Екі ортаны бөлетін шекара арқылы өткенде, жарықтың таралу бағытының өзгеруін жырқтың сынуы дейміз.
Сынған сәуле мен екі ортаны бөлетін шекараға сәуле түскен нүктеден тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш (γ) сыну бұрышы деп аталады.
Жарық аудан шыныға өткенде сынған сәуле перпендикулярға жақындайтынын тәжірибеден көрдік. Бұл сыну бұрышы түсу бұрышынан аз екенін көрсетеді. Сонымен қатар түсу бұрышын сан мәнін (градус)сыну бұрышының сан мәніне бөле отырып олардың тұрақты екеніне назар аударамыз.
Бұдан қандай тұжырым айтуға болады?
Бұдан қандай тұжырым айтуға болады?
Жауап:
Түскен сәуле, сынған сәуле және екі ортаны бөлетін бетке сәуле түскен нүктеден тұрғызылған перпендикуляр бір жазықтықта жатады.
Түсу бұрышы синусының сыну бұрышы синусына қатынасы екі орта үшін тұрақты шама болып табылады.
,
,
бұл формула мен анықтаманы сыну заңы деп атайды.
Бұл заңды Снеллиус заңы деп те атайды. Оны ХVІІ ғасырда (1621ж) В Снеллиус тұжырымдаған. Ал 1630 жылы Р. Декарт оған теориялық негіздеме жасаған. Формуладағы n – сыну көрсеткіші деп аталады.
Сыну көрсеткіші түсу бұрышына тәуелді емес және тек ортаның оптикалық тығыздығына тәуелді. Заттың ауамен салыстырғандағы к өрсеткіші «абсалют сындыру көрсеткіші» деп аталады.
159-суретте жарық сәулесі SВ жазық параллель шыны пластина арқылы өткенде не байқалатыны көрсетілген.Ауа мен шыныны бөлетін шекараға түскен SВ жарық шоғы ВС шоғы түрінде сынып,шыныға өтеді.Пластинаның төменгі қыры мөлдір болғандықтан,ВС жарық шоғы сынып,ауаға СД шоғы түрінде шығады.Пластинаға түскен SВ және одан шығатын СД шоқтары бір-біріне параллель болады.
