№
|
Сабақтың тақырыбы
|
1-модуль.
Оқыту мен оқудағы жаңа әдістер
|
2-модуль.
Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету
|
3-моуль.
Оқыту мен оқуда АКТ-ны пайдалану
|
4-модуль.
Талантты және дарынды балаларды оқыту
|
5-модуль.
Оқушылар-дың жас ерекшелігіне сәйкес оқыту
|
6-модуль.
Оқыту мен оқудағы басқару және көшбас-
шылық
|
7-модуль.
Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау
|
1
|
11-сынып
Сабақтың тақырыбы:
Жоңғар хандығының құрылуы, ХVІІ-ХVІІІ ғғ. қазақ-жоңғар қатынастары, жоңғарлардың қазақ жеріне басып кіруі
Мақсаты:
Білімділік: оқушылардың қазақ халқының ХVІІ-ХVІІІ ғғ. жоңғар шапқыншылығына қарсы азаттық күресі,қазақ-жоңғар қарым-қатынасының шиеленісуі туралы білімдерін қалыптастыру;
Дамытушылық: оқушылардың қазақ халқының ХVІІ-ХVІІІ ғғ. ұлт-азаттық, тәуелсіздік жолындағы қаһармандық күресі туралы тарихи материалды меңгеру, салыстыру, талдау, анализ жасау арқылы тарихи уақытты білуге, ол туралы ойын қорытуға, сол заманға тән тарих ұғымдар мен түсініктерді,сөздерді таба білу дағдыларын
дамыту;
Тәрбиелік: Оқушыларды жалпы тарихи білімділікке, қазақтар жеңісінің маңызын түсінуге, тарихи сабақ алуға, тарихи кейіпкерлерге баға бере алуға тәрбиелеу;
Түйінді идея: Топпен, жұппен жұмыстың тиімділігі мен ерекшелігін түсіну;
Күтілетін нәтиже: оқушылар сол заманның ерекшелігін тани алады, сол заманға тән ұғымдар мен түсініктерді біледі, тарихи анализ жасай алады, өзара топтық жұмыста талдау жүргізе біледі, сол ғасырлардың кейіпкерлерінің өмірін салыстыра алады, олардың алатын орны мен тарихи мәнін тани алады;
|
Үй тапсырмасын қайталауда ашық сұрақтар техникасын қолдану. 7-8 және 10 сыныптарда жоңғар шапқыншылығы туралы оқығандарын естеріне түсіру:
«Сендер, қазақ жеріне Жоңғар хандықтары қарым-қатынасының шиеленісуіне не себеп болды деп ойлайсыңдар?»
«Ой талқы» стратегиясы арқылы.
1.Жоңғарлардың шапқыншылыққа дайындалуы қандай болды?
2.Жоңғар хандығының құрылуы және оның басқыншылық саясатының басты бағыттары қандай?
3.Жоңғарлардың қазақ жеріне басып кіруі мен Орбұлақ шайқасы туралы не білесіңдер?
4.Қазақтар өткізген Қарақұм құрылтайының мәні неде деп ойлайсыңдар?
5. «Ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама» деп аталған жойқын апат туралы не айтасыңдар?
6. Жоңғар шапқыншылығына қарсы Отан соғысы, оған бүкіл халықтың бірігуіне қандай баға берер едіңдер?
7.«1727 жылғы Бұланты бойындағы шайқас халықтың рухын көтерді дегенге келісесіңдер ме? Неге?
8.Аңырақай шайқасының мәні мен тарихи маңызы неде?
9.Жоңғар шапқыншылығын жеңіспен аяқтаудағы хандардың рөлі қандай?
10. Басты шайқастар болған жердің тарихи-географиялық орындары туралы әңгімелеңдер.
11. Сол дәуірге қысқаша сипаттама беріңдер.
|
Өткен тақырыптар бойынша түрткі болатын сұрақтар стратегиясын қолдану.
«Блум таксономиясы» бойынша сұрақтар:
Білу:
1.Жоңғарлар деген кімдер?
2.Жоңғар хандығына кіретін тайпаларды білесіңдер ме?
3.Жоңғар хандығының ерекшеліктері туралы не білесіңдер?
Түсіну:
1.Жоңғарлардың басты мақсаты-қазақ жерін басып алу дегенді қалай түсінесіңдер?
Қолдану.
1. Жоңғарлардың соғыс саясатының жоспары қалай жасалған?
2.Қандай негізгі соғыс тактикасы болғанын естеріңе түсіріңдер.
Талдау:Жоңғар мен қазақтары арасындағы болған ұрыстар мен шайқастарды өз ретімен талдаңдар.
Жинақтау.
«Венн диаграммасы» бойынша салыстыру.
Бағалау:
1.Тарихта жоңғар басқыншылығына қарсы шайқастың қандай тарихи маңызы мен орны
болды?
2.Жоңғарлармен күресте қазақ халқы бірлігінің жеңді дегенге не айтар едіңдер?
|
«Power Point»дәуірлердің хронологиялық ауқымын оқушының жадында қалыптастыру.
1. Жоңғар хандығының қазақ жеріне қатысты ұстанған саясаты туралы пікірлерді талдау;
2.Жоңғар хандығының күш-қуаты туралы тірек сөздер мен сызбаны пайдаланып баяндау;
3.«Жаужүрек мың бала» фильмінен үзінділер көрсету.
4. Жоңғар мен қазақ қолы шайқастары туралы кестені көрсету.
5.Шайқас болған жерлерді карта бойынша көрсету.
6. Жоңғарлар мен қазақтардың қару-жарақтарына сипаттама беру.
7. Қазақ қолының басты
жаңалықтары
(сызбаны көрсету)
|
Оқушылар-дың жетіс-тіктерін анықтау.
1.«Блум таксоно-миясы» бойынша сұрақтарды талдау кезінде;
2. Тірек сөздер мен сызбаны пайдалану кезіндегі жауаптары арқылы;
3. Топтық жұмыс орындау кезінде (постер қорғау);
4.Шығарма-шылық тапсырманы орындау кезінде.
|
Оқушылардың жадын жаңғырту кезіндегі рефлексия кезеңі: Сабақ бойынша оқушылардың
ойын білдірту. «Менің сабақтан алған әсерім!»
Нені білемін?
Нені білгім келіп еді?
Нені үйрендім?
немесе «INSERT»
стратегиясын қолдану бойынша жүйелеу.
|
Оқушы-ларды топқа бөлу бары-сында және топтық, жұптық, сыныптық жұмыс кезінде қаншалықты белсенділік танытқанын анықтау;
Топ көшбасшыларын анықтау мен оларды сөйлету.
|
Постер жасату;
1-топ.Жоңғар хандығы.
2-топ. Орбұлақ шайқасы.
3-топ.
Қарақұм кеңесі.
4-топ. Бұланты шайқасы.
5-топ. Аңырақай шайқасы. Постерлерді қорғату.
Формативті бағалау;
Өзара бағалату;
Блиц-сұрақтар қою;
Үйге тапсырма беру;
|
2
|
11 сынып
Сабақтың тақырыбы:
«Ақтабан шұбырынды...», жоңғар шапқыншылығына қарсы бүкілхалықтық Отан соғысы.
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға сол кездегі тарихи заман мен оның басты оқиғалары туралы тарихи материлды меңгерту, басты оқиғалар құбылысын саралай отырып, оның өзгешелігіне көңіл бөлу, жаңа білімді өз бетінше іздендіру, өз көзқарасын қалыптастыруға ықпал ету.
Дамытушылық: Оқушылардың тарихи материалды қабылдауын, танымдық белсенділігін арттыру, сол дәуірге тән ұғымдарды түсінуге дағдыландыру;
Тәрбиелік: тарихи білімділігін қалыптастыра отырып, өз елінің тарихына деген сүйіспеншіліктерін арттыру;
Түйінді идея: Топпен жұмыстың тиімділігі Рефлексия.
«2 минуттық эссе»
Күтілетін нәтиже: жоңғарлар мен қазақ қолы арасындағы шешуші шайқастардың ерекшелігін танып білу, сол ғасырға тән сипаттарды айыра білу, оның ерекшеліктерін атай алу.
|
Үй тапсырмасын қайталауда ашық сұрақтар техникасын қолдану.
Жұппен жұмыс:
Жоңғар шапқыншылығы туралы не білеміз?
Қолдарына А-4 қағазын беру; оған түйін сөздер жаздырту;
Қазақ хандығы және оның жоңғарлармен күресі туралы мәтін құрастырту.
Топпен жұмыс.
(Топтағы оқушылардың ынтасын анықтау)
|
Сұрақтарды қою арқылы сабақ-тың тақырыбын ашу.
1.Неліктен «Ақтабан шұбырынды...» деп 1723-1727 жж арасы аталады?
2.Қандай жоңғарлармен болған шайқастармен таныс болдыңдар?
3.Жоңғар қолына Қазақстанның қай аумақтары тәуелді болды?
4. Неліктен «Аңырақай шайқасы» деген ұғым бар?
5.Жоңғар шапқыншылығы қазақ хандығының өзгеруіне тікелей қатысы болды ма?
«Блум таксономиясы» бойынша оқушылардың басына тәж кидіру арқылы ойларын білу.
|
«Power Point»
«Ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама» туралы хронологиялық кестемен таныстыру (қысқаша);
Тарихи уақытқа талдау жасай отырып, қазақ тарихында осы оқиғалардың ерекше орны болғандығын фотосуреттер көрсету арқылы түйіндеу.
|
Оқиғаға талдау жасатқызу;
Ретімен айттыру:
«Ақтабан шұбырынды... алқакөл сұлама» жылдары;
«Бұланты шайқасы»;
Аңырақай шайқасы;Тәуке хан;
Әбілқайыр хан;
Абылай хан;
Қазақ қолын бастап ерлік көрсеткен қазақ батырлары;
Әділдігін айтқан қазақ билері;
|
Жадыны жаңғырту мақсатында оқушылардың ынтасын анықтау «1723-1727 жж басты тарихи оқиғаларды сипатта»:
Ортақ тапсыр-ма: сол дәуірге тән қандай саясат ортақ болды? Қандай ой түйдіңдер? Нені ұқтың-дар? (әр топ өз ойларын пос-терге жазып,түйін сөздер жазып, оны қорғайды);
Ой толғаныс кезеңі:
«2 минуттық эссе» жазу.
Тақырыбы:
« Тәукенің хан ретіндегі ерекше қызметі мен адам ретіндегі жақсы қасиеттері».
|
Топ мүшелерін көшбасшы-лыққа үйре-ту және анықтау; Оқушы-лардың топта өз рөлдерін
игере алғандығын қадағалау мен байқау;
Шынайы көшбасшыларды анықтау.
|
Формативті бағалау;
Топқа бөлу:
1-топ. «Хандар» тобы
2-топ. «Батырлар» тобы
3-топ. «Билер» тобы
4-топ. «Қазақ халқы» тобы
5-топ. «Көшбасшылар» тобы
Әр топ бұл тапсырманы орындауда топтың аттарына сай ұғымдар, сөздер, түсініктерді жазып әкеледі де тақтаға іледі;
Тақтада сөз тұр: «Жоңғар шапқыншылығына қарсы күрестің көшбастаушылары»
Өзін-өзі бағалату;
Номинация беру;
«Білімді топ»;
«Тапқыр топ», «Зияткерлік топ»; «Шығармашыл топ»; «Мәмілегер топ»
Баға қою;
Қорыту.
Үйге тапсырма беру;
|
3
|
11 сынып
Сабақтың тақырыбы:
Жоңғар шапқыншылығын жеңіспен аяқтаудың тарихи маңызы (жинақтау) сабақ-1
Мақсаты:
Білімділік: ХVІІ-ХVІІІ ғғ тарихи шолу, оны еліміздің тарихи оқиғаларымен байланыстыру, дәуірге тарихи баға беру арқылы тарихи сананы қалыптастыру;
Дамытушылық: шығармашылық тапсырманы орындау арқылы қабілеттерін шыңдау, ойлау, сөйлей, негізгілерін ажырата алу, анализдеу, баға бере алу дағдыларын дамыту;
Тәрбиелік: өз елінің тарихына деген сүйіспеншілікті дамыту, тарихқа деген құрметтеушілікті тудыру.
Түйінді идея: топпен жұмыстың тиімділігі. Рефлексия: «Сабақтан алған әсерім!»
Күтілетін нәтиже: топтық жұмыстағы ынтымақтастық, өзара әрекеттестік, тапсырманы талдауды, өз ойларын түсіндіруді үйренеді.
|
Ашық сұрақтар мен жабық сұрақтарды қою технологиясын қолдану.
1.Отан соғысы ұғымы нені білдіреді?
2.Жоңғар шапқыншылығымен қазақ жасақтарының шайқастары туралы хронологиясын атап беріңдер.
3. Басты қолбасшылар-хандар туралы айту.
4.Осы шапқыншылықта қазақ халқын жеңіске жеткізген тек хандар ма ма?
5. Осы Отан соғысында көшбастаған батырлар туралы айтыңдар.
6.Қазақ билерінің осы шапқыншылыққа қарсы күресте алатын орны туралы не ой түйдіңдер?
7.Абылай ханның басты ерекшеліктерін талдап беріңдер.
|
Әр топқа берілген шығармашылықтапсырмаларды орындау және оны түсіндіру арқылы ойлау дағдыларын қалыптастыру;
СТО құралдарының бірі-
«Ақылдың алты қалпағы» бойынша талдау.
|
«Power Point» Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте Отан соғысындағы ерекшеліктерін көрсету.
Хандар туралы суреттер көрсету.
Интерактивті тақта арқылы шығармашылық тапсырмалар, топтық жұмыс тапсырмаларын орындату арқылы оқушыларға ой тастау.
Білгім келеді!
Білемін!
Білгенімді ұмытпаймын!
|
Сабақ барысында оқушыларғажұмыс жасату арқылы
тарихи материалды меңгертуге барынша қызықтыру. «Ой талқы» жасау арқылы талантты оқушылар-дың ерекше жауабын бақылау мен анықтау; Шығарма-шылық тапсырманыорындауда кестені орындату.
|
Оқушылар сұраққа жауап беруде, өз ойларын айтқанда, дәлелдеп қорғағанда, СТО бойынша «Ақылдың алты қалпағын»
қолданғанда ынталарын анықтау;
|
Әр топтан көшбасшы- ларды анықтауда оқушылар-ды рөлге бөлу, топтық мақсатпен топтық пікірдегі белсенділік-ті бақылау.
|
Формативті бағалау;
Сабақтан алған әсерім:
Түрлі-түсті стикермен тақтада флипчартқа өз әсерлерін жапсыру;
Бағалау;
Өзара бағалау;
Сабақтың
нәтижелерін қорыту.
Үйге тапсырма беру;
|
4
|
11 сынып
Сабақтың тақырыбы:
Жоңғар шапқыншылығын жеңіспен аяқтаудың тарихи маңызы (жинақтау) сабақ-2
Мақсаты:
Білімділік: ХVІІ-ХVІІІ ғғ. Қазақстан тарихындағы басты орын алатын оқиғалар туралы тарихи мәтінді оқи отырып, сыни тұрғыдан талдауға өз көзқарастарын білдіре алуға үйрету;
Дамытушылық: тарихи тілмен сөйлеу мәдениетіне, ой түюге баулу қабілеттерін шыңдау, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: тарихи сауаттылық пен білімділікке тәрбиелеу.
Түйінді идея: топпен жұмыстың тиімділігі. Рефлексия. Нені білемін және неге үйрендім?
Күтілетін нәтиже: топтың әр оқушысы өз ойларын айта біледі. Көзқарасын білдіре алады.
|
Үй тапсырмасы
«Ой талқы» стратегиясы бойынша сұрақтар қою.
1.Жоңғар шапқыншылығына қарсы күрестегі көшбастаушылар деген нені білдіреді?
2. Олардың ерекшелігі неде?
3. Қазақстан жеріндегі сол оқиғадан кейін қалған топонимкалық жер атаулары мен ескерткіштерін атаңдар.
Өткен сабақта түйгенде-рін «Мозаика» немесе «Пазл» әдісімен құрастыру арқылы айтады (Топтың неге қол жеткізгенін байқау);
|
Сыныптағы оқушыларды топқа бөлу:
1-топ. Әбілқайыр хан қызметі
2-топ. Абылай ханның тарихи бейнесі
3-топ. Бөгенбай батырдың тұлғасы
4-топ. Қабанбай батырдың ерекшелігі
5-топ. Қазақ билерінің орны
А-3 қағазына «Кластер» құрастырту және салдырту:
Оны қорғату.
«Блум таксономиясы»бойынша өткен сабақтардағы білімдерін естеріне түсірте отырып, талдату.
|
«Power Point»
«Егер мен сол кездегі тарихи уақытты кері қарай бұра алсам...» кестесін құрастыруды тапсыру (тарихи ұғымдардың мән-мағынасын ой-қиял арқылы аша отырып, сәйкестендіріп құрастыру). Кесте бойынша оқушыларды сөйлеттіру. (оқушылардың ойының әртүрлілігінің, біреулері сол уақытты мадақтаса, біреулері оның кемшілігіне тоқтау арқылы пікірлер талданды).
|
Оқушылар-дың сабақта қол жеткізген жетіс-тіктерін анықтау.
1. Сыныпқа проблема-лық сұрақ қойдым:
Неліктен сол кездегі қазақ қолы жоңғарлардан басында қатты жеңілген?
2. «Мен ойлаймын» стратегиясы бойынша
түйінді ойларын айттыру.
|
Сабақ барысында алынған тапсырмалар негізінен стандартқа сай, жас ерекшелік-терін ескере отырып дайындалды.
|
Сабақ барысында тапсырма-ларды орындауда оқушы-лардың ынтасын, зейінін қадағалау, бақылау, көшбас-шылық қабілетін байқау.
|
«2 жұлдызша, 1-тілек» айтқызу;
«Ыстық орындық»;
Сұхбат алу;
Бағалау;
Топты бағалау;
Номинация беру;
Жекелеген оқушыларды атау.
Қорыту;
Үйге тапсырма беру;
|
