Сабақтың тақырыбы: Балықтар жоғары класы.Сүйекті балықтар.
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Оқушыларды балықтар класымен таныстыра отырып,олардың сыртқы және ішкі құрылысымен, сулы ортада тіршілік етуіне байланысты биологиялық ерекшеліктерінен мағлұмат беру.
Дамытушылығы: Оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттыру,балықтарды өзіне тән ерекшеліктері бойынша ажырата білуге баулу.
Тәрбиелілігі: Балықтар туралы ұғым бере отырып, оларды қорғай білуге баулу
Сабақтың әдісі: Өзін — өзі тексеру, сұрақ — жауап, суретпен жұмыс т. б.
Сабақтың түрі: Жаңа тарауды меңгерту
Сабақтың көрнекілігі: компьютер, «Балықтар» суреттері, формат, маркер,стикер
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру.
Оқушылармен амандасу
Оқушы назарын сабаққа аудару, үй тапсырмасын пысықтауға көшу
II. Үй тапсырмасын сұрау:
Желілілер типі
1. Желі қандай қызмет атқарады?
2. Неліктен тип желілілер деп аталған?
3. Желілілер қандай тип тармақтарға бөлінген?
4. Қандай желілілерде желі мен жүйке түтігі өмір бойы сақталады?
5. Желілі жануарларға тән белгілерді ата?
III. Жаңа сабақты түсіндіру:
Қызығушылықты ояту сатысы.
Өлеңдегі жасырын сөзді табу арқылы жаңа сабақтың тақырыбын ашып алу
Қанаты бар ұшпайтын
Сусыз жерде тұрмайтын
Желбезекпен тыныс алатын ол- ?
Оқушылар жасырын сөздің «балық» екенін айтады.
Балықтар сулы ортада тіршілік етуге бейімделген төменгі сатыдағы жануарлар. Балықтарды зерттейтін зоология ғылымының саласы — ихтиология деп аталады. Себебі грекше «ихтис» қазақша: «балық» деген сөз.
Жаңа сабақ түсіндіріліп болған соң, оқушылардың өз бетінше меңгеруіне байланысты тапсырмалар беріледі.
IV“Топтастыру” стратегиясы
ІІ мағынаны ажырату
“ЖИГСО” стратегиясы
Тапсырма №1
1. Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы.
2. Балықтардың денесі қандай бөлімдерден тұрады.
3.Балықтарда қандай жүзбе қанаттар болады, атқаратын қызметі қандай?
Тапсырма №2
1. Сұйекті балықтардың сыртқы құрылысына қандай белгілер тән.
2. Сүйекті балықтардың қаңқасы қандай бөлімдерден тұрады.
3. Сүйекті балықтардың асқорыту, тыныс алу жүйесін сипаттаңдар.
Тапсырма №3
Қандауырша мен сүйекті балықтардың құрылыс ерекшеліктерін көрсететін кесте толтыру.
Нені үйрендім?
|
Нені білгім келеді?
|
Нені білдім?
|
1. “Бекіренің басы тасқа тимей қайтпайды”, “Өзен жағалағанның өзегі талмас” деген халық мақал – мәтелдеріне талдау жасау.
2. Елімізде балық шаруашылығының маңызы қандай, өз ойыңды дәлелде.
Тапсырма №4
№
|
Сұрақтар
|
Шеміршекті балықтар
|
Сүйекті балықтар
|
1
|
Денесі (пішіні)
|
|
|
2
|
Жамылғысы (терісі)
|
|
|
3
|
Жүзбе қанаттары
|
|
|
4
|
Желбезегі
|
|
|
5
|
Торсылдағы
|
|
|
6
|
Бүйір сызығы
|
|
|
7
|
Көбеюі
|
|
|
8
|
Түрлері
|
|
| Тақтаға жазылған сұрақтар бойынша эстафеталық жарыс.
Тапсырма №5
Биологиялық жұмбақтарды шешу.
1.Көздері бар ,қабағы жоқ,
2. Пайдаланып тұрғанда
Әсте кірпік қақапайды
Тастайсың суға лақтырып.
Ол қай жәндік суға салсақ
Пайдаланып болған соң,
Тұншықпайды, батпайды.
Арқалайсың сорғытып.
(балық) (ау)
3. Желілер ішінде,
4. Қай мүшесі балықтың,
Балықтан ғана болатын.
Су түбіне батырар.
Қандай сезім мүшесі,
Қанат болса егерде,
Көзбен шолып табатын.
Су бетіне шығарар.
(бүйір сызық) (торсылдақ)
Тапсырма №6
Қармақпен балық аулау.
1. Балықтарды зерттейтін ғылым саласы (ихтиология)
2.Сүйекті балықтарда алғаш қай мүше пайда болды (қуық)
3.Аталық безден бөлінетін сұйықтық (шоғал)
4.Шеміршекті балықтардың ми бөлігі қанша (бес бөліктен)
5.Аналық жұмыртқа жасуша не деп аталады (уылдырық)
6. Құйрық жүзбеқанаттардың үстіңгі қалағы астыңғысынана үлкен қай балық
(шеміршекті )
7.Балықтардың дене бөлігін ата (бас,тұлға,құйрық)
8. Денесін қалыпты ұстауға көмектесетін жүзбеқанаттар (арқа, аналь)
9. Балықтар бір-бірімен не арқылы байланысады (дыбыс шығару )
10.балықтардың тыныс алу мүшесі (желбезек)
Тапсырма №7
Балықтардың ішкі құрлысымен танысу.
Шеміршекті және сүйекті балықтардың ішкі құрлысының суреттерін салыстыра отырып, аттарын интерактивті тақтаға жазу.
Тапсырма №8
Балықтарды торға жинау.
Тақтадағы шеміршекті және сүйекті балықтардың тұсына барлық түрлерін жинақтау.
Тапсырма №9
Вен диаграммасын пайдалану.
Балықтардың ортақ белгілері : суда тіршілік етеді, желбезекпен тыныс алады, жүзбе қанаттары болады.
Шеміршекті балық : денесі плакоитпен қапталған, торсылдағы болмайды,іштей ұрықтанады.
Сүйекті балық : денесі қабыршақпен қапталған ,торсылдағы бар, сырттай ұрықтанады.
Ой толғаныс сатысы
Осы берілген тапсырмалар бойынша әрбір топ сызбанұсқа, жоба түрінде қорғайды.
V.Қорытынды:
Рефлексия
Төмендегі кестені толтыру
VI.Бағалау.
VII.Үйге тапсырма беру.
Тақырыпты оқу, «Ойыл өзенінде кездесітін балық түрлері» туралы іздену жұмысы.
Достарыңызбен бөлісу: |