Сабақтың тақырыбы: кіріспе. Сабақ түрі : аралас. Сабақ әдісі: мазмұндау,сұрақ-жауап

(Оқушылар ООМ бойынша бір-біріне сұрақ қояды)

ІІ.КС (14 сөз)

ІІІ.КС бойынша ҚҚС (ООМ бойынша)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ. (5 мин)

Жылдамдық:1.Құрылыс

2. өнер

4.қазба

6. аңыз

(Оқушылар өз бетімен кілттік сөздерді есте сақтап,іріктейді)

1. Құрылыс

2. өнер

3. жүйе

5. ғимарат

6. аңыз

7. дін

9. бейнелеу

10.мүсін

11.терракота

12. керамика

13. пластика

14.өрнек

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ.КС бойынша ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1. Архитектура латынша қандай мағына береді? (құрылысшы)

2. Құрылыс дегеніміз не? (жобасы күрделі, биік, әсем салынған ғимарат)

3. УІІ-УІІІ ғғ.басталып, аяқталмаған ғимарат: (Ақыртас)

4. Ақыртас қай кезеңде салынған? (766-893ж Қарлұқ қағанаты)

5. Білеулі ғимараты қай жерде орналасқан? (Қазақстан мен Қарақалпакстан мем.шекараларында)

6. «Сардоба» деген не? (құдықтың үстіне салынған күмбез)

7. УІ-ІХ ғғ.салынған қандай екі сардоба бар? (Мырзарабат, Якка)

8. Дың ескерткіштері қандай? (құрылысы киіз үйге ұқсас)

9. Дың ескерткіштері қай ғасырларда салынған? (Қимақ, Қарлұқ қағанаты кезінде)

10. Дың қай жерлерге тұрғызылған? (қаза болған адамды жерлеген жерге)

11. Ақбешім, Суяб қалаларынан нелер табылды? (будда ғибадатхана)

12. Будда ғибадатханасы қай ғасырда салынған? (УІІ-УІІІ ғғ,)

13. Мешіт қай қала маңында табылды? (Баба-Ата қаласы)

14. Бейнелеу өнерінде қандай өрнектер салынды? (геометриялық)

15. Құйрықтөбе қаласында сурет сюжеттері қандай сипатта болды? (діни, мифологиялық)

16. Қазақ жеріндегі бейнелеу өнерінің көрінісі не? (жартасқа салынған сурет)

17. Тас мүсін қалай аталған? (балбық)

18. Кейінгі кезде балбық қалай аталынды?(кемпіртас, таскеліншектер)

19. Қолданбалы өнер нешеге бөлінеді? (3)

20. Қандай-қандай? (терракота, көркем керамика, ұсақ пластика)

21. Терракотада нелер бейнеленген? (адам бет-әлпеті, шаш, киімі)

22. Қолданбалы өнерді кімдер қолданған? (жартылай көшпелі, жартылай отырықшы халықтар)

23. «Балбал» тас қандай мағына береді? (мүсінтас)

24. Жартасқа салынған суреттер нешеге бөлінеді? (2)

25. Қандай-қандай? (1.Салт аттылар, аң аулау, аң бейнесі; 2. Салт аттылар, жауынгерлер бейнесі)

26. Ақыртасты кім зерттеді? (Байпақов)

27. Терракотада бейнеленген адамынң бет-әлпеті кімдердікі? (түріктер мен соғдылардікі)

28. Балбал тастар көбінесе кімдердің басына қойылады? (қаза болған қолбасшы, атақты дамның)

29. Ақбешім ғибадатханасының көлемі: (76х22 м)

30. Жеріміздегі сәулет өнері тамаша ескерткіштерінің бірі: (Ақыртас ғимараты)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

(Оқушылар ООМ бойынша бір-біріне сұрақ қояды)

ІІ.КС (14 сөз)

ІІІ.КС бойынша ҚҚС (ООМ бойынша)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ. (5 мин)

Жылдамдық:1 мәдениет

2. өнер

4.жазба

6. сенім

(Оқушылар өз бетімен кілттік сөздерді есте сақтап,іріктейді)

1. мәдениет

2. өнер

3. әдебиет

5. шығармалар

6. сенім

7. дін

9. әліпби

10.халық

11. тарихи

12. кітап

13. тіл

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ.КС бойынша ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1. Ежелгі Түрік тайпалары Қазақстанның қай жерлерін мекендеген? (Оңт.Сібір, Алтай-Саян)

2. Көне Түрік әліпбиінде неше әріп бар? (35)

3. «Руна» сөзі қандай ұғымды білдіреді? (ескі, көне)

4. Түрік жазуының пайда болған мерзімі туралы айтылған пікірлерінің бірі: (У ғасырда пайда болды)

5. САқ тайпаларының обаларынан түрік тіліндегі жазулар Қазақстанның қай жерінде табылды? (Алматы , Повладар облыстарынан)

6. Ертедегі ортағасырлық мемлекеттер көне тұрік жазуын не ретінде пайдаланған? (карым-катынас құрал ретінде)

7. Соңғы 30-40 жылдың ішінде қай жерлерде ежелгі түрік жазуларының көптеген ескеркіштері табылды? (Талас, Іле, Сыр, Ертіс өзендері бойынан)

8. Көне түрік жазуы бүкіл халық игілігіне айнала бастады: (УІІІ-ІХ ғғ.)

9. Түрік жазуымен қатар ел ішінде қандай жазу кең түрде қолданылды? (соғды жазуы)

10. Көне түрік тілінде жазылған жәдігерлер саны: (200-ден астам)

11. Қаған сарайында маңызды рөл атқарған жазу түрі: (соғды)

12. Ертедегі түріктердің өмірі туралы мағлұмат беретін не? (түрік тілінде жазылған жәдігерлер)

13. Соғды жазуын қолданғандар? (қағанның кеңесшісі, елшісі, есепшісі және мемлекетті басқаруда белді орын алатындар)

14. Қай ғасырда түріктердің жазба әдебиеті дүниеге келді? (УІІІ ғ.)

15. Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері: (Күлтегін, Тоныкөк)

16. УІІІ-ІХ ғасырларға жататын әдеби шығармалар: (Қорқыт ата, Оғызнама)

17. Түрік қағанатының құрылуы мен ақырында күйреуі жайында айтылатын тарихи дастан: (Күлтегін, Тоныкөк)

18. Алғашқы әдеби туындылар қандай жанрда жазылған? (мақал-мәтел, жоқтау)

19. «Қорқыт ата» кітабы мен «Оғызнама» дастаны қай ғасырдан бастап қағазға түсе бастады? (ХІ ғ.)

20. Қай ғасырда ауызша айтылып келді? (УІІІ ғ.)

21. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдан турады? (12)

22. Қорқыт ата күмбезі қайда орналасқан? (Қызылорда обл., Қармақшы ауданында)

23. «Оғызнама» дастаны қай ғасырда парсы тіліне аударылған? (УІ ғ.)

24. «Оғызнаманың» ескі нұсқасын ХІІІ ғасырда бірінші жазып қалдырған тарихшы? (Рашид ад-Дин)

25. Шығарманың идеясы: (ерлікті, бірлікті уағыздайды)

26. Түріктер табынды? (Ұмай анаға)

27. «Оғызнаманы» толық жазып қалдырған: (Әбілғазы хан)

28. . Не себептен өлген адаммен бірге заттарын көмген? ( о дүниеде өмір бар)

29. Мәйітті алғаш түріктер не істеген? ( өртеген)

30. Исламды мемлекеттік дін есебінде қабылдаған: (Сатұқ Боғра хан)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

(Оқушылар ООМ бойынша бір-біріне сұрақ қояды)

ІІ.КС (14 сөз)

ІІІ.КС бойынша ҚҚС (ООМ бойынша)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ. (5 мин)

Жылдамдық:1 мәдениет

2. шаруашылық

3. мемлекет

4. тайпа

6. хан

(Оқушылар өз бетімен кілттік сөздерді есте сақтап,іріктейді)

1. мәдениет

2. шаруашылық

3. мемлекет

4. тайпа

5. кесене

6. хан

7. дін

9. қаған

11. қала

13. тотем

14. билік

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ.КС бойынша ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1. Қарахан мемлекеті қай жерде құрылды? (Жетісу, Шығыс Түркістан)

2. Мемлекеттің негізін кім қалады? (Сатұқ Боғра хан)

3. Қандай тайпалар кірді? (жікіл, яғма, қарлұқ)

4. Жікіл тайпасының тотемі не? (арыстан)

5. Яғма тайпасының тотемі? (бура)

6. Билік кімнің қолында болды? (қаған)

7. Хан ұрпақтары кімдер? (тегін, ілік хандар, бектер, нөкерлер)

8. Хан кеңесшілері кімдер? (уәзірлер)

9. Әкімшілік істер қаралатын орын: (орда)

10. Жер иелену түрлері қандай? (иқта, вакф)

11. Иқта қалай беріледі? (түпкілікті бекітіліп)

12. Діни жер иелену қалай аталады? (вакф)

13. Вакфтық жерлерден салық алына ма? (жоқ)

14. Шаруаларды қанаудың бір түрі қалай аталады? (музари немесе барзигар)

15. Қарахан мемлекеті кезіндегі қанаудың түрі? (коммендация)

16. Коммендация сөзінің мәні не? (әлсіз адам өз үлесіндегі жерді күштінің қамқорлығына беру)

17. 955 жылы билікке кім келді? (Мұса)

18. Мемлекеттік дін қандай дін? (Ислам)

19. Қарахан мемлекетінің орталығы қандай қала? (Қашғар)

20. Хасан Боғра хан қандай әулетті басып алды? (Саманилер әулетін)

21. Қандай жерлерін басып алды? (Бұхара, Самарқанды)

22. 996 жылы Наср ибн Әли қай жерге жорыққа атанды? (Мауреннахрге)

23. Шығыс хандық территориясы қай жерлер? (Жетісу, Ш.Түркістан)

24. Орталығы қандай қала? (Орда)

25. Батыс хандық қай жерді биледі? (Мауреннахр)

26. Қарахан мемлекеті қай жылы құлады? (1212 ж)

27. Негізгі шаруашылығы не? (мал шаруашылығы)

28. Қандай кесенелер салынды? (Айша Бибі, Бабаджа қатын, Қарахан)

29. Ислам діні қай жылы мемлекеттік дін деп жарияланды? (960ж)

30. Қарахан мемлекетінің құрылуына басты рөл атқарған тайпа? (қарлұқ)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

(Оқушылар ООМ бойынша бір-біріне сұрақ қояды)

ІІ.КС (14 сөз)

ІІІ.КС бойынша ҚҚС (ООМ бойынша)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ. (5 мин)

Жылдамдық:1 мемлекет

2. тайпа

3. дерек

4. ел

6. одақ

(Оқушылар өз бетімен кілттік сөздерді есте сақтап,іріктейді)

1. тайпа

3. дерек

5. хан

7. сауда

9. әскер

11. таңба

12. жүйе

13. ұлыс

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ.КС бойынша ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1. Наймандар УІІІ ғасырда қай жерді мекендеді? (Орхон өзені мен Алтай тауын)

2. Найман, Керей, Жалайырлар мекендеді: (Моңғолияның орта және батыс ауданын)

3. Қай ғасырдан бастап олар Қазақстанда қоныстана бастады? (Х ғ.)

4. «Найман» сөзі моңғолша нені білдіреді? (сегіз)

5. Қандай өзенге байланысты Найман аталынды? (Секиз деген өзен)

6. Қай ғасырдан бастап Найман мемлекетінің аты шыға бастады? (ХІІ ғ. ІІ жарты жылдығында)

7. Орталығы қандай қала? (Балықты)

8. Найман ханы кім? (Наркеш дайын)

9. Инанч-Білге кім? (ханның інісі)

10. Халық оған қандай ат берді? (Білге хан)

11. Білге өлгеннен кейін билік кімге берілді? (Бұйрық хан мен Даян ханға)

12. Даян хан қай жерде билік етті? (далалық өлке)

13. Бұйрық хан қай жерде? (Алтайдың Қара Ертісіндегі Орүнгу)

14. Бұйрықты кім басып алды? (Шыңғыс хан, Ван хан)

15. Шыңғыс хан мен Ван ханға қарсы наймандар қай жерде соғысты? (Соғақ суаты)

16. Даян ханды Шыңғыс хан қай жылы басып алды? (1204ж)

17. Керейіттер ертеде қалай аталынды? (Керлин)

18. Қай жерде мекендеді? (Орхон, Керулен, Селенгі, Аргун)

19. Керейіт мемлекетінің орталығы қандай қала? (Битөбе)

20. Керейіттің ханы кім? (Торы)

21. Торы ханның шын аты кім? (Тоғырыл хан)

22. Керейіт хандығына ХІ ғ.ІІ жарт. Қандай тайпалар кірді? (керей, жириы, қоңқай, сақай, тутау, албат, тунхай, қыркун)

23. Керейіт мемлекетінің шарықтау шегі? (Х-ХІІ ғғ.)

24. Қандай хандар кезінде? (Маркус, Құршақұз хан)

25. Жалайыр тайпасында Шыңғыс ханға жақын адам? (Мұқылай)

26. Бұл мемлекеттерде басқару ісі қалай жүрді? (ұлыстық)

27. Ұлыстардың ішкі істерімен айналысатын адамға берілетін лауазым: (шерби)

28. Негізгі шаруашылығы не? (Мал шаруашылығы)

29. Неге үш мемлекет ірі мемлекеттік дәрежеге жете алмады? (өзара соғысты)

30. «Моңғолдың құпия шежіресінде» бұл үш тайпаның қандай тайпаларымен көрші жатқандары туралы көп айтылады? (меркіт, таңғұт, моңғол)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

(Оқушылар ООМ бойынша бір-біріне сұрақ қояды)