Сабақтың тақырыбы: §42. Республиканың рухани өмірі: білім және ғылым §43. Әдебиет және өнер. Сабақтың мақсаты

§43. Әдебиет және өнер.

   Білімділік: Халыққа білім беру ісі мектеп ,кәсіптік техникалық білім, жоғары және арнаулы оқу орындары туралы білу; тоқырау жылдарының әдебиетіне шолу, жетiстiктер мен iркiлiстерiн ажырату, танымал жазушылардың татымды шығармаларын атау және олардың мазмұнымен таныстыру,

  Тәрбиелік: Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру және ұлтжандылыққа тәрбиелеу. Эстетикалық тәрбие.

§42. Республиканың рухани өмірі: білім және ғылым

§43. Әдебиет және өнер.
Жоспары:

1. 
   Халыққа білім беру.
   
2. 
   Ғылым.
   
3. 
   Әдебиет.
   
4. 
   Өнер.
   

1949 жылы жалпыға бірдей міндетті жетіжылдық білім беру ісі қайтадан қолға алынды.

1959 жылы “Мектептің өмірмен байланысын нығайту жəне халыққа білім беру жүйесін одан əрі дамыту туралы” заң қабылданды. 1962-1963 оқу жылынан бастап 8 жылдық білім беруге көшу, 11 жылдық еңбек-политехникалық мектептерін құру, жұмысшы жастар мектептерін көбейту, мектеп-интернаттар жүйесін кеңейту шаралары көзделді.

1946-1956 жылдары кəсіптік-техникалық білім беру жүйесінде 344,5 мың жас маман дайындалды.

1980 жылдардың ортасында ЖОО-ның саны 55-ке жетті. Бұл жылдары студенттік құрылыс отрядтары өріс алды. Орта арнаулы оқу орындарының саны 246-ға жетті. Жоғары және орта арнаулы оқу орындарынан 550 мыңға жуық студенттер мен оқушылар 200 түрлі мамандық алды.

1960-1970 жылдары Қазақ КСР Ғылым академиясы КСРО-дағы ірі ғылыми орталықтардың біріне айналды. Қазақстандық ғалымдардың еңбектері шет елдерге танымал болды.

Д.В.Сокольский катализаторларды электрохимиялық əдістермен зерттеу мәселесін көтерді. Социалистік Еңбек Ері, академик У.М.Ахметсафин гидрогеология жəне гидрофизика ғылымдары саласында нәтижелі еңбек етті. М.А.Айтхожин бастаған ғалымдар тобы генетика мен микробиология саласында табысқа жетіп, өсімдік жасушаларындағы информасомаларды ашты. Академик А.И.Бараев басқарған Ленин атындағы Бүкілодақтық ауылшаруашылығы ғылым академиясының Шығыс бөлімі топырақ қорғаудың жаңа жүйесін жасауда зерттеулер жүргізді. Академиктер Ә.Х.Марғұлан мен Е.А.Букетов есімдері ғылыми ортада ғана емес, көпшілік қауым арасында кеңінен танымал болды. Ғалымдар аллергология, онкология, вирусология салаларында табыстарға жетті.

Соғыс кезіндегі қазақ әдебиетін қалыптастыруға қаламгерлердің барлық ұрпағы қатысты. Бұл кезде елде С.Мұқанов, М.Әуезов, Ғ.Мүсірепов, Ғ.Мұстафин, Ғ.Орманов, А.Тоқмағамбетов, Ә.Тәжібаев, Ж.Хұсайынов, Ә.Әбішев, М.Хакімжанова әдебиет саласында құлшына еңбек етті.

ХХ ғасыр басындағы демократтар – “Сөзді өнер атаулының ішіндегі ең біріншісі деп есептейтінін” мәлімдеген ақын, қазақ графикасының реформаторы А. Байтұрсынов (1873-1938), М. Дулатов (1885-1935) – “Оян, қазақ!” өлеңдер жинағы; М. Жұмабаев (1893-1938) – ұлы лирик. Әлемге әйгілі жазушылар М. Әуезов (1897-1961) – “Абай жолы” роман-эпопеясы (1954); І. Есенберлин

(1915-83) – “Көшпенділер” трилогиясы (1973); ақын М. Шаханов – “Өркениеттің адасуы” поэмасы (2001); ақын, түрколог, Қазақстанның ЮНЕСКО-дағы тұрақты өкілі О. Сүлейменов –«Адамға табын, Жер, енді!” поэмасы (1961), «Аз и Я» зерттеуі (1975).  

Ш.Аймановтың «Атаманның ақыры», С.Қожықовтың «Қыз Жібек» фильмдері халық арасында ілтипатпен қабылданған шын мәніндегі көркем таспалар болды. 

Топтарға бөлімдерді оқушыларға бөліп беріп, оқыту, түсінгендері бойынша постер қорғату.

1. Қазіргі кездегі білім сапасы қандай деңгейде? Білім туралы қандай заңдар бекітілді?

2. Ғылымның қазіргі кездегі жаңалықтары қандай?

3. Әдебиет саласындағы өзгерістер. Қандай мерейтойлар аталып өтуде?

4. Қазіргі кездегі өнер саласы туралы айтып беріңіз.

Жаңа сабақты бекіту. «ББҮ» сызба әдісін аяқтау.

Сабақты қорытындылау. «Тілек ағашы»

Үйге тапсырма: §42. Республиканың рухани өмірі: білім және ғылым.

§43. Әдебиет және өнер.