10 сынып
Сабақтың тақырыбы: электр өрісі. Электр өрісінің кернеулігі.
Сабақтың мақсаты:
-
Білімділік мақсаты: Оқушылардың электр өрісі материяның ерекше түрі, оның қасиеттері туралы ұғымын қалыптастыру.
-
Дамытушылық мақсаты: Электр өрісін сипаттайтын шамалардың физикалық мағынасын түсініп, өзара байланысын сипаттайтын формулаларды ажырату.
-
Тәрбиелік мақсаты: Есеп шығаруда қойылатын талаптарды орындауға дағдылау.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдіс-тәсілдері: Әңгіме, сұрақ-жауап, топтау.
Сабақтың көрнекіліктері: плакаттар, суреттер.
Сабақтың барысы:
І. ДК. Ұйымдастыру кезеңі:
-
Сәлемдесу;
-
Оқушыларды түгендеу;
-
Сынып бөлмесінің тазалығын тексеру;
-
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру (жұмыс орны, отырыстары, сыртқы түрлері);
-
Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
ІІ. ДК. Үй тапсырмасын тексеру, қайталау.
А) теориялық білімдерін тексеру.
Ә) практикалық тапсырмаларын тексеру.
Б) есептерін тексеру.
ІІІ. ДК Білімді жан-жақты тексеру. /ІV. ДК. Жаңа материалды қабылдауға әзірлік, мақсат қою.
Бүгінгі негізгі мақсатымыз оқулық бойынша радиобайланыс толқындармен танысамыз.
-
Кулон заңы вакуумде және диэлектрикте қалай тұжырымдалады?
V. ДК. Жаңа материалды меңгерту:
1. Электр өрісінің кернеулігі E =
өлшем бірлігі
немесе 
А) E =
– вакуумде нүктелік зарядтан r-қашықтықтағы
E =
– диэлектрикте нүктенің кернеулігі.
Ә) E =

- зарядталған жазық өткізгіштің электр өрісінің кернеулігі.
-
Электр өрісі кернеулігініңағыны деген ұғым ендіреміз N = EnS =
берілген бет элементінен қанша күш сызықтарының өтетінін көрсететін шама. N
- тұйық беттен өтетін электр өрісі кернеулік векторының ағыны сол бет ішіндегі толық зарядқа пропорционал. Бұл Гаусс теоремасы деп аталады.
-
Біртекті электр өрісінде электр күштерінің жұмысы жолдың пішініне тәуелсіз а) тұйықталған жүйеде A=0; ә) Электр өрісі күштерінің жұмысы A = W2 – W1 – потенциалдық энергияның айырымына тең.
-
Потенциалдық өріс жұмысы жолдың пішініне тәуелсіз өріс.
-
– өріс нүктесінің потенциалы. A = g (φ1 – φ2) = gU; U – электрлік кернеу.
өлшем бірілігі 1B =
.
-
Өріс кернеуі мен кернеулік арасындағы байланыс U = Ed;
;
VI. ДК. Оқытылып отырған оқу материалын қабылдаудағы оқушы түсінігін тексеру.
Дайындық сұрақтарын талдау.
Оқушылардың жаңа сабақты меңгерудегі білім-білік дағдысының қалыптасуын бағалау.
VIІ. ДК. Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу.
-
Материалды топтау.

φ =
Электр өрісі
W = Edg N
-
Есептер шығару.
Қ.Ж. (9)
Жауабы:
Берілгені: Шешуі:
g1 = 9 * 10 -6 Кл х-бірінші зарядтан кернеулігі 0-ге тең нүктеге дейінгі аралық
g
2 = 9 * 10
-6 Кл Е
1 + Е
2 = 0-есептің шарты. Суперпозиция принципін пайдаланып
r = 8 см

, осыдан
Жауабы: х = 6 см
Т/к х-?
VIII. ДК. Бағалау. Үй тапсырмасын беру: