Сабақтың тақырыбы Механикалық қозғалыс

9.2.5.15 дыбыстың пайда болу және таралу шарттарын атау;

9.2.5.16 дыбыс сипаттамаларын дыбыс толқындарының жиілігі және амплитудасымен сәйкестендіру;

Дыбыс деген ұғымды біледі.

Дыбыстарды сипаттап, диапазондар арқылы ажырата біледі.

Алған білімдерді өмірмен байланыстыра алады.

Дыбыс және оның сипаттамалары жайында біледі.

Дыбыстың пайда болуына қандай жағдайлар қажеттігін және әртүрлі орталардағы

дыбыс толқындарының жылдамдықтарына мысал келтіре алады

Кейбір оқушылар орындай алады:

Дыбыс туралы өз беттерімен алған білімдерін көрсетеді.

Өз ойын өмірмен байланыстырып айтады,салыстырады.

Соңы

Сыныпты ұйымдастыру ( топқа бөлу «біздің сынып керемет»)

1. 
   Толқын дегеніміз не?
   
2. 
   Көлденең толқын қандай ортада пайда болады?
   
3. 
   Бойлық толқын ше?
   
4. 
   Толқын ұзындығы деген не?
   
5. 
   Толқын жылдамдығы деген не?
   

Толқын ұзындығы υ Гц T=1/ ν

Толқын жиілігі λ м/с ν=υ/λ

Толқын жылдамдығы ν м υ=λ·ν

Толын периоды Т с λ= υ·Т

1. Тербелістердің серпімді ортаның бір бөлшегінен екінші бөлшегіне таралу процесі механикалық толқын деп аталады.

2. Бөлшектердің тербелісі толқынның бағытына перпендикуляр бағытта жүзеге асатын толқынды көлденең толқын деп атайды.

3. Бойлық толқын – бөлшектердің тербелісі толқынның таралуы бойында жүзеге асатын толқын

4. Толқын ұзындығы – периодқа тең уақыт аралығында толқын таралатын арақашықтық.

5. Толқын жылдамдығы – толқын ұзындығының бөлшектердің периодына қатынасы арқылы анықталатын физикалық шама.

6. Сейсмикалық толқын – жер сілкінісі кезіндегі тербелістердің таралуы.

7. Гравитациялық толқын – ауырлық және беттік керілу күштері әрекетінен туындайтын толқын.

8.
III.Миға шабуыл.

Дауыстары арқылы жануарларды ажырату, тақырыпты ашу.

Дыбыс қаттылығы тонның биіктігі тембр

Дыбыс қатылығы дыбыс шығаратын дененің тербелістер амплитудасымен анықталады.

Тон биіктігі тербеліс жиілігімен анықталады.

Тембр – адамның дауысына немесе аспаптың үніне өзіндік бояу беретін дыбыстың сапасы.

Шу әр түрлі жиіліктігі дыбыстардың ретсіз қабаттасуы

16 Гц-20000 Гц →дыбыс толқындар, акустикалық дыбыстар.

Жиілігі 20000 Гц-тен жоғары дыбыстар ультрадыбыстар, 16 Гц-тен төмен –инфрадыбыстар деп аталады.