Сабақтың тақырыбы іv-а топша элементтерінің жалпы сипаттамасы. Көміртек және оның қасиеттері

жүктеу/скачать 2,55 Mb.

бет	11/11
Дата	19.05.2017
өлшемі	2,55 Mb.
	#16498
түрі	Сабақ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Көміртектің қасиеттері

Химиялық қасиеттері:

1200⁰с

С+Н₂О ↔СО+ Н₂ сутекті алуға және отынды

Су газы газ түрінде алуға

С+ 2Н₂О⁹⁰⁰^C = CO₂+2H₂

СО + 2Н₂ ↔ СН₃ОН

2С+ Са^t → CaC₂

CaC₂ + 2HCI ^t^→CaCI₂ + C₂H₂↑

Ацетилен.

AI₄C₃ +12H₂O = 4AI(OH)₃↓ +3CH₄↑

CaC₂ + 2H₂O = Ca(OH)₂ + C₂H₂↑

C₂H₂ → CH₃-C_\^=O → CH₃ – C_\^=O → эфир.

^H^OH

↓ ↓

С₆Н₆ С₂Н₄С₂Н₆

_{+2 -2 0 0 +4 -2}

ZnO + C= 2Zn +CO₂

Zn⁺² +2e = Zn⁰ 2-тотықтырғыш

C⁰ -4e = C⁺⁴ 1- тотықсыздандырғыш.

Көміртек атомының қасиеті-тізбек түзеді.

_{│ │ │ │}

--С—С—С –С— ....... –С ≡С-

^{│ │ │ │}

Биохимиялық рөлі.

Көміртек тірі ағзалар үшін ең басты органоген. Күйе түріндегі бос көміртек және оның моно оксиді СО адам үшін зиянды. Ұзақ уақыт күйемен, көмір шаңымен жұмыс істегенде қатерлі тері ісігін тудырады (оны бұрын «құбыр тазалағыштар» ауруы деп атаған).Ұсақ көмір шаңы өкпе құрылымының өзгерісін тудырып, оның қызметін бұзады СО өте улы, СО-ның уландырғыш әсері қанның гемоглобинімен жеңіл қосылып, оны оттекті ұлпаларға тасымалдауға қабілетсіз етеді. СО-мен уланғанда антидод ретінде карбогеннің 3-5% СО₂-мен О₂-нің қоспасы қолданылады. Осы қоспадағы О₂-нің жоғары қысымы ұлпадан СО-ны ығыстырады, ал СО₂-нің қанды қышқылдандыру, сондай-ақ СО₂ жоғары қысымының тепе-теңдікке

2CO+O₂ → 2CO₂ әсерінің нәтижесінде қаннан СО-ның ығыстырылуы жүреді. Карбонаттар (СаСО₃ және ас содасы NaHCO₃) негізіндегі медициналық препараттардың антиацидтік (қышқылға қарсы) әсері бар және асқазан сөлінің қышқылдығын төмендету үшін қолданылады.

Көміртектің табиғаттағы айналысы

Мына кестелерді пайдалана отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар.

Көміртектің периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы. Көміртектің табиғатта таралуы, маңызды қосылыстары.
Көміртектің табиғатта таралуы, маңызды қосылыстары.
Көміртектің қасиеттері
Биохимиялық рөлі.

Қорытынды:————————————————————————————————————————————————————————————

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
III. ЖАТТЫҚТЫРУ ЖӘНЕ БІЛІМДІ ЕСЕПКЕ АЛУ БЛОГЫ.

ДЕҢГЕЙЛІК ТАПСЫРМАЛАР:

«Өз біліміңді тексер» айдарының сұрақтарына жауап бер.

1. Көміртектің иондану энергиясы _______________, ал электрон тартқыштығы _________________.

2. Көміртек тек _______________________ байланыстар түзеді.

3.Көміртек атомдары бір-бірімен ұзын__________________ немесе ________________ түзуге өте бейім.

«Сәйкестікке» тапсырма

Беттерінде адсорбция жүретін заттар Антрацит
Беттерінде сіңірілетін заттар Алюмосиликат
Техникада адсорбент ретінде қолданылатын зат Адсорбент
Ең қатты көмір Адсорбат

І Деңгейлік тапсырма жауаптары

1. Көміртектің иондану энергиясы жоғары, ал электрон тартқыштығы төмен.

2. Көміртек тек ковалентті байланыстар түзеді.

3.Көміртек атомдары бір-бірімен ұзын тізбектер немесе сақиналар түзуге өте бейім.

1.Беттерінде адсорбция жүретін заттар	Адсорбент
2.Беттерінде сіңірілетін заттар	Адсорбат
3.Техникада адсорбент ретінде қолданылатын зат	Алюмосиликат
4.Ең қатты көмір	Антрацит

№	Сұрақтар	Жауап
1	Қай оксид жанады?	А) CO_2, Ә) СО, Б) P₂O₅
2	Мына қосылыстардың қайсысында көміртектің тотығу дәрежесі 2-ге тең?	А) CO_2, Ә) СО, Б) P₂O₅
3	Көміртектің аллотропиялық түр өзгерісі	А)алмаз Ә) фотосинтез Б) тетраэдер
4	Алмаздың кристалдық торы	А)алмаз Ә) фотосинтез Б) тетраэдер
5	Көміртектің аморфты түрі	А)графит Ә) ағаш көмірі Б) призма
6	СаСО₃қосылыстың салыстырмалы молекулалық массасын тап ?	А) 68 Ә) 100 Б) 116

«Ойланыңдар!» айдарының «Қызықты есептері» тапсырмаларына жауап беріңдер?.

1.Белгісіз газдың ауа бойынша салыстырмалы тығыздығы 2,8. Осы газдың сутегі бойынша салыстырмалы тығыздығын табыңдар?

2. Массасы 18г. Көмірқышқыл газының зат мөлшерін анықта.

3. Зат мөлшері 0,5 моль көміртек монооксидінің массасын есепте.

4. СО және СО₂-нің эквиваленттік массасын анықтаңдар.

5. СО және СО₂-нің қайсысының құрамында көміртектің массалық үлесі көп.

6. 12 гр кальций 6 гр көміртекпен әрекеттескенде қанша грамм кальций корбитін алуға болады?
DownRibbonSharp

ТОПТЫҚ ЖҰМЫС. Сабақ мазмұнын меңгергеннен соң сынып келесі 3 топқа бөлінеді:

1-топ – сынауыққа 1-1,5 мл сірке қышқылының ертіндісін құйып, оған аздаған бордың түйіршігін салып газ бөлінуін бақыландар? Тұжырым жаса.

2-топ – Стаканға 20мл калий хроматы ерітіндісін құйып, оған 1 граммнан белсендірілген көмір салып, жақсылап араластырып, оны қағаз сүзгі салынған құйғыға құяды. Бос стақанда қайтадан сүзгінің астына қояды. Олардың әрқайсысына ацетон қосқанда, сүзінді ерітіндіге тән қарқынды түске ие болатынына көз жеткіз. Тұжырымда.

3-топ – Жалынды көмірқышқыл газымен сөндір. (Химия Шоқыбаев Ж.Ә. 9 сынып. 112 бет). Стақандағы май шамды СО₂-мен сөндір.

Соңында қорытынды шығарады. Тапсырманы орындаған кезде оқушылар өз тапсырмаларын сурет немесе сызбанұсқа арқылы, не болмаса қысқа әңгіме негізінде орындаулары керек. Сен өзіңнің тобыңдағы жұмыс барысы мен соңында топ болып шығарылған қорытындыны жазып қой.

DownRibbonSharp

Эссе жазу. «Бүгінгі сабақтан мен қандай әсер алдым». __________________________________________________________________

Бағалау: Дербес компьютерде Мicrosoft Excel көмегімен бағалау парағын толтырып, оқушылардың сабаққа қатысуы бойынша бағаланады.

Үй тапсырмасы: § 8.4, 8.5. Тақырыпты оқулықтан қайтала 209 беттегі

№1-6 жаттығулар.

жүктеу/скачать 2,55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11