Оқушылар өз беттерінше ізденеді. Сұйықтың тек үстіңгі бетінен ғана емес, сонымен бірге оның ішінде де бу көпіршіктерінің пайда болуымен жүретін мұндай қарқынды булануды қайнау деп атайды.
Қайнау сұйықтың қаныққан буының қысымы атмосфералық қысымға тең немесе одан сәл жоғары болатын температурада жүреді. Қайнау кезінде сұйықтың температурасы өзгермейді. Сұйық қайнайтын температураны қайнау температурасы деп атайды.
Атмосфералық қысым қалыпты қысымнан төмен болатын биік таулардың шыңында су төменгі температурада қайнайды. Мысалы биіктігі 5-6 мың метр Эльбурс шыңында су шамамен 800С қайнайды.
Қайнау процесі үзбей жүріп тұруы үшін сұйыққа сырттан үнемі энергия беру керек.
Есеп шығару үлгісін талдау
Берілгені:
т = 10 кг t 1 = 200С t2 = 100 0С Шешуі: Q = Q1 + Q2 Q1 = ст (t2 - t1) ал Q 2 – судың температурасын өзгертпей, оны буға айналдыру үшін қажетті энергия
Q2 = r ∙ m
Шамалардың сан мәндерін орнына қойып мынаны аламыз.
Q = 4200 ∙ 10 кг ∙ (1000С – 200С) + 2,3 ∙ 106 ∙ 10кг = 26 ∙ 106 Дж = 26 МДж
Жауабы: 26 МДж
с = 4,2 ∙ 10 3 r = 2,3 ∙ 10 6 Табу керек: Q - ? Берілгені:
т = 5 кг t 1 = 1000С t2 = 0 0С Шешуі:
Q1 = r ∙ m
Шамалардың сан мәндерін орнына қойып мынаны аламыз.
Q = 4200 ∙ 5 кг ∙ (00С – 1000С) = 21 ∙ 105 Дж Жауабы: 21 ∙ 105 Дж
с = 4,2 ∙ 10 3 r = 2,3 ∙ 10 6 Табу керек: Q - ? Берілгені:
т = 10 кг t 1 = 1000С с = 4,2 ∙ 10 3 Q = 2,3 ∙ 106 ДЖ Табу керек: r - ? Шешуі:
Q = r ∙ m; r =
Шамалардың сан мәндерін орнына қойып мынаны аламыз.
r = = 2,3 ∙ 10 5 ; Жауабы: 2,3 ∙ 10 5 ;
