Натурал сандар деп санау үшін қолданылатын сандарды айтады .Натурал сандар жиынын латынның N әрпімен белгілеу келісілген. N .
Бүтін сандар деп барлық натурал сандар мен оларға қарама-қарсы сандар және 0 санынан тұратын жиынды айтады.Бүтін сандар жиынын Z әрпімен белгілеу келісілген. Z= .
Рационал сандар деп түріндегі жай бөлшекпен жазуға болатын сандарды айтамыз.Мұндағы m-бүтін сан, n- натурал сан. Рационал сандар жиынын Q әрпімен белгілеуге келісілген. Онда рационал сандар жиынын былай да көрсетуге Q=
Мысалы:Q=
Шектеусіз периодсыз ондық бөлшектер иррационал сандардеп аталады, «ир» деген латынша кері ұғымды, яғни «иррационал» сөзі «рационал емес» деген мағынаны білдіреді.Иррационал сандарға түбірден шықпайтын,мысалы сандарымен қатар мектеп курсында бізге таныс , e сандары да жатады.
Олай болса осы рационал сандар мен иррационал сандар жиыны мектеп курсындағы ең үлкен сандар жиыны болып табылатын нақты сандар жиынын құрайды. Нақты сандар жиынын латынның R әрпімен белгілеу қабылданған. Жиындардың арасындағы тиістілікті білдіретін сөйлемді былай жазып көрсетуге деN немесе Эйлер-Венн дөңгелектерімен де көрсетуге болады.
Мысал2. Біздің заманымыздан 3000 жылдай бұрын Ежелгі Вавилон қолжазбаларында санның квадрат түбірін анықтауға арналған формула сақталынған. Осы формуланың көмегімен санның квадрат түбірін жуықтап анықтайық:
=5,21..
Анықтама: Иррационал сан деп кез келген шексіз периодсыз ондық бөлшекті айтамыз. Иррационал санды қатынасы түрінде және керісінше жаза алмаймыз. түріне келтірілмейтін кез келген сан иррационал сан болады.
Көрсетуге болады:
Іс жүзінде квадрат түбірдің мәндері калькулятор көмегімен есептеледі.Ол үшін санды теріп,содан кейін « » белгісі бар батырманы басу жеткілікті.Сандардың квадрат түбірлері бүтін сан немесе шектеулі және шектеусіз ондық бөлшектер болуы мүмкін. Мысалы:
,
