Сабақтың тақырыбы: Мақал мәтелдер Сабақтың мақсаты

1. 
   Пән аты: Қазақ тілі.
   
2. 
   Сыныбы: 5
   
3. 
   Күні, айы, жылы:
   
4. 
   Тоқсан: ІІ
   
5. 
   Мұғалім:
   

1. 
   Білімділік: Оқушыларға мақал – мәтелдер туралы лингвистикалық білім беру.
   
2. 
   Тәрбиелік: оқушыларды ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
   
3. 
   Дамытушылық: оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, ауызша және жазбаша тіл мәдениетін дамыту, қосымша материалдар арқылы пәнге деген қызығушылықтарын дамыту.
   

Тұрақты тіркестер сияқты мақал – мәтелдер де әбден қалыптасқан сөздердің тобы. Мақал – мәтелдің құрамындағы әр сөздің орны тұрақты болады.. ондағы сөздердің орнын ауыстыруға немесе бір сөзін басқа сөзбен алмастыруға келмейді.

Мақал - мәтелдер тұрақты тіркестер сияқты бір сөзбен көп мағына білдіреді. Мақал тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін білдіріп, белгілі бір тұжырым жасайды. Мысалы: кең болсаң, кем болмайсың. Мақалдар көбінесе екі бөлімді болып келеді де бірінші бөлімінде себеп немесе шарт, екіншісінде қорытынды пікір айтылады.

Мәтелдерде ой пікір бейнелі әрі тұспалдап айтылған ишара түрінде болады. Мысалы:біреу тоңып секіреді, біреу тойып секіреді.мақалдың мәтелден айырмашылығы – мағынасы ашық болмайды, ишарамен, тұспалмен айтылады, сөйлем аяқталмай, толымсыз болып қалады.

V. Жаңа тақырып бойынша түсінік тексеру:

І деңгей

1. 
   Төмендегі мақал – мәтелдердің жалғасын жаз.
   

Ә) Ана сүтін ақтамаған,...

Б) Ит үреді,...

ІІ деңгей

1. 
   Төмендегі мәтелдердің синонимдерін жаз.
   

Ә) Кісі еліне сұлтан болғанша, өз еліңе ұлтан бол.

Б) Бұралқы ит үргенімен жағар.

В) Соқыр атқа қотыр ат құмар.

ІІІ деңгей

1.Төмендегі сөздер бар мақал – мәтел тауып жаз

Жақсымен, асың, жылы, қорқытады, көл, бөрік, екі, дос.

1А. 1 - тапсырма. Берілген мақал-мәтелдерді сәйкестендір.

2А. 1 - тапсырма. Берілген мақал-мәтелдерді сәйкестендір.

1-г, 2-а, 3-ғ, 4-д, 5- ә, 6-в, 7-б, 8-ж