11- сынып. Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: Қазақстандағы «Кіші Қазан бағыты» және ауыл
шаруашылығын ұжымдастыру
Сабақтың мақсаты:
білімділік: «Кіші Қазан» бағыты және ауыл шаруашылығын ұжымдастыру саясаты туралы алған білімдерін пысықтау және бекіту ;
дамытушылық: тарихи деректерді, оқулық мәтіндерін пайдалана отырып, топтық жұмыс арқылы өз беттерінше осы кезеңге баға беруге дағдыландыру;
тәрбиелік: сол кезеңдердегі қазақ халқының басына төнген ауыр қасіреттен шығудың жолын іздеген ел азаматтарының істерін үлгі ете отырып, патриоттық тәрбие беру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Әдісі: сұрақ-жауап, «Маятник» ойынының элементтері енгізілген пікір-сайыс
Көрнекілік:слайд, сызба, суреттер.
Сабақтың жоспары І. Ұйымдастыру кезеңі;
II. Негізгі бөлім;
III. Бекіту;
IV. Бағалау;
V. Үйге тапсырма;
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
Топқа бөлу
Ой қозғау (тірек сөздер)
Ролик көрсету
ІІ. Негізгі бөлім
1 – тапсырма:
Ф. Голощекиннің Қазақстанда жүргізген “Кіші Қазан” саясатының мәнін ашыңдар.
Ф. Голощекин ой-пікірін қолдамаған партия басшылары мен ұлт зиялыларының тағдыры туралы айт.
VI Бүкілқазақтық партия конференциясының қазақ байларын күшпен тәркілеу туралы шешімінен кейінгі ел ішіндегі ахуалды сипаттаңдар.
2 – тапсырма:
Қазақ байларын тәркілеу туралы декрет бойынша ірі байларға қандай адамдардың жатқызылғанын нақтылаңдар.
Тәркілеу үрдісінің барысы жайлы баяндаңдар.
Кулактарға жатқызылып, мал-мүлкінен айырылған адамдардың болашақ тағдырын сипаттаңдар.
«Асық ату» ойыны
Ойынның сұрақтары:
Ауыл шаруашылығын ұжымдастыруға бағыт алу қашан және қандай жиында қабылданды?
Ұжымдастыруды табысты жүргізу мақсатында орталық үкімет кімдерді жұмылдырды?
Қазақстанда ұжымдастыру неше кезеңде жүзеге асырылуы тиіс болды?
Ұжымдастырумен бір мезгілде қандай науқандар жүргізіліп жатты?
“Бесеудің хатының” авторлары кімдер?
Ұжымдастыру барысындағы жаппай жазалау мен аштықтың салдарынан қанша қазақ, қай жерлерге көшіп кетті?
О. Исаев Сталинге жазған хатында не туралы айтты ?
Қазақ зиялылары ұжымдастыру саясатына қарсылығын немен дәлелдеді?
Казрайкомның көшпелі, жартылай көшпелі қазақ шаруаларын жеделдетіп ұжымдастыру мен отырықшы өмір салтына көшіру жөнінде нұсқауының салдары қандай болды?
Зардаптары
Қазақстандағы ұжымдастыру
Зардаптары Нәтижелі тұстары
Жері жоқ кедейлер жерде жұмыс
істеу мүмкіндігіне ие болды
2. бай-феодалдарға кіріптарлықтан
құтылды
3. МТС-тер құрылды
1.ауылдың ғасырлар бойы қалыптасқан
өмір салтын түп негізіне дейін күйретті.
2.орташа шаруаларды орынсыз қуғындап,
меншік құқынан айырды.
3. аштық жайлады.
4. халықтың саны күрт төмендеді.
III. Сабақты бекіту:
Семантикалық карта
ОҚИҒА
УАҚЫТЫ
|
300 млн. пұт астық дайындалды
|
6.2 млн. тұрғынның 2.1 млн. қырылды
|
аштық
|
Мал саны 40.5 млн.
|
Бесеудің хаты жолданды
|
Т.Рысқұлов Сталинге хат жазды
|
1930-32 ж.ж
1931-32 ж.ж
1929 ж. дейін
1933 жыл
1932 жыл
1928 жылы
|
|
|
|
|
|
|
Не?
|
Қайда?
|
Қашан?
|
С. Сәдуақасов пен С. Қожановқа “ұлтшыл “деген кінә тағылды
Қазақ байларын тәркілеу туралы декрет қабылданды
БК(б)П XV съезі болды
Республикадан тыс жерлерге 6800 адам жер аударылды
|
Қазақстанда
Мәскеуде
|
1927 жылдың желтоқсаны
1930 – 1931 ж.ж.
1926 жылы
1928 жылы
27 тамызда
|
Тарихи диктант
1928 жылы Голощекиннің саяси қарсыластары алғаш рет тұтқындалды.
1926 – 1927 жылдары жыртылатын жерлер қайта бөлінді. Қазақ байларын тәркілеу туралы декрет 1928 жылдың 27 тамызында қабылданды. 1938 жылы көшпелі және жартылай көшпелі қазақтардың отырықшылыққа көшуі негізінен аяқталды. 1930 жылы 5 қаңтарда БК(Б)П “Ұжымдастырудың қарқыны мен колхоздық құрылысқа көмек көрсету шаралары туралы қаулы қабылдады.
Қорытынды сөз: Мінеки балалар, көріп отырғанымыздай, ауыл шаруашылығын дамытудың сталиндік үлгісі халқымыздың басына жақсы жағынан гөрі орасан зор қасірет әкелген екен. Ұжымдастыру науқаны қатал террор жағдайында, жергілікті жердің ерекшеліктері мен дәстүрлері есепке алынбастан, алдын-ала ойластырылмаған дайындықсыз, әкімшіл-әміршіл шаралармен жүргізілді. Ұжымдастыру жөніндегі іс-шаралар ауылдың дәстүрлі тұрмыс түрін талқандауға бағытталды, тарихи қалыптасқан ұлттық көшпелі өмірдің негіздері жойылды.
IV. Бағалау.
V.Үй тапсырмасы: 18 – 19 параграфтарды оқу. Хронологиялық жұмыс (даталарды теріп олардың немен байланысты екенін дәптерге жазу).
Тарихи диктант
...... жылы Голощекиннің саяси қарсыластары алғаш рет тұтқындалды. 1926 –...... жылдары жыртылатын жерлер қайта бөлінді. Қазақ байларын тәркілеу туралы декрет ...... жылдың 27 тамызында қабылданды. ......жылы көшпелі және жартылай көшпелі қазақтардың отырықшылыққа көшуі негізінен аяқталды. ......жылы 5 қаңтарда БК(Б)П “Ұжымдастырудың қарқыны мен колхоздық құрылысқа көмек көрсету шаралары туралы қаулы қабылдады.
Семантикалық карта
ОҚИҒА
УАҚЫТЫ
|
300 млн. пұт астық дайындалды
|
6.2 млн. тұрғынның 2.1 млн. қырылды
|
аштық
|
Мал саны 40.5 млн.
|
Бесеудің хаты жолданды
|
Т.Рысқұлов Сталинге хат жазды
|
1930-32 ж.ж
1931-32 ж.ж
1929 ж. дейін
1933 жыл
1932 жыл
1928 жылы
|
|
|
|
|
|
|
Не?
|
Қайда?
|
Қашан?
|
С. Сәдуақасов пен С. Қожановқа “ұлтшыл “деген кінә тағылды
Қазақ байларын тәркілеу туралы декрет қабылданды
БК(б)П XV съезі болды
Республикадан тыс жерлерге 6800 адам жер аударылды
|
Қазақстанда
Мәскеуде
|
1927 жылдың желтоқсаны
1930 – 1931 ж.ж.
1926 жылы
1928 жылы
27 тамызда
|
Достарыңызбен бөлісу: |