Сабақтың тақырыбы: §41. Ауа температурасының жылдық өзгерісі және ауытқу амплитудасы. Сабақтың мақсаты

Дамытушылық: Табиғатта ауа температурасының өзгеруін нақты мысалдар келтіріп сызба-суреттер арқылы оқушылардың көру, есте сақтау, ойлау, есту қабілетін дамыту, дүниетанымын кеңейту.

Оқушылармен амандасу, сынып оқушыларын түгендеу.

1. 
   сағ 1 де +5 0С, 7 де -20С, 13 те +100С, 19да +90С, тәуліктік амплитуда:
   (+100С) - (-20С) = 12 ге тең.
   
2. 
   Мысалы: сағ 1 де +50С, 7 де -20С, 13 те +100С, 19да +90С, тәуліктік орташа температура:
   ((+50С+ (-20С) +(+100С)+(+90С))/4)=+5,50С
   
3. 
   Шілде айында сағат 1-де +18°С, 7-де +10°С, 13-те +25°С, 19-да +20°С. Тәуліктік жиынтығын және тәулік бойынша орташа температураны тап.
   

 Температураның жыл ішіндегі өзгерісі Жердің Күнді айналу жолындағы орнына байланысты.

• 
  Жазда күн сәулелері жер бетіне тік түседі де, оны жақсы жылытады. Оның үстіне күн ұзақ.
  
• 
  Қыста керісінше күн сәулелері жерге көлбей түседі. Әрі күн қысқа. Сондықтан жер бетіне жылу аз келеді.
  
• 
  Солтүстік жарты шардағы ең жылы ай – шілде, ең суық ай – қаңтар.
  
• 
  Оңтүстік жарты шарда керісінше
  

ЖОТ табу үшін АОТ жиынтығын ай санына бөледі, ол үшін 12 айдың оң температурасын бөлек, теріс температурасын бөлек есептеп, одан шыққан сандарды бір-бірінен қосып, шыққан санды 12 айға бөледі.

То.ж.а – орташа жылдық амплитуда;

Те.ж.а.о. – ең жылы айдың орташа температурасы;

Те.с.а.о. – ең суық айдың орташа температурасы;

Ең жылы ай – шілде.

Ең суық ай – қаңтар.

Мысалы: То.ж.а = 20-(-12) =32⁰ С

 Оң (+) температуралар жиынтығы + 90°С. Теріс (–) температуралар жиынтығы –45°С. Сонда орташа жылдық температура (90°С–45°С): 12 » +3,8°С.

Изотерма – грекше «изо»- бірдей, «терма» - жылу.

Қаңтар изотермасы- көк немесе қара түс;

Шілде изотермасы- қызыл түс;

Смайлик арқылы оқушыларды бағалау