тақырыбы: §14. Азиядағы социалистік мемлекеттер

Сабақтың мақсаты:

• 
  
  
• 
  Белсенділігін арттырып, білімін жетілдіру;
  
• 
  Ұлтжанды, елін жерін сүйетін, адамгершілік қасиеттерді бойына жинақтаған, батыл, иманды жеке тұлға тәрбиелеу.
  

Сабақтың түрі: аралас

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:

• 
  Шығыс Еуропа елдеріндегі леуметтік-экономикалық құрылысты сипаттаңдар. Оны Батыс Еуропа елдерімен салыстырыңдар.
  
• 
  Бұл елдердегі демократиялық революциялардың ерекшеліктері неде?
  
• 
  Шығыс Еуропа елдерінің дамуына басқа жолдар бар ма еді?
  
• 
  1990 жылдардағы өзгерістерді сипаттап беріңдер.
  

1. Қытай

2. КХДР

3. Вьетнам

XX ғасырдың 2 ші жартысында Шығыстағы әлеуметтік процестердің маңызды белгілерінің бірі урбанизацияның жедел түрде дамуынан көрінді. Негізінен қала халқы деревньядан келген мигранттардың есебінен өсіп отырды. Дәстүрлі ауыл құрылымының коллективтердің ыдырауы , экономиканың жаңа бір кезеңінің пайда болуына әкелді. Шығыс экономикасы XX ғасырдың 2ші жартысында қалпына келген жоқ . Шығыстың бүкіл жас мемлекеттері бұрынғы метрополияларға , ірі халықаралық банктерге және кредитор мемлекеттерге қарыз болды. Шығыстың көптеген мемлекеттерінде капиталдың , ресурстардың , жұмысшы күшінің жетіспеуі экономиканың жедел дамуына мүмкіндік берген жоқ.Монополиялардың құрылуы бюрократияның капиталдың түрлі топтарынан басқа афро- азиялық әлем басқа да әлеуметтік процестерді басынан кешірді. Жалдамалы еңбек пайда болып өрістей түсті. 1970-1990 жылдары шығыс халықтарының 40-50 % жалдамалы еңбекпен жұмыс істеді . 1990 жылы тек Азияның өзінде 190 млн жалдамалы жұмысшылар болды. Қарастырылып отырған кезеңдегі Шығыстың әлеуметтік – экономикалық дамуы әрқашан орта жіктің өсуінен көрінді. Олардың жетіспеушілігі шеттен келген маман- кадрлармен тәркіленіп отырды. Шығыстың кез – келген елдерінде жалпы қоғамда шетелдіктер үлесі төмендеді. Кейіннен білім сапасының жақсаруы және дамып келе жатқан экономикаға оның қажеттілігі әртүрлі саладағы мамандықтар санының өсуінен көрінді. XX ғасырдың 2 ші жартысында Шығыс елдерінің әлеуметтік дамуы қарқынды түрде жүрді.Тек қана жаңа әлеуметтік таптар , кластар пайда болып қана қойған жоқ сонымен бірге қоғамның өзі өзгерді. Модернизация тіпті «вестернизацияның» әсері Шығыстың әлеуметтік көрінісін біржола анықтап берді. Батыс қоғамын көз алдымызға елестететін болсақ, шығыс қоғамы оған қарағанда өте күрделі болды. Сондықтан әсіресе XX ғасырдың аяғында Шығыстың әлеуметтік құрылымында жиі кездесетін батыс және шығыстық синкретизм және Шығыс пен Батыс арасындағы айырмашылық аталды.Әлеуметтік қатынаста көптүрлі әрі бірығғай қалыпты түрде қалған шығыс қоғамы сапалы түрде өзгерді . Оның құрамында қазіргі модернизацияланған құрылымның үлесі өсіп, бұрынғы дәстүрлі архаикалықтың үлесі төмендеді. Кез – келген шығыс социумының модернизациясы капитализация арқылы яғни жеке кәсіпорындар мен нарықтың дамуы арқылы немесе мемлекеттің шаруашылықтың жаңа әдістерін және жаңа технологияларды енгізуі нәтижесінде жүріп отырды. Әдетте модернизацияның бұл екі жүйесі де тең саналады.

• 
  «Қытайлық сипаты бар социализмнің» мәні неде?
  
• 
  ВСР мен ЛХДР экономикасын реформалаудың негізі?
  
• 
  Камбоджаның саяси дамуы туралы айтыңдар?
  

Бағалау: өзін-өзі

Үйге тапсырма: §14. Азиядағы социалистік мемлекеттер

11-сынып. Дүние жүзі тарихы

Сабақтың тақырыбы: §15.Жапония

• 
  
  
• 
  Белсенділігін арттырып, білімін жетілдіру;
  
• 
  Ұлтжанды, елін жерін сүйетін, адамгершілік қасиеттерді бойына жинақтаған, батыл, иманды жеке тұлға тәрбиелеу.
  

Сабақтың түрі: аралас

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:

• 
  «Қытайлық сипаты бар социализмнің» мәні неде?
  
• 
  ВСР мен ЛХДР экономикасын реформалаудың негізі?
  
• 
  Камбоджаның саяси дамуы туралы айтыңдар?
  

Жаңа сабақтың жоспары:

1.Басқынжылық режим кезеңдері

2. Әлеуметтік-экономикалық даму

3. 1952 – 2006 жылдардағы ішкі саяси даму

4. Сырқы саясат

Жапония соғыста жеңіліске ұшырап, 1945 ж. 2 қыркүйекте тізе бүккеннен кейін аймақтағы елдерге беделінен, ұлы державаға статусынан айырылғаны белгілі болды.Сонымен бірге Жапонияны американ әскерлері оккупациялап алды да, елдегі бар билік оккупациялық әкімшілітің басшысы генерал Макартурдың қолына көшті. Дәл осындай жағдай оңтүстік Кореяда да болды. АҚШ Жапоняның орнын басып алуға асықты. Бірақ кеңес әскерлері жапондық Квантун армиясын талқандағаны Қытайдың «азат етілген» аудандарының көлеміне, нығайтуына ықпал етті. Бұл аудандарда коммунистер саяси басшылық жүргізді. Жапон басқыншыларына қарсы соғыс аяқталғанда (1945 ж.) «азат етілген» аудандар (негізінен солтүстік) Қытай аумағының төрттен біріне жуық, ал халқы – 150 млн. адам шамасында болды.

Ұзақ жылдар бойы (1910 ж. бастап) жапон басқыншыларының оккупациясында болған корей халқы қиын партизандық соғысын 1931 жылдан жүргізді. Бұл соғысқа коммунистер басқарған Кореяда және көршілес Қытайда тұратын көптеген корейлер партизан отрядтарында белсенді рөл атқарды. Кеңес әскерлері Квантун армиясын талқандағаннан кейін Солтүстік Кореяны азат етті, революциялық қайта құрулардың барысында біртұтас демократиялық майданның негізгі болған жұмысшы табы мен шаруалардың одағы нығайды, мұнда коммунистер – Солтүстік Кореяның еңбек партиясы басшылық рөл атқарды.

Сабақты бекіту:

• 
  Американың Жапониядағы басқыншылық өкімет орындарының саясатындағы екі кезеңнің мәні неде?
  
• 
  Жапон «экономикалық ғажабының» алғышарттарын атаңдар?
  
• 
  Қазіргі Жапониядағы реформалар туралы айтыңдар?
  
• 
  Жапонияның саяси жүйесін қалай сипаттайсыңдар?
  
• 
  
  

  Білгенім	Үйренгенім	Үйренгім келеді

• 
  
  

Бағалау: өзін-өзі

Үйге тапсырма: §15. Жапония

11-сынып. Дүние жүзі тарихы

Сабақтың тақырыбы: §16. Отаршылдықтың күйреуі

Сабақтың мақсаты:

• 
  
  
• 
  Белсенділігін арттырып, білімін жетілдіру;
  
• 
  Ұлтжанды, елін жерін сүйетін, адамгершілік қасиеттерді бойына жинақтаған, батыл, иманды жеке тұлға тәрбиелеу.
  

Әдісі: интерактивті

Көрнекілік: карта , суреттер, сызба, т.б.

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

• 
  Американың Жапониядағы басқыншылық өкімет орындарының саясатындағы екі кезеңнің мәні неде?
  
• 
  Жапон «экономикалық ғажабының» алғышарттарын атаңдар?
  
• 
  Қазіргі Жапониядағы реформалар туралы айтыңдар?
  
• 
  Жапонияның саяси жүйесін қалай сипаттайсыңдар?
  
• 
  
  

  Білгенім	Үйренгенім	Үйренгім келеді

• 
  
  
• 
  
  

1.

Үйге тапсырма: §16.

Сабақтың тақырыбы: §17. Азия елдері

Сабақтың мақсаты:

• 
  
  
• 
  Белсенділігін арттырып, білімін жетілдіру;
  
• 
  Ұлтжанды, елін жерін сүйетін, адамгершілік қасиеттерді бойына жинақтаған, батыл, иманды жеке тұлға тәрбиелеу.
  

Сабақтың түрі: аралас

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

• 
  Американың Жапониядағы басқыншылық өкімет орындарының саясатындағы екі кезеңнің мәні неде?
  
• 
  Жапон «экономикалық ғажабының» алғышарттарын атаңдар?
  
• 
  Қазіргі Жапониядағы реформалар туралы айтыңдар?
  
• 
  Жапонияның саяси жүйесін қалай сипаттайсыңдар?
  
• 
  
  

1.Корея

3. Ауғанстан

4. Түркия

5. Пәкстан

6. Иран

7. Ирак

9. Үндіқытай елдері

10. Үндістан
Жапония соғыста жеңіліске ұшырап, 1945 ж. 2 қыркүйекте тізе бүккеннен кейін аймақтағы елдерге беделінен, ұлы державаға статусынан айырылғаны белгілі болды.Сонымен бірге Жапонияны американ әскерлері оккупациялап алды да, елдегі бар билік оккупациялық әкімшілітің басшысы генерал Макартурдың қолына көшті. Дәл осындай жағдай оңтүстік Кореяда да болды. АҚШ Жапоняның орнын басып алуға асықты. Бірақ кеңес әскерлері жапондық Квантун армиясын талқандағаны Қытайдың «азат етілген» аудандарының көлеміне, нығайтуына ықпал етті. Бұл аудандарда коммунистер саяси басшылық жүргізді. Жапон басқыншыларына қарсы соғыс аяқталғанда (1945 ж.) «азат етілген» аудандар (негізінен солтүстік) Қытай аумағының төрттен біріне жуық, ал халқы – 150 млн. адам шамасында болды. Ұзақ жылдар бойы (1910 ж. бастап) жапон басқыншыларының оккупациясында болған корей халқы қиын партизандық соғысын 1931 жылдан жүргізді. Бұл соғысқа коммунистер басқарған Кореяда және көршілес Қытайда тұратын көптеген корейлер партизан отрядтарында белсенді рөл атқарды. Кеңес әскерлері Квантун армиясын талқандағаннан кейін Солтүстік Кореяны азат етті, революциялық қайта құрулардың барысында біртұтас демократиялық майданның негізгі болған жұмысшы табы мен шаруалардың одағы нығайды, мұнда коммунистер – Солтүстік Кореяның еңбек партиясы басшылық рөл атқарды. Корея 2-ші дүниежүзілік соғыстан кейінгі бірінші екі бөлінген мемлекет болып қалды.Оңтүстік-Шығыс Азия: ұлт - азаттықтан әлеуметтік тұрақтылыққа көшу.Жапонияның тізе бүгуінен кейін Оңтүстік-Шығыс Азияда неғұрлым көп күшпен қамтыған ұлт азаттық революциялар имериалистік отаршылдық езгіге бағыталған болатын.Индонезияның ұлттық басшысы Ахмед Сукарно 1945 жылы « маусымда келешектегі индонезиялық мемлекеттін «Панча сила» - «бес принципін» баяндады: «ұлттық» (яғни, бірлік, тәуелсіздік); «интернационализм» (яғни, халықаралық теңдік, қарым-қатынас); «демократия» (халық өкілетілігі және пікірлер азаттығы); «всеобщее благосостояние» (яғни экономикалық тепе-теңдік); «вера в Бога» (мемлекет аясында дін ұстанымы).Индонезия Республикасының Ата Заңына енген бұл принциптер өз мағынасын Индонезияның шет жағасында да тіпті XX-шы ғасырға дейін сақтай білді, ал Сукарно ел азат болғаннан кейін де 20 жыл басшылықта болды.1945 жылдың 2-ші қыркұйегінде ұлттық азаттық комитетінің және Үндіқытай компартиясының басшысы Хо Ши Мин Вьетнам Демократиялық Республикасы құрылғаның жариялады.Халық комитеттері партизандық антижапондық армиясы қадағалаған Малайя аймақтарында құрылды. Бірақ бүкіл Вьетнам аумағында ұйымдасқан қозғалыстың болмауы, әсіресе, жергілікті халық – малайлар арасында және халықтың көп ұлттылығы (араларында қытай, үндістер де болған) британ әскерлері қайтып келгенше, тәуелсіз мемлекет құруына мүмкіндік бермеді.

Кейіннен ағылшындар, француздар, голландықтар жапондық оккупациядан азат етілген барлық елдерді соғысқа дейінгі қалпына келтіруге ықпал жасаған, бірақ бұл әрекеттері Қарсыласу соғысына әкеп соқты, ал олар өте ұзақ ұлттық-азаттық соғыстарға ұласты. Индонезияда бұл күрес 1949 жылға дейін, Вьетнамда – 1954 жылға дейін Малайяда – 1957 жылға дейін.Оңтүстік Шығыс Азияның басқада мемлекеттерінде әскери қақтығыстар болған, бірақ олардың сипаты – саяси күрес немесе саяси, әлеуметтік және эникалық топтардың ішкі дау-жанжалдары болған. Отаршылдар осы дау-жанжардары кеңінен қолдап, әр түрлі мемлекеттердің халқының бөліктері арасына ірікті салуға үміттеніп, «адал төреші» ретінде өздерінің позицияларын сақтауға тырысты.Бірақ, бұл саясатты бәрі тез түсінбеді. Аун Сан, Бирма патриоттарының басшысы, 1946 ж. былай деген: «Егер Англия мен Америка бірлесіп, өздерінің шарттарын айтпақшы болса, Ресей және көптеген ұсақ мемлекеттер оларға қарсы бірігеді».Ол кезде КСРО-ға үміт артқан тек ғана коммунистер емес еді.Бирма, Индонезия және басқа елдердің националистері Ленинге сылтау жасап, КСРО туралы өздерінің кездесулерінде айтқан.Бұл, бір жағынан, Германия және 1945 жылы Жапонияны жеңгеннен кейін КСРО-ның абыройы артқанын, ал, екіншіден – революциялық жағдайда соғыстан кейінгі құрылыстың моделін іздегендігін көрсетті. Әрине соғыс кезінде саяси, идеолодің әсері де болды.Ал қарапайым-эмоционалдық жағынан алғанда КСРО-ның көп ұлттылығы және басшылар арасында шығыс тектес адамдар, И.В.Сталиннен бастап, болғандығы үлкен мағына берген.КСРО негізінен компартияларға, солардың ішінде-коммунистер құрған қарулы күштерге арқа сүйеп, АҚШ-ға және Шығыстағы батыс державаларға қарсы тұрмақшы болған. Бірақ бұл әрекеттері тек ғана Қытай мен Вьетнамда ақталды, себебі коммунистер қалын көпшілікпен тығыз байланыста болып, жақсы ұйымдастырылған,беделді компартияларды құрастырып, өздерінің тәуелсіз саясатын жүргізіп отырған.Солтүстік Кореяда жергілікті коммунистердің жеңіске жетуінің едәуір бөлігін КСРО және Қытайдың мықты қолдауымен және жан-жақты көмегімен байланыстыруға болады.Ал басқа елдерге келсек, олардың компартиялары алдарына қойған мақсаттарына жетпеген.Олар Индонезияда 1948-1946 жылдары, Филиппиныда-1952, Малайяда-1950 ж.ортасына қарай қатты соққыға ұшырады. Көбінесе олардың адамдарының аздығы, көпшіліктен жеке даралануы, Мәскеуден (немесе,кейіннен Пекиннен) алған нұсқауларын ойланбастан орындауы, кейде (мысалы, Малайя немесе Таиландта) қытайлықтардың басымдылығын айтуға болады, әрине оларға (қытайлықтарға)жергілікті халықтың көзқарасы бірдей емес.

Сабақты бекіту:

Үйге тапсырма: §17. Азия елдері

Сабақтың тақырыбы: §18. Араб елдері

Сабақтың мақсаты:

• 
  
  
• 
  Белсенділігін арттырып, білімін жетілдіру;
  
• 
  Ұлтжанды, елін жерін сүйетін, адамгершілік қасиеттерді бойына жинақтаған, батыл, иманды жеке тұлға тәрбиелеу.
  

Сабақтың түрі: аралас

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:

Жаңа сабақ:

Араб әлемі ХХ-шы ғасырдың 2-ші жартысында әлі де отаршылдық тәуелдіктен арыла қоймаған.

Барлық араб елдерінің аумағында (Сирия, Ливан, Иемен және Сауд Арабиядан басқа) шет ел әскерлері орналасқан, Алжир, Судан әлі де отарлы болған, кейбір елдер Ұлы Британия және Францияның қол астында отар болып есептелінген. 1952 жылы 23-ші шілдедегі Мысырдағы көтеріліс король Фарухты тақтан бас тартуға және елден тайып тұруға мәжбүр етті. Бұл көтеріліске басшылық еткен «Ерікті офицерлер» үлгісімен ұқсас ұйымдар басқада араб елдерінде пайда болды.Оларға дәл осындай көтеріліс ұйымдастыруға мүмкіншілік Иракта (1958 ж.), Иеменде (1962 ж.), Судан мен Ливия да (1969 ж.) туады.

Үйге тапсырма: §18. Араб елдері