Сабақтың тақырыбы: Батыр Баян поэмасы Сабақтың мақсаты: білімділік

Сынып: 11 «А»

Сабақтың тақырыбы: Батыр Баян поэмасы

Сабақтың мақсаты:

Оқытудың нәтижелері:

1. 
   Жаңа тақырып жөнінде түсінік қалыптасады.
   
2. 
   Берілген тақырыптың мағынасы мен мазмұнын түсіне отырып, тереңірек ойлауға талаптанады.
   
3. 
   Өз пікірін жеткізу арқылы берілген тапсырманы орындай отырып, сыни тұрғыдан ойлауға дағдыланады.
   
4. 
   Оқушы өз ойын еркін түрде жеткізе және талдай отырып, өз идеяларын айта алады.
   
5. 
   Кейбір оқушылар топтың көмегімен берілген тапсырманы орындайды.
   

Қамтылатын модульдер:

1-модуль оқыту мен оқудағы жаңа тәсіл (ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру, топтық жұмыс), 2-модуль СТО (Блум таксаномиясы жүйесі бойынша оқыту, ВЕНН диаграмма , автор орындығы, синкуэйн әдісі, РАФТ стратегиясы, диалогтік оқыту) 3-модуль бағалау (топ басшысы оқушыларды бағалауы), 4 –модуль (АКТ пайдалану (интербелсенді тақтаны қолдану) 5 модуль талантты және дарынды балаларды оқыту (жоба қорғау, ізденушілік жұмыс, шығармашылық жұмыс), 7 модуль көшбасшылық (топты басқару және барлық сабақтарда белсенділікпен қатысып отыру)

Ресурстар: интернеттен алынған

Қадамдар:

1. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   
2. 
   интерактивті тақтамен жұмыс
   
3. 
   Топпен жұмыс.
   
4. 
   рефлексия
   
5. 
   Бағалау
   
6. 
   Үйге тапсырма
   

Мұғалімнің іс-әрекеті:

1. 
   Ұйымдастыру
   
2. 
   Оқушының зейінін сабаққа аудару
   
3. 
   Топқа бөлу, ережесімен таныстыру, басшы тағайындау.
   
4. 
   Үй тапсырмасын сұрау
   
5. 
   Көркемфильм көрсету, осының негізінде тапсырма беру
   
6. 
   Сабақ барысында болатын тапсырмаларды түсіндіру
   
7. 
   Оқушыларға жалпақ сұрақтар қою
   
8. 
   Оқушылармен диалогқа түсу
   
9. 
   Бақылау, бағалау, ынталандыру
   

1. 
   ЭССЕ оқу
   
2. 
   «Автор орындығы» ойынына қатысу
   
3. 
   Көркем фильмді қарап, өз толықтыру
   
4. 
   Жалпақ сұрақтарға жауап беру
   
5. 
   Композициялық құрылым құру және өз сөзімен баяндау
   
6. 
   ВЕНН диаграмма әдісі арқылы постер қорғау
   
7. 
   Кейіпкерлердің бейнелерін ашу
   
8. 
   Мұғаліммен диалогқа түсу
   
9. 
   Пікірталасқа ат салысу, өз ойын ортаға салу
   
10. 
    РАФТ әдісі арқылы жеке шығармашылық жұмысты орындау
    
11. 
    Синкуэйн әдісімен бес жолды өлең құрастыру
    

Үй тапсырмасын тексеру «Мағжан -сыршыл ақын» тақырыбында ЭССЕ жазу.Өлеңдерін жатқа айту

«Автор орындығы» әдісімен бір оқушы Мағжанның образына еніп, бірінші жақта сөйлейді, оқушылардың қойылған сұрақтарына жауап береді.

1. Сіз қай жылы дүниеге келдіңіз?
2. Туған жеріңіз қай жер?
3. Қайдан білім алдыңыз?
4. Ең алғашқы өлеңдер жинағыңыз қалай аталады?
5. ХҮІІІ ғасырдағы тарихи жағдайды бейнелейтін шығармаңыз.
Жаңа сабақ: мұғалім сөзі

«Батыр Баян» поэмасы - Мағжанның ақындық алып құшағын, қуатты суреткерлік талантын мейлінше танытқан поэма. Ұлттық эпостық және лирикалық дәстүрді жаңа көркемдік жан- жақты байытқан бұл поэма ақының поэтикалық мәдениетінің барынша толысып биік дәрежеге көтерілгендігін ерекше танытты. Бұл поэманың жаңалығы Баянның бейнесін сомдады. Оның портреті даму үстінде біртіндеп айқындалды. Поэмада көтерілген тақырып - ұлттық тақырып. Қазақ елінің ғасыр бойы көксеген арманы. Елім деп еңіреген перзентінің кеудесін жарып шыққан ыстық сезімі.

Мағжан поэмасының табиғилығы соншалық- оқиға әбден шиеленіскенде Баян оңашаланып, өзімен-өзі болып, істеген әрекетінің дұрыс бұрыстығын таразылайды. Жүрек сырын жайып салады. Бір ойы екінші оймен таласып, істеген ісінің ұшығына жете алмай, күмәні молайып, арпалысатын кейіпкер, осы –Баян.

Оқушыларға фильм үзіндісін көрсету.

«Батырлық дегеніміз – жан дүниенің ұлы қасиеті».
Жалпы сұрақ.
- Поэмада қазақ халқы тарихындағы қай кезең суреттеледі?
- ХҮІІІ ғасырдағы Жоңғар шапқыншылығы.

«Батыр Баян» поэмасын сатылай кешенді талдау.

«Батыр Баян» поэмасының басты тақырыбы: Туған елді, жерді қорғау.

Идеясы: Батыр Баян бейнесі арқылы батырларды дәріптеу.

Жанры: Поэзия, поэма

Әдеби теориялық ұғымдар:

Кейіптеу: өмір күшті уын аяды ма, қанды ор боп қалады, қызыл тілім кісендеулі

Метафора : Көкшенің жүрегі , жаным жаралы

Теңеу: сұңқардай, жолбарыстай, аш бөрідей, атқан тандай , бар сұлулық жиылғандай. Анафора әдісі арқылы поэманың бояуын күшейтіп, естілу қуатын арттырған.

1. 
    Шығарманың тарихилығына назар аударту, жоңғарлардың ХVІІІ ғасырда қазақ даласына жасаған шабуылдары, Абылай ханның, батыр Баянның тарихтағы рөлін нақты деректерге сүйене отырып баяндау.
   
2. 
   Поэмаға сюжеттік-композициялық жоспар жасай отырып, оқиғаның байланысын, дамуын, шиеленісуін түсіндіру.
   

Екінші тапсырманың барысы:

Бірінші топ ВЕНН диаграммасы арқылы Мағжан және Сәкеннің екі шығармасын салыстырады.

Мағжан Жұмабаев «Батыр Баян» поэмасы Сәкен Сейфуллин «Көкшетау» поэмасы

Екінші топ Венн диаграммасы арқылы Батыр Баян мен Ноянды салыстыру.

Батыр Баян Ноян

ағайындылар

өз намысым намысын

деп есептеген. жоғалтып алған.

Үшінші тапсырманың барысы: кейіпкерлердің бейнелерін ашу

Абылай - данагөй басшы, айбынды батыр, халық қамқоры, елінің тәуелсіздігін аңсаған хан.

Батыр Баян – Абылайдың сенімді серігі, батыр, өжет, ақылды, патриот, опасыз бауырын атып өлтіреді.

Қалмақ қызы – сұлу. қайсар, кекшіл, өжет, айлакер, туған жеріне, еліне адал.

Ноян – батыр, махаббатына адал, еліне, ағасына опасыз, көрсеқызар.

Қорытынды:Оқушыларға жалпы сұрақтар берілді.

Баян-Абылай бастаған ел азаттығы жолындағы күрескерлердің жиынтық бейнесі,елім деп еңіреген ерлердің бейнесі.

Баян бойындағы адамгершілік қасиеттері: Батырлығы алашқа аян, елдің еркесі. Ханның қанаты. Жаны таза, өзгеге зорлық жасамайды. Намысшыл, Отан үшін інісінің опасыздығын кешірмейді. Ұлт қаһарманы, отаншылдық биігінде самғаған қыран.Дара тұрған тұлға, Абай армандаған, Мағжан қостаған, «ақыл,қайрат,жүректі» бірдей ұстаған толық адам.
Түртіп алу стратегиясы- Нені бұрыннан білемін? Нені жаңадан білдім?

Бағалау: топ басшысы топ мүшелерін бағалайды, соңғы бағалауды мұғалім қорытады.