Сабақтың тақырыбы: «Абай жаққан бір сәуле сөнбеу үшін»

Сабақтың   тақырыбы: «Абай  жаққан  бір  сәуле  сөнбеу  үшін »

Сабақтың   мақсаты:Абай шығармашылығынан  алған  білімдерін  тексеру, әдебиеттің  өзіндік  заңдылықтары,  ерекшеліктері жайында  білім  бере  отырып,  басқа  өнер  түрлерінен  айырмашылықтарын  айыра  білуге  үйрету;  оқушылардың  байқампаздығын,  ойлау  шеберлігін,  сөйлеу  мәдениетін  дамыту; табиғат  пен  адам,  жалпы  тіршілік  атаулының  тұтастығын  түсіндіре  отырып,  оқушыларға  экологиялық  тәрбие  беру,  отанды,  туған  жерді  сүюге,  табиғатты  қорғауға ,  қолдауға  баулу.

Көрнекілік: интерактивті  тақта,  бағдарламасында   жасалған  презентация,  компьютер.

Сабақтың  түрі: өткен  тақырыпты  пысықтау.

Сабақтың  әдісі: сұрақ – жауап, ой бөлісу.

Сабақтың  барысы.

Ұйымдастыру  кезеңі: оқушыларды  3  топқа  бөлу, сабақтың  мақсатымен  таныстыру.

Бүгін  біз  қазақтың  ұлы  ақыны  - Абай  Құнанбайұлының  өмірі  мен   шығармашылығын  қорытындылап, өз  білімдерімізді  бақытты поэзия  сабағында көрсеткелі  отырмыз.

«Бақытты  сәт» ойынына  3 топ  қатысады.

«Ақыл» тобы,  «Жүрек» тобы,   «Ғылым» тобы.

Сабақ  5 турдан  тұрады.

«Мына  тұрған  Абайдың  суреті  ме, Өлең  сөздің  ұқсаған  құдіретіне. Ақыл , қайрат,  білімді  тең  ұстаған  Өр  Абайдың  төтеген  кім  бетіне? » деп Жамбыл  атамыз  айтқан.

І тур   »Даталар  тізбегі».

1.Ақын  Семейдегі  «Ахмет – Риза » медресесінде  қай  жылы  оқыды?      (1855ж.)

2.Абай  қай  жылы  дүниеге  келді?     (1845ж.)

3.»Ескітам» медресесінде  қай  жылы  білім  алады?   (1853ж.)

4.»Абай» шығармаларының  тұңғыш  жинағы  қашан  шықты?      (1909ж)

5.Қай   жылы  әкімшілік,  билік жұмыстарға  араласты?  ( 1858ж.)

6.Қоңыркөкше  елінде  қай  жылдары  болыс  болды?     (1875-1880ж.ж.)

7.»Абай  әні» атты  көркем  фильм  қай  жылы  түсірілді?       (1945ж.)

8.»Абай «  атты  «Қазақфильм»  киностудиясы  шығарған  деректі  фильм  қай  жылы қойылды?   ( 1983ж.)

ІІ тур     

«Туғанда   дүние  есігін  ашады  өлең».

Сұрақтар:

1.Абайдың  ең  алғашқы  аудармасын  ата ?

(Лермонтовтың  «Бородино» өлеңі).

2.Абайдың  «Дүние  де  өзі,  мал  да  өзі» деген  сөзінде  нені  айтады? (оқуды, ғылым, білімді  меңгеруді  айтады).

3.Абайдың оқу , ғылым,  өнер  жөніндегі  өлеңдерін  ата.

«Жасымда  ғылым  бар  деп  ескермедім»,  «Ғылым  таппай  мақтанба»,   «Интернатта оқып  жүр»,     »Өлең- сөздің  патшасы,  сөз  сарасы»,    «Мен  жазбаймын  өлеңді  ермек  үшін»,  «Құлақтан кіріп  бойды  алар»,   «Сегіз  аяқ».

4.Абайдың қанша  қара  сөзі  бар ?        (45 қара сөзі)

5.Абайдың  өмірбаянын  бірінші  рет  кім  жазды?    (Ақынның  өмірбаянын  бірінші  рет  туған  інісі – Ысқақтың  баласы – Кәкітай 1909 ж. жазды).

6.Абайдың табиғат  лирикасына  жазылған  өлеңдерін  ата.

( Жаз,  Жазғытұрым,  Күз,  Қыс,  Желсіз  түнде  жарық  ай, Қан сонарда  бүркітші  шығады  аңға).

ІІІ тур   Жұмбақтас.

Әр  топқа ұлы   ақын  туралы  айтылған  басқа  ақын – жазушылардың  берген  бағасын  жұмбақ  ретінде  қоямын.

1.«Ақыл» тобына  :  Қазақтың  бас  ақыны  Абай  Құнанбаев. Онан  басқа бұрынғы – соңғы  заманда  қазақ  баласында  біз  білетін  ақын  болған  жоқ.

(А.Байтұрсынұлы)

2.«Жүрек» тобына:  Абай  өз  заманынан  анағұрлым  биік  тұрған  ақын  еді.

(Ғ.Мүсірепов)

3. 
   «Ғылым» тобына: Орыстар үшін  - Пушкин,  ағылшындар  үшін – Шекспир, грузиндер  үшін – Руставели ...  қандай  ұлы  құбылыс  болса, Абай  да  қазақтар  үшін  сондай  теңдессіз  құбылыс.
   

ІVтур «Сен  маған , мен - саған»   Әрбір   топ үй  тапсырмасы  бойынша  екі  сұрақтан  дайындап келіп,  бір  біріне  қояды.

V тур «Қазақ  поэзиясының күн  шуақты  асқар  биігі».

Әрбір  топқа  Абайдың  бір -  бір  қара  сөзі  таратылып  беріледі, қарасөздің  мағынасын  ашу.

Содан кейін  әрбір  топ  бір  өлеңін   жатқа  айтады.

Соңында  барлық  топтар  бірге  «Көзімнің   қарасы» өлеңін   орындау.

Сабақты Нұрсұлтан  Назарбаевтың  «Абайды  таныту  арқылы  біз Қазақстанды  әлемге  танытамыз, қазақ  халқын  танытамыз. Абай  әрқашан  біздің  ұлттық  ұранымыз  болуы  тиіс» деп  айтқан  пікірімен  аяқтаймын.

Сабақты  қорыту:

Бағалау:

Үйге тапсырма:  Абай  атамыз  туралы  өлең  құрастыру.

. Негізгі бөлім: «Абай жаққан бір сәуле...» сайыс

ІІ топ: 1. Ол жартасқа барда. Не істеді?

1. Абай алғашқы өлеңдерін қай ақынның атынан жарияланып отырды? (Көкбай)

Рахмет достар, онда менде бір сұрақ бар:

- Абай аңсаған

Толық адам кім?

Мұғалім: «Абай жаққан бір сәуле сөнбеу үшін» мен не істей аламын? -деген сұраққа қалай жауап берер едіңдер

• 
  Абайдың барлық қара сөзін оқимын;
  
• 
  Адам бойындағы бүгінгі айтылған жақсы қасиеттерді бойыма жинаймын;
  
• 
  «Абай жолы» эпопеясын оқуым керек деп шештім;
  
• 
  Абайдың ізденуін үлгі еттім;
  
• 
  Мен-дағы өлең жазбаймын
  
• 
  …
  
• 
  Өлмеу үшін - құлқынды жемдеу үшін.
  
• 
  Мен-дағы өлең жазбаймын ермек үшін.
  
• 
  Жаздым үлгі жастарға бермек үшін
  
• 
  Абай жаққан бір сәуле сөнбеу үшін.